Thu phí làm căn cước 100.000 đồng ở Hải Phòng: 'Xé rào' quy định... xử sao?

Có trường hợp thu lệ phí không đúng quy định

Mới đây, một số cơ quan báo chí phản ánh việc người dân ở xã Tiên Minh (huyện Tiên Lãng, Hải Phòng) phải nộp 100.000 đồng để đổi chứng minh nhân dân 9 số, căn cước công dân 12 số sang thẻ căn cước gắn chip điện tử (gồm phí làm CCCD và phí chuyển phát qua đường bưu chính) và không ghi phiếu thu.

Một người được cho là Trưởng Công an xã Tiên Minh khi trả lời người dân qua điện thoại thừa nhận việc thu mức phí như trên không đúng. Ông này lý giải khoản thu thêm là để "phục vụ sinh hoạt, ăn uống, in tài liệu và mua sắm một số thứ" cho lực lượng làm nhiệm vụ.

Người phụ nữ đưa 200.000 đồng khi đóng lệ phí làm CCCD gắn chip và được công an trả lại 100.000 đồng. (Ảnh cắt từ clip)

Tối ngày 7/4, Công an TP Hải Phòng đã thông tin vụ việc trên. Theo đó, Giám đốc Công an thành phố Hải Phòng đã khẩn trương chỉ đạo các phòng nghiệp vụ chức năng Công an thành phố và Công an huyện Tiên Lãng vào cuộc xác minh.

Kết quả ban đầu cho thấy, sáng 4/4, tại trụ sở UBND xã Tiên Minh, huyện Tiên Lãng, hai vợ chồng ông B.K.H và bà V.T.T đến làm thủ tục cấp CCCD gắn chíp điện tử do bộ phận cấp CCCD gắn chíp điện tử lưu động Công an huyện Tiên Lãng thực hiện. Sau khi cấp xong, bà V.T.T có đưa cho một cán bộ Công an xã bán chuyên trách số tiền 200.000 đồng tiền làm CCCD gắn chíp điện tử của 2 vợ chồng bà (trong đó bao gồm cả lệ phí chuyển đổi từ CMND 9 số sang thẻ CCCD gắn chíp điện tử của bà V.T.T; lệ phí cấp lại CCCD của ông B.K.H và tiền dịch vụ chuyển phát nhanh) và không nhận được biên lai.

Phát hiện vụ việc thu lệ phí không đúng quy định trên, Công an huyện Tiên Lãng đã yêu cầu Công an xã bán chuyên trách trả lại tiền thừa của ông B.K.H và bà V.T.T và các trường hợp khác tương tự nếu có.

Công an TP Hải Phòng cho biết, đang tiếp tục chỉ đạo các phòng nghiệp vụ xác minh, làm rõ và sẽ xử lý nghiêm các trường hợp sai phạm.

Cán bộ thu sai… xử sao?

Trao đổi với báo chí, đại tá Phạm Công Nguyên, Cục trưởng Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội (C06) của Bộ Công an cho biết, các nội dung liên quan đến việc cấp căn cước công dân gắn chip, trong đó có mức lệ phí, đều phải tuân thủ theo quy định của Chính phủ và thông tư của Bộ Tài chính.

“Bất kỳ cá nhân nào làm sai đều phải bị xử lý theo mức độ sai phạm và phải chịu trách nhiệm về việc đó”- đại tá Nguyên nói.

Trao đổi với PV Báo Tri thức và Cuộc sống, luật sư Đặng Văn Cường, Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho rằng, cán bộ thu phí làm thẻ căn cước công dân vượt quá mức phí nhà nước quy định thì là hành vi lạm quyền trong khi thi hành công vụ, gây thiệt hại đến tài sản của công dân. Hành vi này cần phải bị xem xét xử lý theo quy định pháp luật.

Thông tư 112/2020/TT-BTC nêu rõ, kể từ ngày 01/01/2021 đến hết ngày 30/6/2021, lệ phí cấp Căn cước công dân bằng 50% mức thu lệ phí quy định tại Điều 4 Thông tư 59/2019/TT-BTC ngày 30/8/2019 quy định mức thu, chế độ thu, nộp và quản lý lệ phí cấp Căn cước công dân.

Theo đó, công dân chuyển từ CMND 9 số, 12 số hay CCCD mã vạch sang CCCD gắn chip thì mức thu lệ phí từ 30.000 đồng/thẻ căn cước giảm còn 15.000 đồng. Người đổi giấy tờ tùy thân bị hư hỏng, thay đổi thông tin cá nhân sang căn cước mới thì mức lệ phí giảm từ 50.000 đồng/thẻ căn cước còn 25.000 đồng; Trường hợp cấp lại căn cước công dân bị mất, được trở lại quốc tịch Việt Nam theo quy định của Luật Quốc tịch, mức lệ phí 70.000 đồng/thẻ căn cước công dân được giảm còn 35.000 đồng.

