Thế cờ khó
Các quan chức ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ đã tới Moscow nhằm dàn xếp với Nga về các biện pháp giảm căng thẳng ở Idlib, tây bắc Syria. Trong khi đó, quân đội Chính phủ Syria đang giành thắng lợi giòn giã trong các mũi tiến công nhằm kiểm soát vùng lãnh thổ cuối cùng nằm trong tay phe nổi dậy, tiến tới giải phóng hoàn toàn Syria. Diễn biến mới trên 'bàn cờ Syria' có nguy cơ làm rạn nứt quan hệ Nga - Thổ Nhĩ Kỳ.
Các quan chức ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ đã tới Moscow nhằm dàn xếp với Nga về các biện pháp giảm căng thẳng ở Idlib, tây bắc Syria. Trong khi đó, quân đội Chính phủ Syria đang giành thắng lợi giòn giã trong các mũi tiến công nhằm kiểm soát vùng lãnh thổ cuối cùng nằm trong tay phe nổi dậy, tiến tới giải phóng hoàn toàn Syria. Diễn biến mới trên “bàn cờ Syria” có nguy cơ làm rạn nứt quan hệ Nga - Thổ Nhĩ Kỳ.
Thổ Nhĩ Kỳ ráo riết gây sức ép đòi Nga phải đứng ra làm trung gian để bảo đảm quân đội Chính phủ Syria thực thi thỏa thuận giảm căng thẳng ở khu vực Idlib. Bất đồng trong vấn đề Syria; Ankara và Moscow đã không đạt đồng thuận trong cuộc điện đàm giữa Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ T.Erdogan và người đồng cấp Nga V.Putin, cũng như trong cuộc gặp giữa bộ trưởng ngoại giao hai nước cuối tuần qua bên lề Hội nghị An ninh Munich (Đức). Thổ Nhĩ Kỳ khẳng định sự cần thiết phải giảm căng thẳng ở tỉnh Idlib, nơi quân đội Chính phủ Syria đang giành thắng lợi lớn trước quân nổi dậy. Ankara muốn triển khai đầy đủ các thỏa thuận Sochi đã đạt được với Nga về thiết lập vùng giảm căng thẳng tại Idlib. Đối với Thổ Nhĩ Kỳ, Idlib không chỉ là tỉnh giáp biên giới mà còn là “vùng đệm” giúp Thổ Nhĩ Kỳ củng cố vị trí tại tây bắc Syria. Ankara hiện triển khai 12 trạm quan sát ở Idlib nhằm kiểm soát các nhóm vũ trang người Kurd ở Syria, lực lượng bị Thổ Nhĩ Kỳ coi là khủng bố. Ankara lo ngại quân nổi dậy, chủ yếu là các phần tử khủng bố, chạy sang Thổ Nhĩ Kỳ trong các chiến dịch truy quét của quân đội Chính phủ Syria.
Tuy nhiên, đối với Nga, vốn ủng hộ lực lượng Chính phủ Syria trong cuộc chiến chống khủng bố, thắng lợi của quân đội Syria ở Idlib và Aleppo gần đây là tín hiệu tích cực. Bộ Ngoại giao Nga kêu gọi Thổ Nhĩ Kỳ kiềm chế đưa ra “các tuyên bố khiêu khích” về những diễn biến ở Syria; cho rằng giới chức Ankara đã có những bình luận “khó hiểu” nhằm tìm cách quy trách nhiệm cho Nga và Chính phủ Syria về việc các quân nhân Thổ Nhĩ Kỳ chết tại Idlib. Điện Kremlin cho rằng, Thổ Nhĩ Kỳ coi thường các thỏa thuận đã ký kết với Nga về việc phải vô hiệu hóa các nhóm phiến quân tại Idlib. Nga cáo buộc Thổ Nhĩ Kỳ không tiêu diệt các nhóm phiến quân đang tiến hành những cuộc tiến công nhằm các đơn vị quân sự của Nga và quân đội Syria. Trong khi đó, trước mũi tiến công như vũ bão của quân đội Syria được Nga hậu thuẫn nhằm vào các nhóm khủng bố ở Idlib, Thổ Nhĩ Kỳ đã phản đối chiến dịch này và tiến hành các hành động quân sự đáp trả. Ankara còn tuyên bố sẽ thực hiện các cuộc không kích hoặc tiến công trên mặt đất nhằm vào lực lượng Syria, trong trường hợp có thêm dù là một binh sĩ Thổ Nhĩ Kỳ bị thương trong chiến dịch giành lại Idlib của lực lượng Syria.
Trong cuộc tiến công quy mô lớn ở miền bắc, lực lượng Chính phủ Syria đã đánh vào cứ địa cuối cùng của quân nổi dậy, giành lại các khu vực quan trọng tại tỉnh Idlib, nhất là đường cao tốc M5 nối Aleppo với thủ đô Damascus. Sau chiến thắng mới đây, sân bay quốc tế Aleppo ở thành phố cùng tên thuộc miền bắc Syria sẽ được mở trở lại phục vụ các chuyến bay dân sự lần đầu kể từ năm 2012. Quân đội Chính phủ Syria hiện dần khôi phục các tuyến đường thương mại tại Aleppo, kiểm soát hoàn toàn hàng chục thị trấn ở vùng nông thôn phía tây bắc Aleppo và đang tăng cường chiến dịch nhằm giải phóng hoàn toàn tỉnh miền bắc này, quét sạch các nhóm phiến quân khỏi thành lũy cuối cùng của chúng ở Syria. Tuy nhiên, chiến dịch quân sự của Chính phủ Syria đang vấp phải sự phản đối của Thổ Nhĩ Kỳ, quốc gia cũng triển khai lực lượng tới một số vùng ở miền bắc Syria để hậu thuẫn một số nhóm phiến quân tại đây với lý do bảo đảm an ninh biên giới và hạn chế dòng người di cư Syria đổ vào Thổ Nhĩ Kỳ. Ankara đã điều động bổ sung quân tới Syria trong bối cảnh lực lượng hai bên liên tục có các cuộc tiến công trả đũa lẫn nhau.
Cả Thổ Nhĩ Kỳ và Nga đang rơi vào “thế cờ khó” khi Ankara muốn dàn xếp với Nga trong vấn đề Syria bởi không muốn các bất đồng trong vấn đề này gây ảnh hưởng tới quan hệ giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Nga, cũng như hợp đồng mua bán hệ thống phòng thủ tên lửa S-400 giữa Ankara và Moscow. Tình hình đang diễn biến phức tạp khi an ninh ở khu vực tây bắc Syria tiếp tục là vấn đề được đưa ra mặc cả trong các cuộc đàm phán của các bên liên quan.
