Thiên tài opera Plácido Domingo bên bờ vực vì cáo buộc tình dục

Những cáo buộc sau 3 thập niên

Trong nửa thế kỷ qua, Plácido Domingo (sinh ngày 21-1-1941 tại Tây Ban Nha) được biết đến là một thiên tài lỗi lạc và nằm trong số được nhiều người yêu thích nhất của dòng nhạc opera.

Trong đời, Plácido Domingo đã trình bày 128 khúc aria trên sân khấu, hoàn thành hơn 50 cuốn video và 3 bộ phim La traviata của Zeffirelli, Othello và Carmen của Rosi, từng nhận được 8 giải Grammy và vô số giải thưởng, danh hiệu cao quý nhất của nhiều quốc gia.

Tháng 10-2009, Domingo trở thành người đầu tiên được nhà vua Thụy Điển trao tận tay giải thưởng mang tên Birgit Nilsson (1 triệu USD) “vì thành tựu xuất chúng trong lĩnh vực opera và nghệ thuật ca nhạc”.

Tháng 9-2010, giọng tenor (nam cao) trứ danh người Tây Ban Nha được Viện Hàn lâm Nghệ thuật âm nhạc châu Mỹ Latinh tấn phong là “Nhân vật của năm”. Tháng 1-2011, ông được chính phủ Tây Ban Nha tặng Huân chương Nghệ thuật “vì thành tựu kiệt xuất trong hoạt động sáng tạo”. Hiện, ông là Tổng giám đốc đồng thời của hai nhà hát Opera Quốc gia Washington và Opera Los Angeles (Mỹ).

Trong sự nghiệp, Domingo đã thực hiện tổng cộng 628 buổi trình diễn.

Với những thành tích đáng nể trên, việc Domingo bị cáo buộc quấy rối tình dục một số phụ nữ trong một số thập niên đã khiến không ít người bàng hoàng về nhân phẩm, tác phong của một huyền thoại âm nhạc.

Những cáo buộc chống lại Domingo được báo cáo bởi Hãng thông tấn AP vào ngày 13-8, theo đó, 8 ca sĩ và một vũ công tuyên bố rằng, họ đã bị danh ca người Tây Ban Nha quấy rối tình dục từ cuối những năm 1980.

Chỉ có một trong những người phụ nữ là nữ ca sĩ giọng mezzo-soprano (nữ trung) Patricia Wulf đồng ý được công khai danh tính. Những người phụ nữ này đều nói rằng Domingo đã sử dụng sức mạnh to lớn của mình trong giới opera để cố gắng gây áp lực cho họ vào các mối quan hệ tình dục. Một số người mô tả lặp đi lặp lại, quấy rối các cuộc gọi điện thoại. Cũng có người cho rằng sự nghiệp của họ đã bị tổn hại khi từ chối đề nghị của Domingo.

Theo AP, Patricia Wulf cho biết Plácido Domingo không chạm vào người cô nhưng sẽ lại gần mỗi khi cô rời khỏi sân khấu và hỏi liệu cô ấy có “phải về nhà tối nay không”. Một người phụ nữ khác cho biết, một lần Domingo đã đưa tay xuống váy của cô. Ba người phụ nữ khác nói rằng danh ca gạo cội đã hôn họ một cách mạnh bạo.

Các sự cố trên được cho là xảy ra ở những địa điểm khác nhau bao gồm phòng thay đồ, phòng khách sạn, trong một cuộc họp và tại các công ty opera nơi Domingo giữ vị trí quản lý. Những người phụ nữ này cũng thừa nhận công việc của họ đã bị ảnh hưởng rất nhiều sau khi từ chối những đề nghị của Domingo.

Domingo (bìa phải) được đánh giá là giọng tenor lý tưởng cho vai chính trong các opera của Verdi, Puccini.

“Một bữa trưa kinh doanh không có gì lạ. Ai đó cố gắng giữ tay bạn trong một bữa ăn trưa kinh doanh là lạ hoặc đặt tay lên đầu gối của bạn là một điều kỳ lạ. Anh ấy luôn chạm vào bạn theo một cách nào đó, và luôn hôn bạn”, một trong những ca sĩ kể lại với AP.

Trên AP, Domingo gọi các cáo buộc này đã “gây phiền toái sâu sắc, và như được trình bày, không chính xác”.

