Thủ tướng Ethiopia giành giải Nobel Hòa bình 2019

Thủ tướng Ethiopia Abiy Ahmed tại trụ sở Hội đồng Châu Âu tại Brussels. Ảnh AP/Francisco Seco

Trong buổi lễ công bố diễn ra tại Oslo, thủ đô Na Uy, hôm 10/10, bà Berit Reiss-Andersen, Chủ tịch của Viện Nobel Na Uy cho biết ông Ahmed được chọn vì những nỗ lực chấm dứt xung đột giữa Ethiopia và Eritrea chỉ trong vài tháng khi nhậm chức vào năm 2018. Ông đã thành công thúc đẩy "Tuyên bố chung về hòa bình và hữu nghị " được ký với Thủ tướng Eritrea Isaias Afwerki.

Ethiopia và Eritrea đã rơi vào thế bế tắc quân sự sau cuộc chiến tranh biên giới 1998-2000 khiến khoảng 100.000 người thiệt mạng (một số ước tính khác nói là 300.000). Trong suốt 20 năm, các nỗ lực đạt được một thỏa thuận hòa bình, chấm dứt chiến tranh đều thất bại.

Từ năm 1901 đến năm 2018, giải thưởng đã được trao cho 106 cá nhân và 24 tổ chức, trong đó người trẻ nhất từng nhận giải là nhà hoạt động người Pakistan Malala Yousafzai (17 tuổi, năm 2014).

Ông Lê Đức Thọ, nguyên Bí thư Trung ương Đảng, được trao tặng giải Nobel Hòa bình năm 1973, cùng với cựu ngoại trưởng Mỹ Henry Kissinger, vì đàm phán thành công Hiệp định Paris. Tuy nhiên, ông đã từ chối nhận giải với lý do Việt Nam khi đó vẫn chưa thực sự có được hòa bình. Đến nay, ông là người duy nhất trong lịch sử từ chối giải thưởng này.

Giải Nobel Hòa bình từ lâu được xem là giải thưởng dành cho các chính khách có công trong việc chấm dứt cuộc xung đột. Chính khách gần đây nhất được trao giải Nobel Hòa bình là Tổng thống Colombia Juan Manuel Santos, người đã được trao giải thưởng năm 2016 vì đã giúp chấm dứt cuộc nội chiến kéo dài 50 năm của đất nước ông.

Tuy nhiên, khác với các giải Nobel còn lại, giải Nobel Hòa bình cũng được trao cho các tổ chức, hội nhóm, chẳng hạn Ủy ban Chữ thập Đỏ Quốc tế (3 lần) và Văn phòng Cao ủy Liên Hợp Quốc về Người tị nạn (2 lần). Gần nhất, giải thưởng năm 2017 được trao cho Chiến dịch Quốc tế về Xóa bỏ Vũ khí hạt nhân (ICAN)./.

Mai Anh