Thổ chọc tức Mỹ khi công bố thời hạn chót bỏ S-400

Phát biểu trên Kênh truyền hình NTV, Bộ trưởng Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ Hulusi Akar cho biết, nước này đã cử các nhân viên quân sự đến Nga để học cách vận hành hệ thống tên lửa phòng không S-400: "Một nhóm quân nhân của chúng tôi đã đến Nga để học cách sử dụng hệ thống tên lửa phòng không S-400, việc đào tạo đã bắt đầu".

Hệ thống S-400 Nga.

Dù không phải là tuyên bố trực tiếp trả lời cho thời hạn chót Mỹ áp cho Thổ Nhĩ Kỳ nhưng truyền thông Nga cho rằng, tuyên bố của ông Akar đang chọc tức Mỹ bởi không những Ankara không chấp thuận yêu cầu của Mỹ mà họ còn cử binh sĩ đi học cách vận hành S-400.

Điều đặc biệt là trước khi Bộ trưởng Hulusi Akar tiết lộ thông tin trên chỉ vài giờ, CNBC dẫn lời vị đại diện của Bộ Ngoại giao Mỹ tuyên bố, tính từ thời điểm hiện tại, Ankara có hơn 2 tuần để đưa ra quyết định của mình hoặc có thể phải hứng chịu những biện pháp trừng phạt mạnh.

Vị đại diện này nói: "Đến cuối tuần đầu tiên của tháng 6/2019, Thổ Nhĩ Kỳ phải hủy bỏ tất cả những gì đã ký kết với Nga về thương vụ S-400 để thay vào đó là hệ thống Patriot PAC-3 của Raytheon.

Nếu không làm vậy, Ankara sẽ bị xóa hẳn tên khỏi chương trình tiêm kích tàng hình F-35 do Lockheed Martin sản xuất và hứng nhiều biện pháp trừng phạt nặng không chỉ từ Mỹ mà còn từ đồng minh NATO".

Đây là thời hạn cuối cùng Mỹ đặt ra và có thể chờ đợi quyết định của Thổ Nhĩ Kỳ trong thương vụ mua vũ khí ngoài khối NATO. Nếu không, Thổ sẽ mất tất cả.

"Thời hạn chót sẽ không thể trì hoãn thêm. Các nước thành viên NATO cần mua vũ khí có khả năng hiệp đồng với nhau. Khí tài Nga sẽ không đáp ứng được tiêu chuẩn đó. Vì vậy, chúng không thể được thành viên của khối mua sắm", vị quan chức này nhấn mạnh.

Phản ứng với thời hạn Mỹ đặt ra, phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov ngày 22/5 cho biết, Moscow coi các yêu cầu của Mỹ rằng Thổ Nhĩ Kỳ phải từ bỏ việc mua các Hệ thống tên lửa phòng không S-400 của Nga là không thể chấp nhận được.

"Nói chung, chúng tôi nhận thấy các tối hậu thư cực kỳ tiêu cực và coi các tối hậu thư đó là không thể chấp nhận được. Chúng tôi đang tiến hành thực hiện hợp đồng này và thỏa thuận này đang được thực hiện", ông Peskov nói và khẳng định hợp đồng mua S-400 của Thổ Nhĩ Kỳ vẫn đang được thực hiện theo tiến độ.

Mặc dù rất tự tin nhưng để đề phòng kịch bản không mong muốn có thể xảy ra với thương vụ gây tranh cãi này, Nga đang gấp rút cho kế hoạch chuyển S-400 cho Thổ sớm hơn dự tính.

Theo Sputnik, Moscow có thể chuyển giao S-400 cho Thổ ngay trong tháng 6/2019: "Việc bắt đầu triển khai cung cấp S-400 có thể được thực hiện trong tháng 6 (sớm hơn một tháng so với kế hoạch trước đó)".

Để đạt được bước tiến lịch sử trong thương vụ hệ thống S-400 với Nga, Thổ Nhĩ Kỳ đã vượt qua hàng loạt khó khăn, ngăn cản, đe dọa trừng phạt của NATO và Mỹ. Washington còn tuyên bố có thừa khả năng cô lập hệ thống phòng không của Thổ Nhĩ Kỳ nếu nước này mua hệ thống tên lửa Nga.

"NATO có đủ khả năng kỹ thuật để cô lập kiến trúc hệ thống phòng không/phòng thủ của Thổ Nhĩ Kỳ, tước quyền hội nhập những thông tin có liên quan của Ankara", một quan chức Mỹ nói.

Tuy nhiên, các biện pháp trừng phạt Mỹ tuyên bố sẽ áp đặt với Thổ Nhĩ Kỳ nếu không từ bỏ việc mua S-400 đã không khiến Ankara bỏ cuộc và thời điểm tiếp nhận vũ khí này từ Nga bắt đầu được đếm ngược.

Đan Nguyên