“Tuy nhiên, thật đau đớn khi biết rằng tôi có thể làm phiền bất cứ ai hoặc khiến họ cảm thấy khó chịu cho dù cách đây bao lâu và mặc dù ý định tốt nhất của tôi. Tôi tin rằng tất cả những người đã tương tác và mối quan hệ của tôi luôn được hoan nghênh và đồng thuận. Những người biết tôi hoặc những người đã làm việc với tôi đều hiểu rằng tôi không phải là người cố tình làm hại, xúc phạm hoặc làm xấu hổ bất cứ ai”, Domingo tiếp tục.

Domingo nói thêm trong tuyên bố của mình: “Tôi nhận ra rằng các quy tắc và tiêu chuẩn mà chúng ta đang và nên được đo lường ngày nay rất khác so với trước đây. Tôi may mắn và vinh dự khi có một sự nghiệp hơn 50 năm trong ngành opera và sẽ giữ cho mình những tiêu chuẩn cao nhất”.

Những chia rẽ nội bộ

Việc Plácido Domingo bị cáo buộc quấy rối tình dục bởi 9 người phụ nữ đã trở thành ví dụ điển hình mới nhất về sự phức tạp của thời đại phong trào #Metoo, đồng thời gây chia rẽ quan điểm trong thế giới âm nhạc cổ điển.

Sau những cáo buộc trên, nội bộ các ca sĩ dòng nhạc opera cũng có sự bất đồng. Hơn 20 người đã biểu tình để bảo vệ Domingo, họ không ngừng đưa ra những lời chứng thực về lòng tốt và sự chuyên nghiệp của ông.

Một trong những diva lớn nhất của opera, Anna Netrebko, đã viết trên Instagram rằng cô ấy mong muốn được đứng chung với “Plácido Domingo tuyệt vời” trên sân khấu của Metropolitan Opera New York vào tháng tới.

Giọng Mezzo-soprano Violeta Urmana gọi ông là người tốt bụng và đúng đắn nhất, trong khi giọng nữ cao Sonya Yoncheva mô tả Domingo là một “quý ông thực sự và một người đàn ông quyến rũ và bình yên”. Diva người Puerto Rico - Ana Maria Martinez, người đã làm việc với Domingo trong hơn 2 thập niên, cho biết ông “luôn đối xử với cô ấy với phẩm giá và sự tôn trọng”.

Plácido Domingo đã kết hôn với giọng nữ cao Marta Ornelas từ năm 1962.

Nhưng một số người khác cho rằng, những lời buộc tội nên được đưa ra ánh sáng một cách nghiêm túc. Và, dù muộn màng, Domingo phải nhận những phán xét nếu ông ta thực sự đã có hành vi quấy rối và lạm dụng tình dục.

Nam ca sĩ giọng tenor Paul Appleby nói rằng mặc dù anh đã ngưỡng mộ Domingo từ lâu, nhưng điều đó không có nghĩa là anh sẽ đứng về phía thần tượng của mình một cách mù quáng. “Không ai trong số chúng ta có thể thay đổi thực tế rằng hành vi mà ông ta bị cáo buộc như trong bài viết của AP là đáng trách”.

Để đánh giá một cách công bằng, Appleby đã đưa ra hai câu hỏi: “Bạn có nghĩ rằng những người phụ nữ với những cáo buộc trên đã nói dối hoặc “nói sai sự thật”? Nếu không, bạn có thấy hành vi của Plácido Domingo được mô tả trong báo cáo có thể phòng thủ được không?”.

Theo New York Times, những tin đồn liên quan đến hành vi quấy rối của Domingo đã râm ran cách đây một năm. Song, vì “cái bóng” và uy tín của nam danh ca quá lớn nên tin đồn cũng nhanh chóng đi vào quên lãng.

Cụ thể, trong bữa tiệc mùa hè năm 2018, một nhóm phụ nữ trong dàn hợp xướng của Nhà hát Opera Quốc gia Washington – tổ chức do Domingo lãnh đạo trong 14 năm đã nhắc đến phong trào #Metoo và Domingo. Một số phụ nữ cho biết Domingo đã đề nghị họ ngoại tình với ông ta. Một nữ ca sĩ khác cũng tiết lộ cô đã có một trải nghiệm rắc rối với danh ca gạo cội.