Từ ngày 1/7, mức lệ phí cấp thẻ căn cước gắn chip được thu theo thông thường, không còn giảm 50%.

Ngoài ra, Thông tư 59/2019/TT-BTC cũng quy định các trường hợp miễn, không phải nộp lệ phí như: Người đổi CCCD khi Nhà nước quy định thay đổi địa giới hành chính; đổi, cấp lại CCCD cho thân nhân của liệt sĩ, thương binh hay người hưởng chính sách như thương binh.

Công dân thường trú tại các xã biên giới, huyện đảo, người dân tộc thiểu số ở các xã đặc biệt khó khăn; công dân thuộc hộ nghèo hoặc công dân dưới 18 tuổi mồ côi cả cha lẫn mẹ, không nơi nương tựa cũng không phải đóng lệ phí cấp CCCD mới.

Công dân từ đủ 14 tuổi trở lên làm CCCD lần đầu; đổi giấy tờ tùy thân khi có sai sót về thông tin do lỗi của cơ quan chức năng…

Luật sư Đặng Văn Cường.

Luật sư Đặng Văn Cường cho biết, pháp luật nghiêm cấm cơ quan, tổ chức có trách nhiệm thu phí, lệ phí thu vượt quá mức phí lệ phí nhà nước quy định.

Bởi vậy hành vi thu phí vượt quá mức phí theo Thông tư số 59/2019/TT-BTC nêu trên là vi phạm pháp luật. Cơ quan chức năng sẽ vào cuộc xác minh làm rõ số tiền thu phí trái quy định, buộc cơ quan tổ chức cá nhân này phải trả lại số tiền đã thu trái phép cho công dân đồng thời xem xét trách nhiệm pháp lý của các cán bộ có liên quan.

Trong trường hợp có căn cứ cho thấy có cán bộ đã Lợi dụng chức vụ quyền hạn để chiếm đoạt tài sản hoặc Lạm quyền trong thi hành công vụ đến mức phải truy cứu trách nhiệm hình sự sẽ xem xét xử lý hình sự theo quy định pháp luật.

“Không thể lấy lý do là thu thêm tiền để “bồi dưỡng” cho cán bộ hoặc để mua sắm vật dụng, thiết bị, cũng không thể cho rằng đây là làm “dịch vụ”. Vấn đề này chính quyền địa phương, cơ quan thanh tra công an cần vào cuộc xác minh làm rõ thông tin mà báo chí phản ánh, làm rõ những chứng cứ mà người dân cung cấp để xác định có sai phạm hay không, ai là người sai phạm, mức độ đến đâu để có hình thức xử lý phù hợp với quy định của pháp luật. Trường hợp có dấu hiệu vi phạm pháp luật, cần đình chỉ công tác để phục vụ công tác điều tra, xác minh” – luật sư Cường nêu ý kiến.

Luật sư Cường cho biết, hành vi thu phí, lệ phí trái quy định pháp luật, cơ quan, tổ chức, cá nhân thu phí vượt quá hoặc thu sai quy định phải hoàn trả số tiền đó cho công dân đồng thời sẽ bị xem xét xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Cụ thể, nếu hành vi thu phí trái quy định (thu phí vượt quá mức phí nhà nước quy định hoặc thu phí đối với trường hợp được miễn phí) không có mục đích vụ lợi, hành vi sẽ bị xử phạt hành chính theo Thông tư số 186/2013/TT-BTC ngày 05/12/2013 của Bộ tài chính, mức phạt cao nhất có thể lên đến 50.000.000 đồng/

Trường hợp hành vi có dấu hiệu vụ lợi, lợi dụng chức vụ quyền hạn để chiếm đoạt tài sản của công dân mà số tiền từ 2.000.000 đồng trở lên, hành vi này sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 355, Bộ luật hình sự năm 2015.

Đồng thời, theo luật sư Cường, mức phí, lệ phí cấp thẻ căn cước công dân được các cơ quan truyền thông, báo chí, truyền hình đăng tin công khai, liên tục thời gian gần đây, nhiều người dân đã nắm được mức phí này.

“Do vậy, ở địa phương nào mà cán bộ lạm quyền, thu trái quy định mức phí vượt quá mức phí Bộ tài chính đã đưa ra, người dân cần lưu lại chứng cứ và khiếu nại hoặc tố cáo cán bộ đã lạm quyền để cơ quan chức năng xem xét xử lý theo quy định của pháp luật. Mọi hành vi vi phạm pháp luật đều phải bị xử lý nghiêm minh” – luật sư Cường nêu ý kiến.

Mời độc giả xem thêm video Căn cước công dân gắn chíp:

Nguồn: VTV1

Hải Ninh