Thủ tướng chia sẻ điều lo lắng nhất khi trả lời chất vấn

Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc

Chiều 18/11, sau phần đăng đàn của 4 Bộ trưởng, trưởng ngành, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc có báo cáo và trực tiếp trả lời chất vấn của ĐBQH về những vấn đề liên quan đến công tác điều hành của Chính phủ.

Không để "chìm xuồng" các vụ tham nhũng

ĐB Lê Thanh Vân.

ĐB Lê Thanh Vân (Cà Mau) hỏi: “Thủ tướng có hài lòng với kết quả điều hành kinh tế đất nước năm 2017 không? Nỗi lo lớn nhất của Thủ tướng về đất nước là gì?“. Ông cũng đề cập đến các đại án liên quan tham nhũng, buôn lậu, lạm dụng quyền lực tuy được phát hiện nhưng xử lý không nghiêm. “Phải chăng có vùng cấm? Thủ tướng có giải pháp gì đưa các vụ án ra xét xử nghiêm minh?”, ĐB Lê Thanh Vân chất vấn.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc trả lời câu hỏi của ĐB và cho rằng, có kết quả như hôm nay thì cả hệ thống trị và người dân đã vượt qua nhiều khó khăn để đạt thành công bước đầu quan trọng, đạt 13/13 chỉ tiêu. Thủ tướng nói kết quả đó đáng phấn khởi nhưng nhận thức rằng đó mới là bước đầu. Ông lưu ý chúng ta về nền kinh tế quy mô còn nhỏ, thiên tai, lũ lụt liên tục, trên một số mặt ta còn lạc hậu như nguồn nhân lực.

“Có hài lòng không thì chúng tôi cho rằng chưa được hài lòng. Chính vì vậy, làm tốt hơn nữa, trách nhiệm và đồng bộ hơn thì kết quả tốt hơn”, Thủ tướng nói.

Về điều lo lắng nhất, Thủ tướng chia sẻ, Đảng ta nhận định đó là tụt hậu, tham nhũng và diễn biến theo hướng suy thoái. Cái lo lắng ta đang thảo luận ở đây là “trên nóng dưới lạnh”, một bộ phận cán bộ nhũng nhiễu, chưa sát dân, còn quan liêu. “Điều đó đáng báo động”, Thủ tướng lưu ý.

Vì thế, ông nhấn mạnh vấn đề đặt ra phải tiếp tục kiến tạo, liêm chính, hành động, phục vụ nhân dân. Để cán bộ một ý chí đồng lòng phục vụ nhân dân, để không còn tình trạng một bộ phận nhân dân không tin tưởng, không còn “trên nóng dưới lạnh”.

Về lo ngại một số vụ án tham nhũng bị "chìm xuồng", Thủ tướng khẳng định: “Đảng, Nhà nước không cho phép "chìm xuồng" vụ án tham nhũng”. Ông cũng khẳng định không có vùng cấm trong việc xử lý tham nhũng. Chính vì vậy hệ thống hành pháp, tư pháp phối hợp với các cấp, ngành, địa phương xử lý nghiêm vi phạm, đúng pháp luật để nhân dân yên tâm, công khai kết quả trước Quốc hội.

Làm sao để giảm khoảng cách giàu nghèo, phân hóa xã hội?

ĐB Tô Văn Tám (Kon Tum) chất vấn Thủ tướng về tình trạng và giải pháp khắc phục chênh lệch giàu nghèo, phân hóa xã hội. Thủ tướng trả lời và cho rằng, mục đích của chúng ta là nâng cao đời sống của người dân ở cả miền xuôi và miền núi, đô thị và nông thôn.

Muốn giải quyết vấn đề này, theo Thủ tướng phải tiến hành nhiều việc. Về kinh tế, phải đẩy mạnh ổn định tái cơ cấu kinh tế, nâng chất lượng hiệu quả, để mang lại lợi cho xã hội nhiều hơn; Điều tiết thu nhập qua thuế tốt hơn, an sinh xã hội đảm bảo quyền lợi cần thiết cho người dân, hỗ trợ tín dụng cho dân mạnh mẽ hơn. Về ổn định chính trị, tạo môi trường đầu tư kinh doanh tốt, dân chủ công khai để người dân vươn lên, tạo điều kiện cho dân làm chủ. Về xã hội tiếp tục tiếp cận dịch vụ giáo dục, y tế cho người ở vùng khó khăn cần đặt ra. Ngoài ngân sách nhà nước, cần xã hội hóa mạnh mẽ việc xóa đói giảm nghèo.

“Với tinh thần giảm khoảng cách giàu nghèo phải quan tâm mạnh mẽ hơn, đầu tư nguồn lực nhiều hơn, quan tâm những vùng chưa có điện, đường, trường, trạm, giải quyết tốt các chính sách ta đã ban hành đến tận người dân. Nếu thực hiện đồng bộ các vấn đề này sẽ giảm khoảng cách giàu nghèo”, Thủ tướng nhấn mạnh.

