Thủ tướng: “2016 được xác định là năm quốc gia khởi nghiệp”

Tham dự Hội nghị, tại đầu cầu Trung ương có Lãnh đạo Chính phủ; Bộ trưởng Bộ KH&CN Chu Ngọc Anh; Lãnh đạo và cán bộ chủ chốt thuộc Bộ KH&CN; đại diện Lãnh đạo các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ; đại diện các cơ quan quản lý KH&CN (viện, trường, trung tâm); đại diện một số doanh nghiệp và doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo (ĐMST)...

Tại đầu cầu các địa phương có đại diện Lãnh đạo Ủy ban nhân dân; Lãnh đạo các sở, Ban, ngành; đại diện các tổ chức KH&CN (viện, trường, trung tâm) địa phương.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chủ trì Hội nghị trực tuyến toàn quốc tổng kết công tác năm 2016, triển khai công tác năm 2017 ngành KH&CN với chủ đề "Khoa học và Công nghệ phục vụ phát triển kinh tế - xã hội".

2016 đã được xác định là năm quốc gia khởi nghiệp

Theo Thủ tướng, năm 2016 đã được xác định là năm quốc gia khởi nghiệp. Theo thống kê từ Topica Founder Institute và Geektime, hiện có khoảng 1.800 doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo ở Việt Nam. Năm 2016, các chính sách, chương trình, hoạt động hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo được triển khai mạnh mẽ.

Ngoài vấn đề này, Thủ tướng cũng khẳng định thị trường KH&CN được thúc đẩy phát triển, bước đầu phát huy vai trò cầu nối, gắn kết hoạt động KH&CN với sản xuất, kinh doanh. Các quy định pháp luật về SHTT được rà soát, đề xuất sửa đổi để cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, bảo đảm cạnh tranh lành mạnh. Hoạt động hội nhập quốc tế về KH&CN ngày càng đa dạng, phong phú.

Những thành tựu tiêu biểu của ngành KH&CN

Trong năm 2016, ngành KH&CN đã tập trung thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm để đưa KH&CN trở thành yếu tố trọng yếu nâng cao năng suất, chất lượng, sức cạnh tranh của nền kinh tế. Ngành KH&CN cũng đã kịp thời tham gia ứng phó với các sự cố phát sinh như tình hình hạn hán, xâm nhập mặn diễn ra trong thời gian dài tại Vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL), hiện tượng hải sản chết bất thường xảy ra tại 4 tỉnh miền Trung.

Hoạt động KH&CN trong năm qua đã có nhiều kết quả nổi bật, điều đó được thể hiện qua từng lĩnh vực. Cụ thể như:

Chăn nuôi: Trong lĩnh vực sản xuất nông nghiệp, KH&CN là động lực giữ vai trò đặc biệt quan trọng trong tăng trưởng. Tỷ lệ áp dụng máy móc, thiết bị trong sản xuất nông nghiệp có mức gia tăng 1-2% so với năm 2015.

Các tiến bộ KH&CN đã đóng góp khoảng 30%-40% vào tăng trưởng nông nghiệp. Kết quả KH&CN đã được ứng dụng trong tất cả các khâu của quá trình sản xuất nông nghiệp từ nghiên cứu, chọn tạo giống cây trồng, vật nuôi; kỹ thuật gieo trồng, chăm sóc, canh tác; thức ăn chăn nuôi; phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, thuốc thú y; kỹ thuật chế biến, bảo quản sau thu hoạch.

Kết quả KH&CN được ứng dụng trong nông nghiệp giúp Việt Nam trở thành một trong những quốc gia dẫn đầu về xuất khẩu nông, lâm, thủy sản với 10 mặt hàng có kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD.

Trong sản phẩm chăn nuôi, ước tính khoảng 29-35% giá trị gia tăng sản lượng thịt, trứng gia cầm do kết quả nghiên cứu KH&CN, ứng dụng tiến bộ kỹ thuật. Các giống gà nội, gà lai lông màu là kết quả triển khai các nhiệm vụ KH&CN ước tính chiếm khoảng 30-35% thị phần.

Thú y, đã nghiên cứu thành công, đưa vào sản xuất hầu hết các loại thuốc thông thường trong chăn nuôi, góp phần kiểm soát, ngăn chặn dịch bệnh trên gia súc, gia cầm, giúp tiết kiệm mỗi năm hàng chục triệu USD nhập khẩu vắc-xin.

Sản xuất công nghiệp, xây dựng, đã thiết kế, chế tạo thành công nhiều loại sản phẩm, thiết bị cơ khí đáp ứng yêu cầu kinh tế - xã hội thay thế nhập khẩu với giá thành cạnh tranh. KH&CN góp phần nâng cao năng lực đội ngũ trong thiết kế, giám sát, thi công, xây lắp phát triển cơ sở hạ tầng ngang tầm khu vực.

Quản lý tài nguyên, môi trường và phòng tránh thiên tai, các kết quả nghiên cứu đã nâng cao chất lượng giám sát, dự báo, cảnh báo các hiện tượng khí tượng thủy văn, đặc biệt hiện tượng khí tượng thủy văn nguy hiểm, rút ngắn thời gian tiến hành dự báo.

