Thông điệp cứng rắn của Tổng thống Mỹ khi dọa tăng thuế với Trung Quốc

Tổng thống Mỹ Donald Trump dọa tiếp tục tung đòn tăng thuế trước thềm cuộc gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình

Trong trả lời phỏng vấn với tờ “Nhật báo phố Wall” (Wall Street Journal) số ra ngày 26-11, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết, “nhiều khả năng” ông sẽ tiếp tục tăng mức áp thuế lên 25% từ mức 10% hiện nay với gói hàng hóa trị giá 200 tỷ USD nhập khẩu từ Trung Quốc như dự kiến có hiệu lực từ năm tới. Ông chủ Nhà Trắng cũng khẳng định, “khó có khả năng” ông sẽ chấp nhận yêu cầu của Trung Quốc về việc trì hoãn việc áp đặt mức thuế mới đối với hàng hóa trị giá hàng trăm tỷ USD của Trung Quốc kể từ thời điểm dự kiến là ngày 1-1-2019.

Tổng thống Trump đưa ra cảnh báo trên trong bối cảnh cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt và hàng hóa từ Trung Quốc vẫn dồn dập đổ vào Mỹ. Theo số liệu thống kê mới nhất, lượng hàng hóa Trung Quốc xuất khẩu sang Mỹ bất ngờ tăng đột biến (tăng 15,6% so với cùng kỳ năm ngoái và tăng 14,5% so với tháng trước đó) trong tháng 10 vừa qua, tháng đầu tiên mà Mỹ thực hiện tăng thuế lên 10% đối với số hàng hóa trị giá 200 tỷ USD của Trung Quốc xuất sang Mỹ. Mức tăng này hoàn toàn trái ngược với dự báo trước đó cho rằng hàng hóa Trung Quốc xuất khẩu sang Mỹ giảm 11% bởi vướng hàng rào thuế cao.

Tuy nhiên, theo giới phân tích, mức tăng đột biến của hàng hóa Trung Quốc xuất sang Mỹ trong tháng 10 vừa qua là do “chạy” thuế thời điểm sau 31-12 tới. Tuy nhiên, Tổng thống Trump ngày 26-11 đe dọa thực hiện tiếp tục tung đòn thuế không phải vì yếu tố trên. Cái đích mà ông Trump muốn nhắm tới là chuyển tải bức thông điệp cứng rắn tới Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình khi hai nhà lãnh đạo này gặp nhau bên lề Hội nghị thượng đỉnh Nhóm G-20 vào ngày 30-11 này tại Thủ đô Buenos Aires của Argentina.

Cuộc chiến tranh thương mại Mỹ - Trung bắt đầu từ những đòn tấn công và trả đũa nhau liên tiếp ngay sau khi Tổng thống Trump nắm quyền tháng 1-2017 cho đến nay vẫn chỉ có leo thang chứ chưa có bất cứ sự nhân nhượng đáng kể nào. Trung Quốc dù có những dấu hiệu muốn hạ nhiệt song vẫn chưa đáp ứng đòi hỏi của chính quyền Tổng thống Trump về “chính sách thương mại bất công, vô lý và bóp méo thị trường” khiến Mỹ bị thâm hụt tới 375 tỷ USD trong trao đổi thương mại với Mỹ năm 2017.

Mỗi khi Mỹ tung ra một đòn tấn công thương mại, tăng thuế với hàng hóa của Trung Quốc, Bắc Kinh lại trả đũa bằng biện pháp tương tự với hàng hóa của Mỹ xuất sang Trung Quốc. Trước cuộc gặp thượng đỉnh giữa Tổng thống Trump và Chủ tịch Tập Cận Bình bên lề hội nghị G-20, Trung Quốc dù tuyên bố muốn ký kết một thỏa thuận để giải quyết cuộc chiến thương mại với Mỹ khi gửi một danh sách “142 mục” mà nước này nói sẵn sàng thực hiện theo yêu cầu của Washington, song chính quyền Tổng thống Trump cho rằng chưa đáp ứng trông đợi của họ.

Vì thế, việc Tổng thống Trump cảnh báo sẽ nâng thuế từ 10% lên 25% đối với số hàng hóa 200 tỷ USD, thậm chí tới 276 tỷ USD, nếu cuộc gặp với ông Tập Cận Bình bên lề hội nghị G-20 không đạt được thỏa thuận được xem là nhằm phát đi thông điệp cứng rắn với Bắc Kinh. Trong trường hợp Trung Quốc không nhượng bộ đủ đáp ứng yêu cầu của Mỹ, Tổng thống Trump sẵn sàng leo thang chiến tranh thương mại cho đến khi thực hiện điều mà ông cam kết khi tranh cử là giải quyết vấn đề nhập siêu của Mỹ với các đối tác thương mại hàng đầu, đặc biệt là Trung Quốc và Liên minh châu Âu (EU).

Liệu Trung Quốc có tiếp tục cùng Mỹ leo lên nấc thang mới trong cuộc chiến thương mại với những rủi ro khôn lường? Đó là điều tất cả đang dõi theo kết quả cuộc gặp giữa hai ông Trump và Tập Cận Bình cuối tuần này tại Buenos Aires.

Hoàng Hà