Thủ tướng sẽ đối thoại với doanh nghiệp vào ngày 23/12

Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Vũ Đại Thắng nhấn mạnh tại cuộc họp báo thông tin về Hội nghị Thủ tướng với doanh nghiệp năm 2019, với chủ đề “Phát triển mạnh mẽ doanh nghiệp – Hội nhập, hiệu quả, bền vững”, ngày 19/12.

Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Vũ Đại Thắng. Ảnh: Lê Tiên

Theo Thứ trưởng Vũ Đại Thắng, trong quá trình đổi mới, chuyển từ nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung sang nền kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa, Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách khuyến khích phát triển doanh nghiệp, khu vực kinh tế tư nhân, tạo điều kiện thuận lợi cho tất cả người dân phát huy tinh thần tự do kinh doanh theo pháp luật.

Chính phủ luôn đồng hành cùng doanh nghiệp

“Với tinh thần luôn đồng hành cùng doanh nghiệp của Đảng và Nhà nước cũng như sự nỗ lực vươn lên mạnh mẽ của chính cộng đồng doanh nghiệp, sau hơn 30 năm đổi mới, khu vực doanh nghiệp ngày càng phát huy và khẳng định vai trò, vị trí quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội”, ông Thắng nói.

Vẫn theo Thứ trưởng Vũ Đại Thắng, thông qua hội nghị, Chính phủ thể hiện quyết tâm luôn đồng hành cùng cộng đồng doanh nghiệp, doanh nhân phát huy tinh thần đoàn kết, biến lòng tự hào dân tộc thành sức mạnh để phát triển mạnh mẽ hơn nữa, đưa các doanh nghiệp Việt Nam tiến lên nấc thang mới trong chuỗi giá trị khu vực và toàn cầu.

“Năm 2020, Chính phủ sẽ tiếp tục các hành động về cải cách môi trường kinh doanh, Nghị quyết về cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, năng lực cạnh tranh sẽ tiếp tục được ban hành. Theo đó, hội nghị sẽ giúp Thủ tướng Chính phủ, các cơ quan Chính phủ lắng nghe ý kiến, kiến nghị, đề xuất của các doanh nghiệp, chuyên gia, hiệp hội, từ đó để có những chính sách sát với thực tiễn, khơi gợi sự tham gia mạnh mẽ của cộng đồng doanh nghiệp trong phát triển đất nước”, ông Thắng bày tỏ.

Trao đổi với báo chí tại cuộc họp báo, ông Lê Mạnh Hùng - Cục trưởng Cục Phát triển doanh nghiệp (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) cho biết, tinh thần khởi nghiệp kinh doanh ngày càng mạnh mẽ, thể hiện qua số doanh nghiệp đăng ký thành lập mới tăng cao liên tục trong 5 năm gần đây. Trung bình giai đoạn 2016-2019, mỗi năm có trên 126.000 doanh nghiệp thành lập mới.

Năm 2019, dự kiến 136.000 doanh nghiệp thành lập mới, tổng số vốn đăng ký khoảng 1,7 triệu tỷ đồng, nâng tổng số doanh nghiệp đang hoạt động lên khoảng 760.000 doanh nghiệp. Chuyển dịch cơ cấu quy mô doanh nghiệp theo hướng tích cực, tỉ trọng các doanh nghiệp quy mô vừa có xu hướng tăng trong khi tỉ trọng nhóm doanh nghiệp siêu nhỏ giảm, tạo tiền đề hình thành lực lượng doanh nghiệp Việt Nam có vai trò dẫn dắt.

Trong những năm gần đây, bên cạnh các tập đoàn nhà nước, doanh nghiệp đầu tư nước ngoài lớn, đã xuất hiện những tập đoàn kinh tế lớn trong khu vực tư nhân với quy mô ngày càng tăng, tiềm lực lớn, tham gia đầu tư vào những ngành, lĩnh vực có tác động lớn đến phát triển kinh tế-xã hội đất nước như: phát triển hạ tầng, công nghệ thông tin, công nghệ cao, chế tạo kỹ thuật cao...

Vẫn còn ít số doanh nghiệp quy mô lớn và vừa

Các doanh nghiệp đang có xu hướng chuyển dịch đầu tư từ các ngành đơn thuần về khai thác tài nguyên thô sang các lĩnh vực chế biến, chế tạo và dịch vụ, tạo thêm giá trị gia tăng cho sản phẩm, hàng hóa; phát triển các mô hình kinh doanh bền vững, bao trùm hướng tới người thu nhập thấp, nhóm người yếu thế trong xã hội. Sự linh hoạt và đổi mới sáng tạo trong kinh doanh cũng có những bước tiến lớn và được các tổ chức có uy tín trên thế giới ghi nhận và đánh giá cao.

Tuy nhiên, theo ông Lê Mạnh Hùng, sự phát triển của khu vực doanh nghiệp vẫn còn chưa thực sự hiệu quả và bền vững, cụ thể là số lượng doanh nghiệp thành lập mới liên tục tăng nhưng tỉ lệ doanh nghiệp gặp khó khăn phải tạm ngừng kinh doanh vẫn còn ở mức cao. Tỉ lệ doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh và giải thể so với tổng số doanh nghiệp thành lập mới hằng năm trong giai đoạn 2017- 2019 trung bình khoảng 58,1%.

Mặc dù, đã có những dấu hiệu tích cực trong 2-3 năm gần đây, số lượng doanh nghiệp quy mô lớn và vừa của Việt Nam vẫn còn khá khiêm tốn so với cấu trúc tại các nền kinh tế khác có khu vực doanh nghiệp phát triển bền vững hơn. Hiện tượng này dẫn tới sự mất cân đối trong cấu trúc các doanh nghiệp. Bên cạnh đó, năng lực khoa học công nghệ của các doanh nghiệp còn hạn chế, máy móc thiết bị còn lạc hậu; chưa mạnh dạn đầu tư cho ứng dụng và phát triển khoa học công nghệ trong doanh nghiệp, đặc biệt công nghệ lõi, công nghệ tiên phong.

Không những thế, trình độ quản trị doanh nghiệp còn thấp, chủ yếu theo quy mô hộ gia đình, thiếu tầm nhìn, chiến lược kinh doanh dài hạn; chưa chú trọng đào tạo nâng cao kỹ năng quản trị, thiếu lao động chất lượng cao, có tay nghề. Các doanh nghiệp có khả năng liên kết yếu, năng lực cạnh tranh thấp để có thể xuất khẩu sang thị trường nước ngoài, tham gia vào các chuỗi giá trị khu vực và toàn cầu.

Nguyễn Việt