Thị trường lao động: Phục hồi nhẹ, chưa hết lo

Thông tin tại buổi họp báo tình hình lao động việc làm quý III và 9 tháng năm 2020 của Tổng cục Thống kê (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) mới đây, bà Nguyễn Thị Hương - Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê - cho biết, dịch Covid-19 diễn biến phức tạp và tái bùng phát vào cuối tháng 7 đã tác động đến tình hình lao động, việc làm của cả nước, ảnh hưởng đến đà khôi phục việc làm và cải thiện thu nhập của người lao động (NLĐ) sau thời gian giãn cách toàn xã hội vào tháng 4 năm 2020. Quý III, tình hình lao động, việc làm và thu nhập của NLĐ đã được cải thiện so với quý II, tuy nhiên các chỉ số về lao động, việc làm và thu nhập của NLĐ vẫn giảm so với cùng kỳ năm 2019.

Thị trường lao động dần phục hồi từ quý III

Theo đó, lực lượng lao động từ 15 tuổi trở lên là 54,6 triệu người, tăng 1,4 triệu người so với quý trước, nhưng vẫn thấp hơn 1,1 triệu người so với cùng kỳ năm trước.

“Điều này cho thấy, sau khi giảm sâu kỷ lục vào quý II năm 2020, thị trường lao động đang có dấu hiệu phục hồi, tuy nhiên vẫn chưa thể khôi phục về trạng thái của cùng kỳ năm trước” - bà Nguyễn Thị Hương cho hay.

Tính đến tháng 9 năm 2020, cả nước có 31,8 triệu người từ 15 tuổi trở lên bị ảnh hưởng tiêu cực bởi dịch Covid-19, bao gồm người bị mất việc làm, phải nghỉ giãn việc/nghỉ luân phiên, giảm giờ làm, giảm thu nhập… Trong đó, 68,9% người bị giảm thu nhập (với mức giảm thu nhập nhẹ), gần 40,0% phải giảm giờ làm/nghỉ giãn việc/nghỉ luân phiên và khoảng 14,0% buộc phải tạm nghỉ hoặc tạm ngừng hoạt động sản xuất, kinh doanh. Khu vực dịch vụ chịu ảnh hưởng nặng nề nhất bởi dịch Covid-19 với 68,9% lao động bị ảnh hưởng; tiếp đến là khu vực công nghiệp và xây dựng với 66,4% lao động bị ảnh hưởng; tỷ lệ lao động bị ảnh hưởng trong khu vực nông-lâm nghiệp và thủy sản là 27,0%.

Bà Valentina Barcucci - Phó giám đốc Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) Việt Nam - đánh giá: Tỷ lệ thất nghiệp ở Việt Nam dù là trước hay sau dịch luôn “thấp hơn nhiều” so với các nước trong khu vực, nhưng điều này không có nghĩa là Việt Nam chịu ít thách thức. “Chúng ta phải có phân tích và thông tin nhiều hơn vào nhóm người đang có việc làm, lao động phi chính thức… công việc họ thế nào, chất lượng có đủ tốt không để phác họa bức tranh đầy đủ về thị trường lao động” - bà Valentina Barcucci cho hay.

Dịch Covid-19 tác động mạnh tới hoạt động của các DN, làm cho 33,4% DN phải thực hiện các biện pháp cắt giảm lao động 9 tháng năm 2020 so với cùng kỳ năm trước. Dự kiến cuối năm 2020, tỷ lệ DN thực hiện các biện pháp cắt giảm lao động so với cùng kỳ năm trước là 36,4%. Kết quả điều tra lao động việc làm quý III/2020 cho thấy, NLĐ vẫn tiếp tục bị ảnh hưởng tiêu cực bởi dịch Covid-19. Đây là những đối tượng quan trọng, góp phần vào quá trình phục hồi và phát triển kinh tế trong thời gian tới. Do vậy, theo bà Nguyễn Thị Hương, các chính sách cần tập trung vào các đối tượng này, nhằm củng cố niềm tin, tạo động lực và tháo gỡ khó khăn cho DN và NLĐ.

Tổng cục Thống kê dự báo từ nay đến cuối năm, nếu dịch bệnh được kiểm soát tốt, và tình hình sản xuất, kinh doanh thuận lợi, NLĐ sẽ có nhiều việc làm, tỷ lệ thất nghiệp ít nhất được duy trì ở mức quý III hoặc thấp hơn. Tỷ lệ thất nghiệp hoàn toàn đạt được mục tiêu Quốc hội đề ra, dưới 4%.

Thu Phương