Thổ 'minh oan' cho LNA vụ không kích Al-Watiya

Theo tuyên bố hôm 12/7, vụ không kích chính xác vào căn cứ Al-Watiya đã phá hủy một số hệ thống phòng không MIM-23 Hawk và hệ thống tác chiến điện tử KORAL được Ankara triển khai tại đây.

Điều đặc biệt bất ngờ và trái với những thông tin được đăng tải trước đó, cả Thổ và Chính phủ Hiệp định Quốc gia Libya (GNA) đều tuyên bố cuộc không kích không phải do LNA thực hiện.

Căn cứ Al-Watiya sau khi bị không kích.

"Không phải Su-24 hay MiG-29 của LNA thực hiện cuộc không kích như thông tin được đăng tải trước đó, thủ phạm thực sự tiến hành cuộc tấn cong chính là tiêm kích Mirage của Không quân UAE xuất phát từ căn cứ không quân Sidi Barrani của Ai Cập.

Chúng tôi đang tiến hành chuẩn bị cho một kế hoạch đáp trả thích hợp. Tất cả các bên liên quan trong vụ tấn công vào căn cứ Al-Watiya đều phải trả giá", tuyên bố có đoạn cho biết.

Theo cáo buộc từ phía Thổ, tiêm kích Mirage 2000 Không quân UAE sử dụng được sản xuất bởi Pháp - một bên rất tích cực trong việc ủng hông LNA chống lại Thổ Nhĩ Kỳ và lực lượng GNA được Ankara hậu thuẫn.

Đây cũng chính là một trong những nguyên nhân khiến những mâu thuẫn giữa 2 thành viên trong khối NATO ở Libya có thể khiến bùng phát thành cuộc xung đột quân sự.

Nguy cơ rõ ràng nhất xảy ra hồi cuối tháng 6/2020 khi một tàu Pháp bị tàu hộ vệ Thổ Nhĩ Kỳ triển khai radar nhắm mục tiêu khi tàu này kiểm tra một tàu chở hàng bị nghi ngờ vận chuyển vũ khí sang Libya.

Cụ thể, tàu Courbet của Pháp đang làm nhiệm vụ trong một chiến dịch của NATO đã cố gắng kiểm tra tàu chở hàng treo cờ Tanzania vì nghi ngờ tàu này vi phạm lệnh cấm vận vũ khí mà Liên Hợp Quốc áp vào Libya. Hộ tống tàu chở hàng treo cờ Tanzania là các tàu hộ vệ của Thổ Nhĩ Kỳ.

Theo các quan chức Pháp, các tàu hộ vệ Thổ Nhĩ Kỳ đã ba lần triển khai radar nhắm mục tiêu đối với tàu Pháp, thường được thực hiện khi tàu chiến có ý định tấn công tên lửa.

Thổ Nhĩ Kỳ nói rằng cáo buộc của phía Pháp là vô căn cứ. Thổ Nhĩ Kỳ khẳng định các tàu hộ vệ của mình chỉ quan sát tàu Courbet, đồng thời cáo buộc tàu Pháp di chuyển tốc độ cao và nguy hiểm.

"Vụ việc cực kỳ nghiêm trọng này phải được nêu ra và các đồng minh của chúng ta có chung lo ngại", Bộ trưởng Quốc phòng Pháp, bà Florence Parly nói trước Thượng viện Pháp. Bà cho biết tám trong số 30 thành viên NATO ủng hộ sự can thiệp của bà.

Tổng Thư ký NATO – ông Jens Stoltenberg cũng tuyên bố: "Chúng tôi khẳng định nhà chức trách quân sự NATO đang điều tra vụ việc nhằm đưa đến sự rõ ràng về những gì đã xảy ra". Thổ Nhĩ Kỳ đã gây ra nhiều xáo trộn tại NATO trong những năm gần đây khi can thiệp vào Syria, Libya và mua hệ thống phòng không S-400 từ Nga.

Mối quan hệ giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Pháp - vốn đã căng thẳng do cuộc tấn công quân sự của Ankara nhằm vào lực lượng dân quân người Kurd ở Syria – căng thẳng hơn khi Ankara ủng hộ Chính phủ Hòa hợp Dân tộc (GNA) của Libya được quốc tế công nhận.

Mặc dù Pháp công khai phủ nhận song nước này từ lâu đã bị nghi ngờ hậu thuẫn cho Nguyên soái Khalifa Haftar, chỉ huy LNA – lực lượng chống GNA. Liên Hợp Quốc áp lệnh cấm vận vũ khí vào Libya như một nỗ lực ngăn chặn cuộc xung đột bùng phát ở Libya từ năm 2011.

Đan Nguyên