Thu hút FDI: Không làm đại trà, đảm bảo nguyên tắc 'win-win'

Các đại biểu tham dự Tọa đàm Thu hút dòng vốn đầu tư nước ngoài: Hành động và giải pháp đột phá. (Ảnh: Nam Thiên)

Theo báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT), tính đến ngày 20/8, tổng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vào Việt Nam đạt 19,54 tỷ USD, bằng 86,3% so với cùng kỳ năm 2019. Tín hiệu đáng mừng là sau những tháng đầu năm 2020 bị chững lại, dòng vốn đầu tư FDI vào Việt Nam đã tăng mạnh hơn trong những tháng vừa qua. Đây được xem là cơ hội "vàng" để Việt Nam - điểm đến đầu tư hấp dẫn với những lợi thế cạnh tranh sẵn có, biện pháp chống đại dịch Covid-19 hiệu quả và các Hiệp định thương mại tự do (FTA) - đón làn sóng đầu tư mới.

Tại Tọa đàm, nhận định về tình hình thu hút FDI trong bối cảnh dịch Covid-19 hoành hành, Cục trưởng Cục đầu tư nước ngoài (Bộ KH&ĐT) Đỗ Nhất Hoàng cho biết, dòng vốn đầu tư của thế giới dự báo năm 2020 có thể suy giảm 40%. Tại Việt Nam, nguồn vốn đăng ký mới tăng thêm khoảng 20 tỷ USD, giảm 15% so với cùng kỳ, nhưng so với thế giới, mức giảm này tương đối ít. Ngoài ra, số dự án đăng ký mới tăng 6%, số dự án đăng ký tăng thêm tăng 22,2%. Xuất nhập khẩu của Việt Nam giảm khoảng 5-6%.

Ông Đỗ Nhất Hoàng cũng thông tin rằng, qua tiếp xúc với các công ty, tập đoàn nước ngoài thì thấy, Việt Nam đang nhận được sự quan tâm rất lớn. Tuy nhiên, vấn đề được đặt ra là Việt Nam cần làm gì để có thể đón được làn sóng đầu tư này?

Trả lời cây hỏi, Cục trưởng Cục đầu tư nước ngoài cho hay, trước tiên, cần có sự vào cuộc của Nhà nước. Nhà nước cần tạo điều kiện để các doanh nghiệp nhỏ và vừa tham gia vào chuỗi, từ đó, doanh nghiệp sẽ "lớn" dần, tự làm chủ công nghệ và cho ra mắt những sản phẩm "Made by Việt Nam" (sản phẩm do Việt Nam sản xuất" chứ không chỉ đơn thuần là "Made in Việt Nam" (sản xuất ở Việt Nam) nữa.

Còn theo nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý kinh tế Trung ương (CIEM), chuyên gia kinh tế cấp cao, TS. Nguyễn Đình Cung, hiện tại, Việt Nam chỉ hơn các nước ở việc tham gia nhiều hiệp định thương mại tự do (FTA) với các thị trường lớn trên thế giới. Vì vậy, để có thể thu hút hiệu quả FDI, điều đầu tiên các địa phương cần làm là vấn đề con người chứ không phải là chính sách. Cần đầu tư con người có đủ trình độ, đứng đầu là lãnh đạo các địa phương để tìm kiếm đối tác, đàm phán, lôi kéo các nhà đầu tư hợp tác dài hạn.

Bên cạnh đó, TS. Nguyễn Đình Cung cũng cho rằng, Việt Nam cần có cái nhìn thực tiễn. Không phải tất cả các tỉnh, thành tại Việt Nam đều có năng lực thu hút nguồn vốn đầu tư chất lượng cao, đầu tư công nghệ mới hiện đại. Bên cạnh đó, các nhà đầu tư cũng sẽ xem xét, nhìn nhận khả năng của từng địa phương chứ không thể đầu tư đại trà theo quy mô lớn.

"Đừng thấy địa phương khác làm gì rồi làm theo, mà phải nhìn vào thực tiễn điều kiện, khả năng của địa phương mình để đầu tư trúng và hiệu quả”, TS. Nguyễn Đình Cung lưu ý.

"Ngoài ra, Việt Nam nên có chế độ và chính sách đối với từng nhà đầu tư. Đây là cuộc chơi mà cả nhà đầu tư và địa phương được đầu tư phải đảm bảo quy tắc 'win-win'. Điều Việt Nam cần làm là hành động, phát hiện và xử lý đúng vấn đề cho nhà đầu tư", TS. Nguyễn Đình Cung nhấn mạnh.

Các chuyên gia tại Tọa đàm cũng khuyến nghị, Việt Nam cần phải có cách làm khác trước đây. Đó là tiếp tục cải cách thể chế tạo thuận lợi cho môi trường đầu tư, chủ động và nhất quán về chính sách thu hút đầu tư, đồng thời, chính các doanh nghiệp trong nước cũng phải chủ động hơn nữa. Có như vậy, Việt Nam mới tận dụng được cơ hội vàng để đón các nhà đầu tư nước ngoài đến hợp tác, biến các tiềm năng thành sức mạnh cho nền kinh tế và tham gia vào chuỗi giá trị cung ứng toàn cầu.