Thu thuế các dự án thủy điện Mekong bồi thường cho dân?

Bangkok Post ngày 14/3 đưa tin, các cộng đồng địa phương dọc theo sông Mekong đang yêu cầu chính phủ thành lập một quỹ, lấy từ nguồn thuế thu được từ các dự án thủy điện trên sông Mekong để bồi thường cho những người dân bị ảnh hưởng bởi các dự án này.

Theo ông Ormbun Thipsuna, Chủ tịch Mạng lưới Hội đồng Cộng đồng sông Mekong tại bảy tỉnh Đông Bắc Thái Lan, quỹ này không nên là một chương trình trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp.

"Nó nên tương tự như thuế tội lỗi đối với thuốc là và rượu bia để gây quỹ cho các dự án y tế. Quỹ này phải được phụ trách bởi chính phủ, chứ không phải bởi các nhà phát triển dự án", ông nói.

Mạng lưới do ông Thipsuna phụ trách đại diện cho dân làng sống ở Loei, Nong Khai, Bung Kan, Nakhon Phanom, Mukdahan, Amnat Charoen và Ubon Ratchathani. Các cộng đồng ven sông ở các tỉnh này đã phải chịu thiệt hại do một loạt các đập được xây dựng trải dài trên thượng nguồn.

Mực nước sông Mekong giữa nhà máy thủy điện Cảnh Hồng ở tỉnh Vân Nam của Trung Quốc và đồng bằng sông Cửu Long ở Việt Nam giảm xuống mức đáng lo ngại hồi tháng 2/2021. Ảnh: MRCMekong

Trong tuần qua, các thành viên Mạng lưới Hội đồng Cộng đồng sông Mekong tại bảy tỉnh Đông Bắc Thái Lan đã tổ chức một cuộc họp kéo dài ba giờ với chính phủ để thảo luận về cách các dự án thủy điện phát triển trên sông Mekong đã ảnh hưởng đến sinh kế của người dân và sinh thái dòng sông như thế nào, nhà nước có thể làm gì để giúp đỡ.

Một đề xuất kêu gọi thành lập "Quỹ Phục hồi sông Mekong" đã được đệ trình lên Suporn Atthawong, trợ lý của Bộ trưởng Văn phòng Thủ tướng, vào ngày hôm đó.

Mạng lưới cũng đang yêu cầu chính phủ đưa ra nhiều tiếng nói hơn đối với người dân trong quá trình ra quyết định đối với các dự án thủy điện phát triển trên sông Mekong.

Ông Chawian Kongsimma, một lãnh đạo địa phương ở huyện Pak Chom, tỉnh Loei, cho biết, việc xây dựng đập Sanakham sẽ không chỉ tàn phá sinh kế và văn hóa của các cộng đồng sống dọc theo sông Mekong, mà còn ảnh hưởng đến các nhánh chảy ở Thái Lan, chẳng hạn như sông Chi và sông Mun, hai con sông chính trong vùng đông bắc.

“Con đập Sanakham sẽ làm đảo lộn dòng nước và tác động lớn đến kế hoạch chuyển hướng sông Khong-Chi-Moon mà chính phủ Thái Lan đã chi rất nhiều tiền để thực hiện”, ông cảnh báo. Dự án mà ông Chawian đề cập là dự án chuyển lượng nước dư thừa từ sông Mekong về các nhánh sông của địa phương để cấp cho vùng đất khô cằn ở Đông Bắc Thái Lan.

An Nhiên