Thấy gì từ doanh thu và dòng tiền của Tập đoàn Hoa Sen?

6 tháng đầu năm 2018, doanh thu thuần bán hàng hóa và dịch vụ của Hoa Sen cho Công ty TNHH Tập đoàn Đầu tư Hoa Sen đạt khoảng 3.891 tỷ đồng. Ảnh: Tường Lâm

Điểm sáng duy nhất là doanh thu của Hoa Sen tiếp tục tăng mạnh so với cùng kỳ. Tuy nhiên chất lượng doanh thu của doanh nghiệp như thế nào là vấn đề đáng quan tâm.

Doanh thu tăng mạnh “nhờ” khách quen

Năm 2017 là một năm đặc biệt của Tập đoàn Hoa Sen khi nợ phải trả đã tăng vọt từ mức 8.180 tỷ đồng cuối năm 2016 lên mức 16.268 tỷ đồng cuối năm 2017 (tỷ lệ tăng 99%). Sự gia tăng này nhằm đầu tư mạnh mẽ cho các nhà máy mới, tăng vốn lưu động, mở rộng các chi nhánh bán hàng và tăng chi cho kênh phân phối để mở rộng khách hàng và thị phần. Nhưng đổi lại, các chỉ số tài chính như hệ số nợ, dòng tiền, lợi nhuận của Hoa Sen đang trở nên xấu đi. Đây cũng là nguyên nhân khiến giá cổ phiếu HSG của Hoa Sen giảm hơn 40% kể từ đầu năm 2018 (từ 21.065 đồng/cổ phiếu xuống quanh mức 11.500 đồng/cổ phiếu).

Tuy nhiên, kết quả kinh doanh 3 quý gần đây của Hoa Sen (quý II/2018, quý I/2018 và quý IV/2017) cho thấy, dường như Công ty đang thực hiện rất tốt chiến lược tăng trưởng doanh thu bán hàng.

Cụ thể, theo báo cáo tài chính quý III niên độ 2017 - 2018 của Hoa Sen, mặc dù lợi nhuận ròng lũy kế 9 tháng (từ 1/10/2017 - 30/6/2018) giảm 54% so với 9 tháng cùng kỳ niên độ 2016 - 2017, nhưng doanh thu thuần lũy kế lại tăng trưởng tới 34,6% từ 19.210 tỷ đồng lên 25.875 tỷ đồng. Tương tự, kết quả kinh doanh từng quý (quý II/2018, quý I/2018 và quý IV/2017) cũng cho thấy sự tăng trưởng doanh thu hơn 20% so với cùng kỳ năm trước, trong khi lợi nhuận lại giảm mạnh. (xem bảng)

Theo thuyết minh báo cáo tài chính quý III niên độ 2017 - 2018 của Công ty CP Tập đoàn Hoa Sen, doanh thu thuần bán hàng hóa và dịch vụ cho Công ty TNHH Tập đoàn Đầu tư Hoa Sen (Đầu tư Hoa Sen) trong quý II/2018 vào khoảng 2.554 tỷ đồng (chiếm gần 25% doanh thu thuần). Như vậy, nếu trừ đi phần doanh thu bán hàng cho Đầu tư Hoa Sen, doanh thu thuần của Hoa Sen chỉ còn khoảng 7.770 tỷ đồng, tăng trưởng 7,4% so với cùng kỳ năm 2017. Tương tự, trong 7.663 tỷ đồng doanh thu thuần quý I/2018 của Hoa Sen thì 1.337 tỷ đồng là từ “khách hàng quen” Đầu tư Hoa Sen (chiếm khoảng 17,5% doanh thu thuần). Trừ đi phần này, doanh thu thuần quý I/2018 của Hoa Sen vào khoảng 6.326 tỷ đồng, tăng trưởng 2% so với cùng kỳ năm 2017.

Như vậy có thể thấy, sự tăng trưởng doanh thu của Hoa Sen có đóng góp rất lớn từ khách hàng là Công ty TNHH Tập đoàn Đầu tư Hoa Sen. Đây là công ty do ông Lê Phước Vũ làm Chủ sở hữu kiêm Chủ tịch. Vì vậy, cũng nên đặt câu hỏi về chất lượng doanh thu của Hoa Sen.

Kết quả kinh doanh và tăng/giảm tương ứng với cùng kỳ năm trước

Dòng tiền thuần từ hoạt động kinh doanh tiếp tục âm

Mặc dù lũy kế 9 tháng (từ 1/10/2017 - 30/6/2018) Hoa Sen ghi nhận hơn 639,5 tỷ đồng lợi nhuận trước thuế nhưng dòng tiền thuần từ hoạt động kinh doanh của Công ty vẫn âm đến 1.719 tỷ đồng. Điều này có nghĩa là 9 tháng qua, Hoa Sen chẳng những không thu được tiền từ hoạt động kinh doanh mà còn phải chi ra tới 1.719 tỷ đồng. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là do trong kỳ, Hoa Sen đã ghi nhận tăng rất mạnh các khoản phải thu (1.442 tỷ đồng) và giảm các khoản phải trả (1.871 tỷ đồng), cùng với đó là tiền lãi vay đã trả (591,8 tỷ đồng).

Bên cạnh đó, dòng tiền thuần từ hoạt động đầu tư cũng âm tới 1.948 tỷ đồng, chủ yếu do Hoa Sen chi để mua sắm tài sản cố định và các tài sản dài hạn khác lên tới 2.084 tỷ đồng. Như vậy, dòng tiền thuần từ hoạt động kinh doanh và đầu tư của Hoa Sen đã âm tới 3.667 tỷ đồng. Chỉ có duy nhất dòng tiền thuần từ hoạt động tài chính của Hoa Sen là dương 3.678 tỷ đồng, chủ yếu là tiền thu từ đi vay (26.787 tỷ đồng) trong khi tiền trả nợ gốc vay là 22.727 tỷ đồng. Đây là tín hiệu thiếu tích cực cho thấy dòng tiền của Hoa Sen đang phụ thuộc lớn vào tiền đi vay trong chiến lược mở rộng thị phần.

Hoàng Việt