Khi tượng đài đứng trên bờ vực thẳm

Vụ án Domingo đang làm sống lại một số câu hỏi khó nhất trong thời đại #Metoo là: Làm thế nào để điều tra các cáo buộc về hành vi quấy rối tình dục, đặc biệt là từ những người tố cáo giấu tên; khi nào nên cắt đứt quan hệ với bị cáo và khi nào nên hoãn phán quyết; và những hình phạt nào, nếu có, sẽ được đưa ra.

Giống như các “ông lớn” trong ngành giải trí ở Hollywood, trong giới chính trị, báo chí và các lĩnh vực khác, một số người khổng lồ trong làng nhạc cổ điển bị buộc tội về hành vi quấy rối tình dục đã thực sự biến mất khỏi sân khấu thế giới, trong khi những người khác vẫn tiếp tục thực hiện hành vi sai trái của mình.

Đơn cử, nhạc trưởng James Levine đã rời khỏi sân khấu sau khi bị Metropolitan Opera sa thải vào năm 2018 khi tìm thấy bằng chứng về hành vi lạm dụng và quấy rối tình dục của ông. Levine cũng đã giải quyết một vụ vi phạm hợp đồng và vụ kiện vì tội phỉ báng đối với công ty trong tháng 8 này.

Trong khi đó, nhạc trưởng Daniele Gatti lại được bổ nhiệm làm Giám đốc âm nhạc của Rome Opera chỉ vài tháng sau khi bị Dàn nhạc Giao hưởng Hoàng gia Amsterdam sa thảo vì những cáo buộc quấy rối tình dục.

Đến thời điểm hiện tại, số phận của Plácido Domingo phụ thuộc rất nhiều vào kết quả điều tra ở nhà hát Opera Los Angeles – nơi ông Domingo là thành viên sáng lập vào năm 1986.

Hai tổ chức của Mỹ, Dàn nhạc Philadelphia và Nhà hát Opera San Francisco, đã nhanh chóng hủy bỏ các buổi hòa nhạc của Domingo vào ngày 19-8, với lý do họ cần “cung cấp môi trường an toàn”. Trái lại, không có buổi biểu diễn nào của Domingo sắp diễn ra ở châu Âu bị hủy bỏ.

Một số công ty hàng đầu châu Âu cho biết họ sẽ chờ kết quả của cuộc điều tra đó trước khi quyết định các hợp tác đối với Domingo. Dẫu vậy, tương lai của Domingo có thể sẽ được định đoạt bằng một câu hỏi vô hình: Liệu thiện chí mà ông đã gây dựng với khán giả trong nhiều thập niên sẽ “đổ sông đổ bể” sau những lời buộc tội gây tổn hại cho ông.

Thời gian tới, chủ nhân của 8 giải Grammy sẽ có dịp trình diễn vở “Luisa Miller” diễn ra vào ngày 25 và 31-8 tại Liên hoan Salzburg, Áo. Những cáo buộc trên dường như không làm ảnh hưởng đến quyết định của ban tổ chức khi Helga Rabl-Stadler, chủ tịch của Liên hoan nói rằng Domingo có thể vô tội. “Tôi sẽ thấy thực sự sai lầm và vô trách nhiệm về mặt đạo đức khi đưa ra những phán xét chủ quan vào thời điểm này”, Rabl-Stadler nói trên AP.

Có thể thấy, dường như người châu Âu có xu hướng rạch ròi giữa đời tư và hoạt động nghệ thuật của nghệ sĩ. Trong khi đó, ở Mỹ, bất bình đẳng giới là mối quan tâm hàng đầu, các cáo buộc quấy rối thường được coi là thứ độc hại trong giới showbiz.

Trường hợp của đạo diễn gạo cội Woody Allen chẳng hạn, dù vẫn được chào đón châu Âu nhưng ông lại gặp khó khăn trong việc tìm nhà phân phối cho các bộ phim của mình ở Mỹ khi bị cáo buộc đã lạm dụng con gái ruột của mình - điều mà ông ta luôn phủ nhận.

Trong trường hợp của Plácido Domingo, RT - trang tin tức của Mỹ, nhận xét về sự trái ngược xoay quanh những cáo buộc của Domingo: “Vô tội cho đến khi được chứng minh là có tội? Không dành cho Plácido Domingo: Người Mỹ đua nhau lên án, người châu Âu do dự”.

Thảo Dung (tổng hợp)