Thêm dấu hiệu tiêu cực đối với kinh tế Đức

Chỉ dấu kinh tế này được xem như “nhiệt kế” đo sức khỏe của nền kinh tế lớn nhất châu Âu.

Trong ảnh: Công nhân làm việc tại nhà máy ở Herten, Đức. Ảnh: AFP/ TTXVN

Mức giảm này gây ngạc nhiên cho thị trường vì trước đó, nhiều chuyên gia kỳ vọng tâm lý doanh nghiệp sẽ dần ổn định sau chuỗi cú sốc về năng lượng và chi phí kéo dài từ năm 2022 đến nay.

Hiện Đức đang đối mặt với nhiều thách thức đồng thời: tăng trưởng thấp, tiêu dùng yếu, chi phí sản xuất cao, trong khi các thị trường xuất khẩu truyền thống, đặc biệt là châu Á và Bắc Mỹ đều tăng trưởng chậm lại. Điều này cho thấy áp lực đối với mô hình tăng trưởng dựa vào công nghiệp và xuất khẩu của Đức vẫn chưa hề giảm bớt.

Theo khảo sát của Ifo, các doanh nghiệp ở nhiều lĩnh vực chủ chốt đánh giá tiêu cực hơn về cả tình hình hiện tại lẫn triển vọng trong những tháng tới. Ngành công nghiệp chế tạo, vốn là trụ cột của nền kinh tế Đức tiếp tục chịu tác động mạnh từ chi phí năng lượng cao và đơn đặt hàng suy giảm.

Các doanh nghiệp xuất khẩu phản ánh nhu cầu quốc tế yếu, đặc biệt từ Trung Quốc và Mỹ, trong khi ngành xây dựng vẫn gặp khó do lãi suất cao và chi phí nguyên vật liệu tăng.

Bên cạnh đó, doanh nghiệp đánh giá môi trường chính sách vẫn còn thiếu ổn định, đặc biệt trong các lĩnh vực năng lượng, thuế và chuyển đổi sang công nghệ xanh. Sự chậm trễ của các dự án cơ sở hạ tầng, thiếu lao động tay nghề cao và chi phí tiền lương tăng cũng khiến nhiều công ty dè dặt với kế hoạch đầu tư.

Việc chỉ số Ifo giảm không nhất thiết báo hiệu một cuộc suy thoái ngay lập tức, nhưng được xem là dấu hiệu cảnh báo sớm rằng đà phục hồi của Đức đang yếu hơn kỳ vọng. Niềm tin doanh nghiệp giảm thường kéo theo giảm đầu tư, hạn chế tuyển dụng và thu hẹp sản xuất, từ đó tác động tới tăng trưởng GDP trong các quý tiếp theo.

Các viện kinh tế Đức trước đó đã hạ dự báo tăng trưởng cho năm 2025 và 2026, nhấn mạnh rằng nền kinh tế đang “mắc kẹt trong vùng tốc độ thấp”. Việc chuyển đổi công nghiệp, đặc biệt trong lĩnh vực năng lượng, công nghệ xanh và tự động hóa diễn ra chậm hơn so với các đối thủ như Mỹ và một số quốc gia châu Á, khiến Đức đối mặt rủi ro tụt lại trong cuộc cạnh tranh công nghệ toàn cầu.

Trước tình trạng tâm lý doanh nghiệp suy yếu, nhiều chuyên gia kêu gọi Chính phủ Đức cần có các biện pháp mạnh mẽ và nhất quán hơn nhằm giảm chi phí sản xuất, cải thiện môi trường pháp lý và thúc đẩy đầu tư tư nhân. Những vấn đề như thủ tục hành chính rườm rà, phê duyệt dự án chậm, đầu tư công trì trệ và chính sách năng lượng thay đổi liên tục là những yếu tố được doanh nghiệp chỉ ra nhiều năm nay.

Song song đó, Đức cần đẩy nhanh chuyển đổi số, đầu tư nghiên cứu, phát triển, thu hút nhân tài quốc tế và hiện đại hóa hạ tầng, những yếu tố quyết định để phục hồi sức cạnh tranh công nghiệp trong thập kỷ tới.

Mặc dù khảo sát Ifo cho thấy bức tranh ngắn hạn ảm đạm, một số lĩnh vực như công nghệ cao, dược phẩm, năng lượng tái tạo, xe điện và trí tuệ nhân tạo vẫn đang thu hút đầu tư nước ngoài. Nếu Đức sớm cải thiện môi trường kinh doanh và ổn định chính sách, đây có thể là động lực tạo đà phục hồi trong trung hạn.

Phương Hoa/vnanet.vn