Thu phí QL5 mới chỉ đủ sửa đường: ĐBQH hỏi khó

Mập mờ là không chấp nhận được

Liên quan đến việc lãnh đạo Tổng Công ty Phát triển hạ tầng và Đầu tư tài chính Việt Nam (VIDIFI) khẳng định, việc thu phí Quốc lộ 5 chỉ đủ để sửa chữa tuyến đường và chưa thể hoàn vốn cao tốc Hà Nội-Hải Phòng.

VIDIFi cũng cho rằng, số tiền duy tu, bảo trì Quốc lộ 5 theo quy định của Nhà nước trong thời gian 30 năm với tổng số tiền khoảng 10.526 tỷ đồng.

Với mức thu phí trên Quốc lộ 5 như hiện nay, phía VIDIFI tính toán phải thu phí trong hơn 12 năm mới đủ kinh phí để thực hiện sửa chữa, bảo trì Quốc lộ 5.

Về vấn đề trên, trao đổi với Đất Việt, ĐBQH Phạm Văn Hòa - Phó trưởng đoàn chuyên trách Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Tháp, Ủy viên Ủy ban Pháp luật nói rõ, giải thích trên là không hợp lý.

Về chủ trương đầu tư phát triển giao thông theo hình thức BOT, Quốc hội đã có Nghị quyết cụ thể rằng phải làm đồng bộ, trung thực, khách quan, để cho nhà đầu tư không bị thiệt thòi, các đối tượng bị áp dụng là người dân không bị thiệt thòi.

Trạm thu phí Quốc lộ 5

Cho nên, vốn dĩ ngay từ khâu đầu tư cho đến thu phí hoàn vốn, tất cả các dự án BOT trên cả nước nói chung, dự án QL5 cũ nói riêng phải được thực hiện một cách khách quan, minh bạch, trên cơ sở có lợi cho dân, phục vụ dân.

Thế nhưng, với dự án QL5 cũ đang có sự nhập nhèm trong việc giải thích về nguồn tiền thu phí.

"Không thể nói chung chung số tiền thu phí từ năm 2009 đến nay chỉ đủ để sửa chữa tuyến đường, trong khi trạm thu phí trên được lập ra để hoàn vốn cho tuyến đường cao tốc Hà Nội - Hải Phòng.

Đi kèm với lời giải thích đó, hãy đưa ra con số cụ thể đi, đã kiểm toán chưa, trong 9 năm thu được bao nhiêu tiền, công khai rõ ràng ra, vốn dĩ tất cả đều có quyết toán tài chính cụ thể.

Và con số tiền thu được Bộ tài chính nắm bắt chính xác không, thu phí trong 9 năm mà chỉ sửa chữa là sao, tôi thấy không hợp lý, tạo cho dư luận nghi ngờ có khuất tất ở đây.

Cơ quan chức năng, cơ quan chủ quản, chính quyền địa phương cần vào cuộc, xem giải thích trên của chủ đầu tư có đúng không, rồi trả lời cho dân biết. Cứ nhập nhèm, mập mờ là không chấp nhận được.

Và một điều hiển nhiên ở đây là nhà đầu tư được cho khai thác tại một tuyến đường họ không đầu tư xây dựng, không phải bỏ một đồng vốn nào ra, thì khi khai thác họ phải chi trả tiền để sửa chữa, duy tu, bảo dưỡng.

Quy luật tất yếu tuyến đường nào đưa vào khai thác thì cũng có sự xuống cấp cần duy tu bảo dưỡng, nhưng không phải sửa toàn bộ, nếu vậy thì làm đường chỉ để sửa hay sao?.

Hơn nữa, quỹ bảo trì đường bộ mà hiện nay các phương tiện vận tải sử dụng các tuyến đường Quốc lộ vẫn đang chi trả, chỉ được dùng sửa chữa các tuyến đường không đầu tư BOT", ông Hòa khẳng định.

Phải làm cho rõ ràng, khách quan rồi trả lời dân

Ở góc độ khác, theo ĐBQH Phạm Văn Hòa, đường Quốc lộ vốn dĩ của dân, nhà đầu tư BOT làm tuyến nào thì chỉ được thu phí tuyến đó, ở đây với QL5 thì làm một tuyến thu 2 tuyến vốn đã không thể chấp nhận ngay từ đầu.

Cho nên trước hiện tượng mập mờ như hiện nay, phải làm cho rõ ràng, khách quan, nếu không dễ dẫn đến hiện tượng lặp lại ở các nơi khác, hết sức nguy hiểm.

"Nghị quyết Quốc hội về chủ trương đầu tư BOT cũng đã nói rõ phải công khai minh bạch số tiền thu, số năm thu, đến khi nào hoàn vốn, có lợi nhuận, có sự chứng kiến của cơ quan chức năng.

Chủ đầu tư dự chi dự án 10 nghìn tỷ, kiểm toán đồng ý, thì chủ đầu tư sẽ đưa ra lộ trình thu phí, mức thu phí rồi sẽ có cơ quan giám sát quá trình thu hồi vốn.

Từ trước tới nay, mục tiêu của nhà nước khi làm đường cao tốc mới Hà Nội - Hải Phòng là để san sẻ phương tiện cho QL5 cũ, nhưng vì mức phí cao quá nên có những người dân, doanh nghiệp không chấp nhận.

Mức phí trên đã quá ảnh hưởng đến tới sức chi trả nên người dân, trong khi chất lượng đường không tương xứng", ông Hòa nhận định.

Cũng về vấn đề này, trao đổi với Đất Việt, ông Nguyễn Văn Huyện - Tổng cục trưởng Tổng cục đường bộ Việt Nam cho biết: "Những báo cáo của chủ đầu tư về vấn đề thu phí của các tuyến đường hiện nay sẽ được gửi về Bộ GTVT.

Chúng tôi chỉ gợi ý về mức thu phí, còn việc chi phí ra sao là do chủ đầu tư tính toán".

Châu An