Thịt lợn Trung Quốc đang nhập ngược về Việt Nam?

Giá lợn hơi tiếp tục tăng mạnh lên mức 47.000-50.000 đồng/kg, gấp đôi so với giá thời điểm phải giải cứu năm ngoái. Giá cao chưa kịp mừng, nhiều người lại tỏ ra lo lắng tình trạng găm hàng chờ giá, người dân sẽ vào đàn ồ ạt... Thậm chí, lợn Trung Quốc giá rẻ sẽ đổ bộ vào Việt Nam gây bất an thị trường.

Thương lái "tuồn" hàng qua đường tiểu ngạch

Ghi nhận của PV cho thấy, giá thịt lợn hơi tại nhiều trang trại chăn nuôi ở miền Bắc vẫn tiếp tục tăng cao. Giá lợn hơi xuất chuồng tại Nam Định ngày 4/7 tăng lên 51.000-53.000 đồng/kg. Ở Hà Tĩnh, giá lợn hơi cũng dao động từ 51.000-52.000 đồng/kg. Dù giá lợn tăng cao, bán một con lợn người chăn nuôi có thể lãi từ 1,5-1,7 triệu đồng/con nhưng lợn của dân nuôi không còn nhiều, nguồn cung thịt lợn khan hiếm.

Trước thực trạng giá thịt lợn trong nước tăng cao, đại diện cục chăn nuôi (bộ NN&PTNT) lo lắng thịt lợn Trung Quốc có thể "tuồn" sang nước ta qua đường tiểu ngạch, dẫn đến tình trạng khó kiểm soát. Trên thực tế, thời gian gần đây, các cơ quan chức năng đã liên tục bắt giữ các xe chở lợn Trung Quốc nhập lậu đang trên đường vận chuyển về xuôi tiêu thụ.

Cơ quan chức năng bắt lô lợn nhập lậu (Ảnh minh họa).

Ngày 3/7 vừa qua, Quản lý thị trường Lạng Sơn phối hợp với Công an huyện Đình Lập (Lạng Sơn) phát hiện 2 xe ô tô đang vận chuyển 18 con lợn thịt, tổng trọng lượng hơn 3 tấn nhập lậu từ hướng biên giới xã Bắc Xa (huyện Đình Lập) đưa về các tỉnh tiêu thụ. Chủ số hàng trên khai nhận là toàn bộ số lợn sống trên được mua của một số người dân Trung Quốc, sau đó vận chuyển qua các đường mòn biên giới về Việt Nam.

Trước đó, vào đầu tháng Sáu, cơ quan chức năng của tỉnh Lạng Sơn đã phát hiện và bắt giữ một xe ô tô vận chuyển 13 con lợn còn sống với tổng trọng lượng trên 1,5 tấn (trên tai mỗi con có đánh mã số bằng chữ Trung Quốc). Cùng thời điểm, Công an tỉnh Lạng Sơn phối hợp với Quản lý thị trường tỉnh ngăn chặn xe ô tô chở gần nửa tấn thịt lợn sống Trung Quốc nhập lậu về Việt Nam tiêu thụ.

Cuối tháng Năm, lực lượng chức năng tỉnh Quảng Ninh cũng đã phát hiện, bắt giữ xe ô tô tải chở 35 con lợn giống nhập lậu. Chủ hàng khai nhận đã lái xe ô tô vào khu vực biên giới, sau đó để xe ô tô ở bờ sông biên giới phía Việt Nam rồi lội qua sông sang Trung Quốc, vào nhà một hộ dân ở giáp biên giới mua lô lợn này về Việt Nam tiêu thụ.

Liên quan đến việc thương lái nhập lậu lợn Trung Quốc qua đường tiểu ngạch, trao đổi với PV báo Người Đưa Tin, ông Nguyễn Xuân Dương, quyền Cục trưởng cục Chăn nuôi cảnh báo, lợn từ các nước xung quanh có thể tràn vào nước ta, kể cả lợn sống và thịt lợn đông lạnh.

“Nếu không kiểm soát kỹ thì nguy cơ thịt lợn Trung Quốc sẽ lùa cả đàn sang Việt Nam theo đường tiểu ngạch, gây xáo trộn trên thị trường, nhất là ở các tỉnh miền Bắc giáp ranh Trung Quốc. Hiện thương lái vẫn xuất, nhập trao đổi qua cư dân biên giới, còn lợn Trung Quốc vào sâu vào nội địa thì chưa nhiều, vì chúng ta cũng đã có những biện pháp để kiểm soát”, ông Dương nói.

