Thu hồi siêu dự án Cảng Tổng hợp và container Cái Mép Hạ là chưa phù hợp

Siêu dự án trên 10.000 tỷ đồng.

Văn phòng Chính phủ vừa thông báo kết luận của Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình về việc giải quyết khiếu nại của Công ty VTSC đối với dự án Cảng Tổng hợp và Container Cái Mép Hạ.

Thu hồi là chưa phù hợp

Theo đó, việc các cơ quan chức năng tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu chấm dứt hoạt động, thu hồi đất dự án Cảng Tổng hợp và Container Cái Mép Hạ của VTSC khi chưa thực hiện thủ tục gia hạn là chưa phù hợp với quy định tại điểm I Điều 64, Luật Đất đai năm 2013.

Việc thu hồi để giao dự án cho Công ty TNHH một thành viên Tổng Công ty Tân Cảng Sài Gòn khi chưa giải quyết dứt điểm việc khiếu nại, kiến nghị của VTSC, dẫn đến hai dự án triển khai trên cùng một địa bàn.

Do đó, Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu tiến hành rà soát, đánh giá toàn diện về quá trình triển khai thực hiện đầu tư dự án, năng lực của nhà đầu tư, việc giao và chấm dứt hoạt động của dự án nêu trên và đề xuất biện pháp giải quyết lên Thủ tướng trong tháng 6/2018.

Với thông báo kết luận của Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình, dự án Cảng tổng hợp và Container Cái Mép Hạ sẽ được giao về đơn vị nào triển khai tiếp tục, vẫn phải chờ Bộ Kế hoạch và Đầu tư rà soát và đề xuất.

Chính quyền và chủ đầu tư đỗ lỗi cho nhau

Cảng Tổng hợp và Container Cái Mép Hạ có diện tích đất dự kiến lên tới 86,6 ha, tổng vốn đầu tư hơn 10.235 tỷ đồng (trong đó vốn góp là 2.170 tỷ đồng, còn lại là vốn vay thương mại và vốn huy động).

Theo cam kết, từ năm 2010-2013 dự án hoàn thành giai đoạn 1 và đưa vào khai thác; từ 2013-2015 sẽ hoàn thành giai đoạn 2 và khai thác toàn bộ công trình.

Về thủ tục đất đai, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu khẳng định công tác bồi thường giải phóng mặt bằng đã hoàn thành từ năm 2011. Tuy nhiên, Công ty VTSC chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính, chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và chưa triển khai bất cứ hạng mục công trình nào.

Tháng 9/2017, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã ban hành quyết định về việc thanh tra toàn diện hoạt động đối với Công ty VTSC từ thời điểm cổ phần hóa đến ngày 31/7/2017.

Căn cứ tiến độ thực hiện dự án trong giấy chứng nhận đầu tư và tình hình triển khai thực tế trong thời gian qua, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã rà soát và xác định dự án chậm triển khai thực hiện.

Sau đó, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã có văn bản giao Sở Tài nguyên và Môi trường tiến hành thanh tra để làm rõ nguyên nhân chậm triển khai và xử lý các sai phạm theo quy định.

UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu khẳng định, từ các căn cứ pháp lý và quá trình xử lý dự án chậm triển khai nêu trên, để tránh lãng phí tài nguyên, nhằm kết hợp nhiệm vụ quốc phòng và kinh tế, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu quyết định chấm dứt dự án cảng tổng hợp và container Cái Mép Hạ theo đúng quy định.

Trong khi đó, trả lời truyền thông, Công ty VTSC cho rằng, dự án chậm triển khai thực tế không phải do lỗi chủ đầu tư. Năm 2014, UBND tỉnh mới có quyết định về giá đất thuê cho dự án nên công ty không thể khởi công, không thể có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất để góp vốn liên doanh.

Bên cạnh đó, tiến độ làm cầu đường của tỉnh chậm trễ đã khiến dự án rơi vào bế tắc. Dự án đầu tư xây dựng công trình đường liên cảng Cái Mép - Thị Vải là công trình đầu tư bằng vốn ngân sách. Giai đoạn 1 (2009-2012) song song với giai đoạn 1 của dự án cảng Cái Mép Hạ. Tuy nhiên, cho đến nay đường liên cảng mới được kết nối vào chân công trình dự án.

VTSC đã có hàng trăm văn bản báo cáo chính quyền địa phương về các khó khăn và kiến nghị tỉnh có biện pháp tháo gỡ nhưng không nhận được phản hồi nào, trong khi doanh nghiệp này liên tục bị thanh tra rồi tiến tới thu hồi dự án.

Nguyên Vũ