Thủ tướng đề nghị tư nhân “không đưa hối lộ” các cấp

ĐB Tô Văn Tám.

Trả lời câu hỏi của ĐB Tô Văn Tám về giải pháp triển khai hiệu quả Nghị quyết T.Ư 5 khóa XII về phát triển kinh tế tư nhân trở thành động lực quan trọng để phát triển kinh tế, Thủ tướng đánh giá đây là việc rất cần thiết.

Ông nhấn mạnh, có ổn định kinh tế vĩ mô thì các thành phần kinh tế mới phát triển, nên cần công khai, minh bạch, bình đẳng trong tiếp cận nguồn lực, nhất là thủ tục đơn giản hơn, bảo vệ nhà đầu tư một cách chính đáng.

“Vì thế ta vui mừng DN tư nhân trong năm nay có thể thành lập mới 125.000 DN”, người đứng đầu Chính phủ chia sẻ. Về giải pháp hỗ trợ nhà đầu tư, Thủ tướng lưu ý tiếp tục giảm chi phí, lệ phí, nhất là các chi phí không chính thức, tránh kiểm tra chồng chéo.

“Nhân đây tôi đề nghị tư nhân nói không với đưa hối lộ các cấp, ngành để giảm chi phí không chính thức”, Thủ tướng đề nghị. Ông cho rằng cần tạo không gian cho kinh tế tư nhân phát triển như tham gia cổ phần hóa DNNN, thị trường chứng khoán ổn định. DN muốn phát triển phải xây dựng văn hóa DN, đạo đức doanh nhân, nâng cao quản trị, xây dựng được ý cho DN tư nhân Việt Nam tự tin, dám nghĩ, dám làm.

“Thay những cán bộ giao mãi không chịu làm”

ĐB Vũ Tiến Lộc.

ĐB Vũ Tiến Lộc – Chủ tịch VCCI chất vấn: "Ngay sau khi Chính phủ nhiệm kỳ mới được thành lập, Thủ tướng đã đưa ra thông điệp Chính phủ kiến tạo. Hiện có cách hiểu khác nhau về thông điệp này. Việc làm rõ quan điểm của Thủ tướng sẽ giúp thống nhất hành động trong các cấp chính quyền. Đề nghị Thủ tướng cho biết Chính phủ là kiến tạo là tuyên ngôn về tinh thần làm việc của Chính phủ hay mô hình của Chính phủ mới? Những nội dung cốt lõi của Chính phủ kiến tạo là gì? Chính phủ kiến tạo khác gì so với Chính phủ quản lý theo kiểu truyền thống?”.

Vấn đề thứ hai, ông Lộc cho rằng TPP không có Hoa Kỳ sẽ thu hẹp đáng kể những lợi ích thương mại mà chúng ta có thể đạt được. “Thủ tướng đánh giá thế nào về tương lai của Hiệp định này và tác động của nó với nền kinh tế Việt Nam? Chính phủ có chủ trương giải pháp gì để thúc đẩy quan hệ với Hoa Kỳ trong điều kiện Hoa Kỳ chưa trở lại với TPP và tiếp tục coi trọng các thỏa thuận song phương hơn nền tảng thương mại đa phương như Tổng thống Trump đã nhấn mạnh tại APEC?”, ông Lộc chất vấn Thủ tướng.

Trả lời quan điểm của Thủ tướng về Chính phủ kiến tạo, Thủ tướng cho biết nội hàm của Chính phủ kiến tạo là chủ động thiết kế chính sách pháp luật để đất nước phát triển, nhà nước không làm thay thị trường. Chính phủ phải kiến thiết được môi trường kinh doanh thuận lợi, phải vươn lên ở nhóm các nước phát triển trong vấn đề này. Kế đó, phúc lợi xã hội phải tốt.

“Chính phủ kiến tạo là nói đi đôi với làm, thay ngay những cán bộ "giao mãi không chịu làm". Cán bộ kém, dân kêu mà mãi không thay được thì kiến tạo cái gì được?", Thủ tướng nhấn mạnh.

Về vấn đề “TPP không có sự tham gia của Hoa Kỳ” như chất vấn của ĐB Lộc, Thủ tướng cho biết Bộ Chính trị đã đồng ý để thảo luận với Bộ trưởng thương mại các nước về TPP 11. "Hoa Kỳ là nền kinh tế lớn nhưng nhiều nước khác như Nhật, Úc, Mexico cũng là nền kinh tế lớn. Không có Hoa Kỳ thì chúng ta vẫn tham gia, vì lợi ích của nhân dân ta, quyết tâm triển khai TPP thế hệ mới, trên tinh thần chia sẻ lợi ích", Thủ tướng nói.

