Thí điểm làm sạch Tô Lịch: Phía Nhật phản bác Hà Nội

Đoàn đại biểu Quốc hội TP Hà Nội mới đây có buổi tiếp xúc cử tri tại quận Thanh Xuân. Tại đây, lãnh đạo thành phố đã giải đáp các thắc mắc, mong mỏi của người dân thủ đô trước việc con sông Tô Lịch trăm năm tuổi vẫn "chết dần" dù các giải pháp của chuyên gia trong và ngoài nước đã được thực hiện.

Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội Lê Văn Dục cho biết thành phố đang nghiên cứu 3 phương án giải quyết ô nhiễm ở sông Tô Lịch. Việc thu gom toàn bộ nước thải, lãnh đạo Sở Xây dựng cho rằng việc này không khả thi do có quá nhiều điểm xả thải, chi phí xây dựng sẽ rất lớn.

Vừa qua, thành phố cũng được đoàn chuyên gia Nhật Bản giúp đỡ, thí điểm sử dụng công nghệ Nano-Bioreactor để xử lý nguồn ô nhiễm ở sông Tô Lịch. Bên cạnh đó, thành phố cũng cho xử lý ô nhiễm sông Tô Lịch và một số hồ bằng các chế phẩm sinh học, hóa học. Nhưng ông Dục vẫn cho rằng các kết quả chưa thực sự khả quan và áp dụng sẽ khó hiệu quả.

Chuyên gia Nhật Bản, TS Kubo Jun tắm dưới sông Tô Lịch hồi tháng 8/2019 để chứng minh hiệu quả của việc thí điểm làm sạch sông Tô Lịch. Ảnh: Tuổi trẻ

"Hiện còn phương án cuối cùng là xây dựng hệ thống cống thu gom nước thải đặt dọc hai bên bờ sông, nước thải sẽ được đưa về nhà máy nước thải Yên Xá để xử lý", ông Dục nói.

Giám đốc Sở Xây dựng thông tin hệ thống cống thu gom dự kiến hoàn thành vào năm 2020 nhưng đang chậm tiến độ. Dự kiến năm 2021 hệ thống thu gom này sẽ được đưa vào sử dụng và giải quyết được vấn đề ô nhiễm sông Tô Lịch.

Lên tiếng về phát biểu của Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội, ngày 1/12, Tổ chức Xúc tiến thương mại - Môi trường Nhật Bản (JEBO) cho rằng, việc Giám đốc Sở Xây dựng cố tình phát biểu vô căn cứ, không hiểu mục tiêu, trái kết luận của UBND TP như thế nên buộc đơn vị phải lên tiếng để bảo vệ danh dự của công nghệ Nhật Bản cũng như danh dự cá nhân liên quan tới dự án tài trợ miễn phí thí điểm xử lý một đoạn sông Tô Lịch.

Theo JEBO, trong buổi họp đánh giá về kết quả dự án này do Chủ tịch UBND TP Hà Nội chủ trì ngày 29/10, Giám đốc Sở Xây dựng cũng không có ý kiến đánh giá về kết quả không đạt hay thất bại.

Đặc biệt, trong văn bản thông báo về "Kết luận của Chủ tịch UBND TP tại buổi làm việc với Tổ chức Xúc tiến thương mại - môi trường Nhật Bản về kết quả thí điểm xử lý làm sạch một đoạn sông Tô Lịch và một góc Hồ Tây bằng công nghệ Nano-Bioreactor Nhật Bản" cũng không hề có nội dung nào đánh giá về kết quả là thất bại.

Mặt khác, UBND TP còn đang giao đơn vị tiếp tục triển khai làm mở rộng thêm 1 ao tù để tiếp tục đánh giá.

Vì vậy, JEBO đặt câu hỏi căn cứ vào đâu để Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội đánh giá dự án của họ thất bại?

JEBO nhấn mạnh mỗi dự án khi triển khai đều có mục tiêu cần đạt được. Trong đợt thí điểm chứng minh công nghệ xử lý của Nhật Bản lần này, kết quả cho thấy 6/6 mục tiêu đều đạt như chứng minh việc xử lý triệt để tận gốc mùi hôi thối; bảo tồn hệ sinh thái, cá, thủy sinh phát triển tốt; hệ thống xử lý đảm bảo không gây ô nhiễm thứ cấp...

JEBO cũng cho biết, theo kết quả phân tích của các cơ quan chuyên môn của Việt Nam, chất lượng nước khu vực thả cá Koi trên sông Tô Lịch và hồ Tây cho thấy 36/36 chỉ tiêu đạt QCVN 08-MT:2015/BTNMT. Mùi hôi thối sông Tô Lịch giảm 200 lần, Hồ Tây giảm 30 lần…

Ngoài ra, cá koi và cá chép Việt Nam thả tại khu vực nước sau xử lý tại khu thí điểm sống và sinh trưởng tốt sau gần 2 tháng cho đến ngày chuyển sang hồ Tây.

"Kết quả cho thấy 6/6 mục tiêu đặt ra đã đạt, như vậy là dự án chứng minh công nghệ Nano-Bioreactor Nhật Bản đã thành công như dự kiến", Tổ chức Xúc tiến thương mại - Môi trường Nhật Bản khẳng định.

Dự án thí điểm làm sạch sông Tô Lịch được triển khai từ ngày 16/5. Theo kế hoạch ban đầu, đến giữa tháng 7/2019, Công ty cổ phần Cải thiện Môi trường Nhật Việt (JVE) sẽ công bố kết quả.

Tuy nhiên, do sự cố xả nước hồ Tây bất ngờ ngày 9/7, khiến toàn bộ kết quả thí điểm bị cuốn trôi, đơn vị thí điểm đã phải triển khai lại và vừa kết thúc đợt thí điểm thứ 2 ngày 17/10.

Toàn bộ hệ thống máy móc phục vụ thí điểm của đơn vị này cũng đã được tháo dỡ khỏi sông Tô Lịch.

Minh Thái (Tổng hợp)