Thoát bẫy thu nhập trung bình bằng công nghệ

Diễn đàn Kinh tế tư nhân Việt Nam 2019 được tổ chức tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia.

Theo Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng, tăng năng suất lao động, phát triển nhanh, bền vững, thoát bẫy thu nhập trung bình... là câu hỏi đặt ra cho Việt Nam hiện nay. Công nghệ chính là lời giải cho những bài toán này. Sự phát triển của Cách mạng công nghiệp 4.0 đã tạo ra cơ hội, thời cơ "có một không hai" cho Việt Nam.

"Doanh nghiệp công nghệ là hạt nhân để thực hiện khát vọng một dân tộc “hóa rồng” vào năm 2045. Dùng công nghệ của nhân loại để giải quyết vấn đề Việt Nam, bài toán Việt Nam và từ cái nôi Việt Nam, các doanh nghiệp công nghệ này sẽ đi ra toàn cầu, giải quyết các bài toán toàn cầu".

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc

Ông Hùng nêu ví dụ, các công ty không thể sản xuất, marketing hiệu quả nếu không áp dụng công nghệ. Các công ty công nghệ, sản xuất công nghệ đều là nhân tố quan trọng để phát triển Việt Nam. Vì vậy, phát triển công nghệ là ưu tiên hàng đầu.

Năm 2019, Việt Nam sẽ chuyển đổi số nền kinh tế. Chuyển đổi số là tiền đề cho đổi mới sáng tạo với nhân tố không thể thiếu là các DN khởi nghiệp đổi mới sáng tạo (startup) trong lĩnh vực công nghệ.

Theo đó, Việt Nam cần các startup công nghệ, bước đầu sử dụng công nghệ để phát triển giải pháp rồi từ đó tạo nên cuộc cách mạnh công nghệ toàn dân.

Diễn đàn sẽ đề xuất các giải pháp cho DN công nghệ phát triển, đặt ra các tiêu chuẩn công nghệ cao hơn, không chỉ khuyến khích mà buộc DN phải đổi mới công nghệ.

Tại diễn đàn, trao đổi kinh nghiệm và trả lời câu hỏi tại sao nền khoa học công nghệ Hàn Quốc phát triển nhanh chóng trong những thập kỷ trước và hướng đi của Hàn Quốc trong tương lai, Ông Yongrak Choi cung cấp những con số quan trọng về kinh tế và công nghệ của Hàn Quốc. GDP năm 2017 là 1.530 tỷ USD gấp 765 lần so với năm 1960.

Giáo sư Yongrak Choi - Nguyên thành viên Ban cố vấn của Tổng thống Hàn Quốc.

"Điểm mạnh cốt lõi của Hàn Quốc đó là chuyển mình thành công từ nhập khẩu công nghệ thành quốc gia đi đầu về công nghệ, sở hữu nhiều DN tư nhân lớn mạnh và có năng lực chế tạo, nắm bắt công nghệ" - Ông Yongrak Choi nhấn mạnh.

Dẫn chứng điển hình là sự phát triển của những DN tư nhân hàng đầu thế giới như Samsung, Hyundai... Thời gian đầu, Samsung đẩy mạnh nhập khẩu công nghệ, đầu tư nguồn lực lớn để học hỏi công nghệ. Sau 10 năm phát triển, Samsung trở thành một trong những tập đoàn lớn nhất thế giới.

Trong khi đó, Hyundai cũng nhập khẩu mạnh mẽ công nghệ của nước ngoài, chịu khó học hỏi công nghệ lõi từ các nước sau đó phát triển công nghệ cho riêng mình. Tập đoàn Posco cũng nhận được sự hỗ trợ mạnh mẽ của Chính phủ về đầu tư ban đầu và hạ tầng. Trong vòng 15 năm, DN này đã phát triển nhiều công nghệ tối tân để sản xuất thép.

Phát triển lĩnh vực CNTT và truyền thông cũng là động lực tăng trưởng quan trọng của Hàn Quốc, chiếm tỷ trọng 34% trong tổng sản lượng xuất khẩu. Chính phủ đã xác định một số ngành mũi nhọn như viễn thông, bán dẫn, điện thoại di động...

Khách tham dự tham quan gian hàng tại Diễn đàn.

Ngoài ra, Hàn Quốc cũng đẩy mạnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 như trí tuệ nhân tạo, IoT, Robot, Blockchain... Xác định các chương trình nghiên cứu và phát triển (R&D) là công nghệ lõi của cách mạng 4.0, quốc gia này định vị được phân khúc, phát triển nguồn nhân lực, thúc đẩy quá trình chuyển đổi sản xuất thông minh...

"Động lực tự thân của các DN tư nhân là đẩy mạnh nhập khẩu công nghệ và thuê ngoài dịch vụ công nghệ, thức đẩy quá trình học hỏi", ông Yongrak Choi nói.

Cùng với đó, Chính phủ Hàn Quốc đã đề ra nhiều chính sách phát triển cơ sở hạ tầng, tăng cường đầu tư R&D, phát triển nguồn nhân lực, đi đầu trong việc chuyển đổi cấu trúc hệ thống đổi mới...

Tại diễn đàn lần này, các diễn giả đã chia sẻ thực trạng ứng dụng và phát triển công nghệ Việt Nam để giải quyết các bài toán của Việt Nam, các bài toán sản xuất kinh doanh cần giải pháp công nghệ trong thời gian tới. Thành công của một số doanh nghiệp công nghệ Việt Nam giúp các tổ chức, doanh nghiệp đổi mới sản phẩm, dịch vụ; trong việc thay đổi mô hình hoạt động, quản trị, đem lại hiệu quả cao.

Cũng trong khuôn khổ của phiên toàn thể tại Diễn đàn Kinh tế tư nhân 2019, đại diện các doanh nghiệp nước ngoài đầu tư tại Việt Nam đã có những chia sẻ, đóng góp một số ý kiến về kinh tế Việt Nam, nhất là về môi trường đầu tư kinh doanh, thủ tục hành chính.

Tiến trình “Make in Vietnam” (Làm tại Việt Nam), các DN công nghệ chủ động toàn bộ quá trình sáng tạo, thiết kế, tích hợp sản phẩm, dịch vụ, giải pháp phát triển công nghệ mới. “Make in Vietnam” tập trung trước hết vào công nghiệp công nghệ đã xác định mũi đột phát để tận dụng tối đa cơ hội từ sự phát triển chưa từng có của khoa học công nghệ, từ đó tạo động lực mới cho cả nền kinh tế.