Vì sao Thủ tướng có lệnh, phá rừng vẫn xảy ra nghiêm trọng?

ĐB Nguyễn Thị Kim Thúy (Đà Nẵng) chất vấn: “Trước nạn phá rừng ngày càng nghiêm trọng, Thủ tướng ra lệnh đóng cửa rừng. Vậy xin Thủ tướng cho biết kết quả thực hiện lệnh thế nào? Vì sao có lệnh rồi mà vẫn xảy ra nhiều vụ phá rừng nghiêm trọng? Thời gian tới Chính phủ có giải pháp gì để giữ và phát triển rừng hiệu quả hơn?”.

Trả lời nữ ĐB, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nêu thực tiễn qua đi kiểm tra thấy tình hình phá rừng tự nhiên nghiêm trọng nên về báo cáo Ban bí thư để có chỉ thị rất quan trọng là chống phá rừng tự nhiên. Về việc này, cũng đã tổ chức hội nghị toàn quốc để triển khai và đạt một số kết quả khi số vụ phá rừng giảm xuống. Nhiều địa phương đã xử lý nghiêm tình trạng phá rừng, từ Bình Định, đến Gia Lai, Quảng Nam, Huế, Điện Biên...

Thủ tướng cũng đánh giá, nhận thức của các cấp ủy, chính quyền ngày càng tốt hơn trong việc ngăn chặn phá rừng tự nhiên, đẩy mạnh trồng rừng. Chỉ tiêu che phủ rừng Quốc hội giao đạt kế hoạch do mọi cấp mọi ngành đều phải trồng rừng. Ông cũng khẳng định quan điểm xử lý nghiêm mọi trường hợp lợi dụng để phá rừng; dừng một số thủy điện khi thấy tình trạng phá rừng.

Hóa đơn điện tử sẽ giúp ngăn ngừa tham nhũng

ĐB Thích Thanh Quyết (Quảng Ninh) đánh giá tham nhũng là tình trạng phổ biến, nước nào cũng có hoặc ít, hoặc nhiều, kể cả những nước có hệ thống luật pháp đồng bộ, hoàn thiện vẫn có những vụ tham nhũng lớn xảy ra. “Thời gian qua, các cơ quan của T.Ư, dưới sự chỉ đạo của Tổng Bí thư đã quyết liệt chỉ đạo chống tham nhũng, đạt được hiệu quả cao, được nhân dân cả nước đánh giá cao. Nhưng đấy mới là phần trên, phần ở duới biến động không nhiều, họ hoạt động theo kiểu mới. Trong khi thực ra phần dưới mới là phần sát dân, gây nhiều bức xúc nhũng nhiễu cho dân. Thủ tướng cho biết giải pháp nào mang tính đột phá, tổng hợp để chống tiêu cực tham nhũng?”, ĐB Quyết chất vấn.

Thủ tướng cho rằng vừa qua chúng ta xử lý nghiêm một số vụ án và đang hoàn thiện pháp luật khi đề xuất Quốc hội sửa đổi Luật Phòng chống tham nhũng. Về giải pháp chống tham nhũng, Thủ tướng cho biết sẽ tiếp tục ứng dụng công nghệ điện tử sẽ ngăn chặn được tham nhũng. "Đơn cử như hóa đơn điện tử thì làm sao người nộp thuế và cán bộ thuế gặp nhau để mà có chuyện chung chi phần trăm được", Thủ tướng dẫn chứng.

“Sính” bằng cấp, không chọn người tài là thực tiễn

ĐB Nguyễn Văn Hiển.

ĐB Nguyễn Văn Hiển (Lâm Đồng) nhận định, lâu nay bằng cấp là tiêu chuẩn cứng, quan trọng được quy định khá cụ thể trong nhiều VBQPPL, làm căn cứ để tuyển dụng, đề bạt, bổ nhiệm, luân chuyển, xếp thang bảng lương của cán bộ công chức, viên chức. Nhưng bên cạnh ý nghĩa tích cực thì đây còn là nguyên nhân chính khiến cả xã hội chạy theo bằng cấp, hệ quả là việc tuyển dụng không sát với tiêu chuẩn chọn người tài, cán bộ công chức cố đi học cho có bằng mặc dù công việc không đòi hỏi. Cơ sở đào tạo chạy theo số lượng thay vì nâng cao chất lượng, lãng phí nguồn lực không nhỏ của xã hội.

“Xin Thủ tướng cho biết giải pháp căn cơ để cơ quan nhà nước tuyển dụng được người thực tài đúng với vị trí công việc, thay đổi nhận thức của cơ quan nhà nước và xã hội về câu chuyện bằng cấp?”, ĐB tỉnh Lâm Đồng chất vấn.