Theo nhận định của ông Phan Sinh, tổng cục Hải quan, hiện có tình trạng người dân một số địa phương biên giới kinh doanh, trao đổi hàng hóa theo hình thức “cắp nách” (tức là bà con ở các địa phương giáp biên giới 2 nước mua bán thịt lợn với nhau để sử dụng cho bữa ăn hàng ngày). Còn riêng với hoạt động nhập khẩu thịt lợn hàng hóa về Việt Nam thì chưa ghi nhận.

Kiểm soát thị trường, tránh “làm giá”

Theo các chuyên gia ngành chăn nuôi, trước đây thịt lợn ở Việt Nam vẫn được xuất qua Trung Quốc do giá lợn hơi của nước ta thấp hơn nước bạn. Song, thời điểm này thì ngược lại, giá thịt lợn Trung Quốc lại rẻ hơn của ta rất nhiều. Đó là nguyên nhân khiến thịt lợn Trung Quốc đang được nhập lậu ồ ạt về Việt Nam.

Trao đổi với PV báo ĐS&PL, đại diện cục Xuất nhập khẩu (bộ Công Thương) và cục Chăn nuôi đang liên tục khảo sát tại các tỉnh biên giới. Nếu ghi nhận tình trạng nhập khẩu thịt lợn ồ ạt từ Trung Quốc vào Việt Nam sẽ báo cáo và tìm biện pháp xử lý.

Những ngày này, nhiều chủ trang trại lợn ở phía Bắc nghe ngóng thông tin để quyết có xuất chuồng, vào đàn hay không, vì lợn hơi tăng giá từng ngày. Tại “vựa” chăn nuôi lợn của thị trấn Văn Giang (huyện Văn Giang, Hưng Yên), thương lái lùng sục “đỏ mắt” nhưng không có lợn thịt để bắt. Giá lợn hơi loại tốt khu vực này hiện lên 49.000-50.000 đồng/kg, cao hơn 10.000 đồng/kg so với hồi đầu tháng Năm và gấp đôi giá lợn so với thời điểm phải giải cứu năm ngoái.

Với mức giá lợn hơi lúc cao điểm lên tới 50.000 đồng/kg là mức “nằm mơ” với người chăn nuôi. Giá lợn lên cao, phần nào giúp người nuôi kéo lại phần thua lỗ năm trước, tuy nhiên, dân lại không có lợn để bán. Thấy giá lên cao, nhiều hộ rục rịch vay mượn để vào đàn với số lượng lớn. Tuy nhiên, giá lợn giống (loại 10kg/con) đang ở mức quá cao, tới 1,5 triệu đồng/kg, gấp 3 lần so với cách đây 2 tháng nên người chăn nuôi đang cân nhắc.

Lãnh đạo cục Chăn nuôi khuyến cáo, việc vào đàn cũng cần tính toán, vì giá con giống đang cao, tránh vào ồ ạt, dẫn đến cung vượt cầu, giá thấp lại thua lỗ nặng. Người nuôi nên bán lợn khoảng 100-120 kg/con là hợp lý, tránh tình trạng khan hiếm giả tạo, gây áp lực ảo cho thị trường, nhất là khi những tháng mùa hè nắng nóng, nhu cầu thịt lợn giảm nhiều.

Đại diện hội Chăn nuôi Việt Nam cho rằng, trước đây, người chăn nuôi đổ xô nuôi lợn, đặc biệt là lợn mỡ để xuất đi Trung Quốc. Hàng loạt xe lợn xuất qua biên giới mỗi ngày với nỗi lo bị ép giá, thậm chí những lúc cấm biên, lợn phải “quay đầu” bán rẻ vào thị trường nội địa. Trung Quốc đang chăn nuôi 60% lợn của thế giới. Công nghệ chăn nuôi, tiềm lực của họ cũng mạnh, cùng với việc văn hóa ăn của người Trung Quốc cũng thay đổi, trước họ ăn nhiều thịt, nay giảm xuống... Lượng thịt dư thừa đó, khả năng sẽ đẩy sang Việt Nam dưới dạng lợn sống, heo đông lạnh.

Ông Nguyễn Xuân Dương cảnh báo, các địa phương biên giới cần tăng kiểm soát việc nhập khẩu tiểu ngạch. Nếu lơ là việc này, có thể dẫn tới nguy cơ về dịch bệnh, thị trường đảo lộn.

N.Giang (t/h)