Quốc phòng, an ninh, về khoa học kỹ thuật và công nghệ quân sự, đã nghiên cứu, thiết kế chế tạo các cụm khối, hệ thống kiểm tra phục vụ cho công tác bảo đảm kỹ thuật.

Y tế, các công trình nghiên cứu đã góp phần dự phòng, đẩy lùi nhiều dịch bệnh nguy hiểm. Nhiều kỹ thuật tiên tiến trong chẩn đoán, điều trị bệnh đã được nghiên cứu ứng dụng thành công, nhiều loại bệnh đã được chẩn đoán, điều trị với tỷ lệ thành công cao, giá thành rẻ, tiết kiệm cho xã hội hàng trăm tỷ đồng, tiết kiệm ngoại tệ hàng tỷ đô la/năm do không phải ra nước ngoài điều trị.

Vai trò, vị thế nền y tế Việt Nam ở một số lĩnh vực đã được nâng cao ngang tầm các nước trong khu vực và trên thế giới.

Một đặc điểm nổi bật trong hoạt động KH&CN ở các địa phương năm 2016 và những năm gần đây là đã ngày càng chú trọng ngày vào việc ứng dụng tiến bộ KH&CN, xây dựng, bảo hộ nhãn hiệu, chỉ dẫn địa lý cho các sản phẩm chủ lực, trọng điểm, sản phẩm đặc sản của địa phương; thúc đẩy hình thành liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị.

Có thể nói, mặc dù điều kiện còn khó khăn, nhưng với nỗ lực vượt bậc của ngành KH&CN, thời gian qua, KH&CN Việt Nam đã có những bước tiến lớn, tham gia tích cực vào giải quyết các vấn đề kinh tế xã hội, bám sát, phục vụ trực tiếp cho các ngành, các lĩnh vực trọng điểm của đất nước, giúp nâng cao năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp, ngành sản xuất.

Ngày 4/1/2017, Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) tổ chức Hội nghị trực tuyến toàn quốc tổng kết công tác năm 2016, triển khai công tác năm 2017 với chủ đề “Khoa học và Công nghệ phục vụ phát triển kinh tế - xã hội”.

Ngân sách Nhà nước dành cho hoạt động KH&CN ngày một cao

Tại các địa phương, hoạt động nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ đã bám sát hơn, phục vụ trực tiếp cho mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, chuyển dịch theo hướng nâng cao tính ứng dụng, hiệu quả. Trong điều kiện ngân sách nhà nước còn khó khăn nhưng nhiều địa phương đã quan tâm hơn đến đầu tư cho KH&CN.

Về phát triển tiềm lực KH&CN, liên quan đến nguồn lực tài chính cho KH&CN, năm 2016, Ngân sách Nhà nước dành cho hoạt động KH&CN (không tính kinh phí dành cho an ninh-quốc phòng và dự phòng) đã được Quốc hội phê duyệt là 17.730,6 tỷ đồng, chiếm ~1,4% NSNN. Tại các địa phương, tình hình phân bổ, sử dụng kinh phí sự nghiệp KH&CN năm 2016 được cải thiện theo chiều hướng tốt hơn so với các năm trước.

Các khu CNC, khu công nghệ sinh học ứng dụng CNC, khu CNTT tập trung tiếp tục được quan tâm phát triển, tạo điều kiện cho các hoạt động KH&CN. Công tác xây dựng hạ tầng thông tin KH&CN tiếp tục được chú trọng phát triển.

10 nhiệm vụ năm 2017 đối với ngành KH&CN

Trong năm 2017 và những năm tiếp theo, các nhiệm vụ trọng tâm được xác định gồm:

1. Hoàn thiện chính sách, pháp luật để thúc đẩy KH&CN phát triển.

2. Tập trung triển khai hiệu quả Chiến lược phát triển KH&CN giai đoạn 2011-2020 và Đề án tái cơ cấu ngành KH&CN đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 gắn với chuyển đổi mô hình tăng trưởng góp phần phát triển kinh tế.

3. Tăng cường ứng dụng tiến bộ KH&CN vào việc nâng cao chất lượng, sức cạnh tranh của sản phẩm, hàng hóa trong nước theo chuỗi giá trị.

4. Tập trung triển khai các nhiệm vụ KH&CN trong lĩnh vực quốc phòng, an ninh để phục vụ cho việc bảo đảm trật tự, an toàn xã hội

5. Xây dựng, triển khai các cơ chế, chính sách phù hợp để khuyến khích doanh nghiệp đầu tư nghiên cứu phát triển

6. Triển khai các giải pháp để nâng cao năng lực hấp thụ, ĐMCN của doanh nghiệp, nâng cao tính ứng dụng thực tiễn, thương mại hóa sản phẩm KH&CN

7. Phát triển các doanh nghiệp KH&CN thông qua thúc đẩy phát triển các cơ sở ươm tạo công nghệ

8. Nghiên cứu các cơ hội, thách thức, đề xuất các giải pháp để tận dụng tối đa cơ hội của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4

9. Nâng cao hiệu quả hoạt động SHTT, tiêu chuẩn đo lường chất lượng. Xây dựng Chiến lược SHTT quốc gia.

10. Tăng cường hợp tác, hội nhập quốc tế về KH&CN. Tích cực đàm phán, tiến tới ký kết các Hiệp định, thỏa thuận hợp tác mới về KH&CN.

Thanh Loan