Thủ tướng cũng nhận định, “sính” bằng cấp, không chọn người tài là thực tiễn của xã hội chúng ta. Thủ tướng cho rằng hệ thống của chúng ta phải tính toán lại, coi trọng người thực tài, mối quan hệ giữa lời nói và hành động, tư duy và hành động là cần thiết chứ không chỉ là bằng cấp. “Bằng cấp chỉ là một tiêu chí chứ không không phải là tất cả. Đây là vấn đề cần rút kinh nghiệm chung trong nhận thức và hành động của chúng ta”, người đứng đầu Chính phủ nói.

Trả lời câu hỏi của ĐB Đàng Thị Mỹ Hương (Ninh Thuận) về giải pháp mạnh xử lý một bộ phận cán bộ giải quyết chậm thủ tục hành chính, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết nguyên nhân xảy ra tình trạng này là do tinh thần trách nhiệm, hiểu biết của người cán bộ. Bên cạnh đó, người đứng đầu Chính phủ cũng cho rằng còn có tình trạng cán bộ biết nhưng sợ trách nhiệm, muốn an toàn mà không giải quyết. Đặc biệt có tình trạng tham nhũng tiêu cực của một bộ phận cán bộ. "Do đó, những nguyên nhân này sẽ tiếp tục được mổ xẻ để sớm giải quyết trong thời gian tới. Cán bộ nào cố tình gây khó khăn cho người dân, gây trậm trễ thì sẽ bị xử lý nghiêm", Thủ tướng nhấn mạnh.

Dân phải gánh nhiều khoản đóng góp

ĐB Hà Sỹ Đồng (Quảng Trị) cho rằng xã hội hóa là chủ trương đúng nhưng đang bị lạm dụng trong nhiều lĩnh vực…. Theo ông, nhiều khoản đóng góp bất hợp lý là gánh nặng cho người dân và muốn biết quan điểm của Thủ tướng về vấn đề này.

Thủ tướng chia sẻ với ĐB Hà Sỹ Đồng và thể hiện quan điểm, chúng ta phải xã hội hóa, dựa vào nguồn lực từ người dân. “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân làm cùng chúng ta thì mới thành công. Vừa qua, nhiều nguồn lực được huy động từ dân để phát triển đất nước”, người đứng đầu Chính phủ chia sẻ.

Ông cũng đồng tình với ĐB rằng, vẫn còn tình trạng lạm dụng xã hội hóa làm gánh nặng cho người dân, như trẻ em phải đóng tiền học phí cao, trẻ em mới sinh cũng phải đóng phí… “Như thế là hết sức vô lý”, Thủ tướng thể hiện quan điểm.

Vẫn còn tình trạng đẩy việc lên cấp trên

Trước khi trả lời các câu hỏi của ĐB, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã báo cáo trước Quốc hội các vấn đề chính về tình hình phát triển kinh tế - xã hội năm 2017 và kế hoạch năm 2018.

Cập nhật thêm một số thông tin về tình hình kinh tế - xã hội từ phiên khai mạc đến nay, Thủ tướng cho biết: Lạm phát tiếp tục được kiểm soát, giá tiêu dùng tháng 10 tăng 2,25% so với tháng 12/2016, bình quân 10 tháng tăng 3,71%. Tổng thu ngân sách lũy kế 10 tháng tăng gần 14% so với cùng kỳ. Đặc biệt, theo Thủ tướng, Ngân hàng Thế giới vừa công bố xếp hạng về môi trường kinh doanh của Việt Nam tăng 14 bậc, lên thứ 68/190 quốc gia, vùng lãnh thổ. Tổ chức xếp hạng tín nhiệm quốc tế Moody’s nâng mức đánh giá triển vọng của hệ thống ngân hàng Việt Nam từ “ổn định” lên “tích cực”.

Về cải cách hành chính, tăng cường kỷ luật, kỷ cương, người đứng đầu Chính phủ nhấn mạnh đã có một số kết quả nhưng nhìn chung còn chậm, chưa đáp ứng yêu cầu; tổ chức bộ máy nhiều nơi vẫn cồng kềnh, hoạt động kém hiệu quả, vẫn còn tình trạng “trên nóng, dưới lạnh”, "thờ ơ", đùn đẩy trách nhiệm lên cấp trên.

Việc chấp hành kỷ luật, kỷ cương chưa nghiêm, năng lực của một bộ phận cán bộ, công chức chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao. Vẫn còn hiện tượng nhũng nhiễu, cửa quyền, vô cảm, chưa ứng xử, thực thi công vụ theo quy định; còn tình trạng lợi ích nhóm, tham nhũng, lãng phí gây bức xúc dư luận. Nguy cơ thua ngay trên sân nhà của các doanh nghiệp trong nước có thể xảy ra.

Hoài Thu - Thanh Bình