Thay đổi nhận thức người dân về BHXH tự nguyện
Dư địa để khai thác đối với chính sách BHXH tự nguyện còn khá lớn nhưng để có thể thay đổi nhận thức của người dân còn cả một quá trình dài.
Cán bộ BHXH giái thích thêm cho anh Trần Minh Tuấn về chính sách BHXH tự nguyện. Ảnh: VGP/Thu Cúc
Thay đổi suy nghĩ về BHXH tự nguyện
Chính sách BHXH tự nguyện ra đời từ năm 2008 nhằm tạo cơ hội cho mọi người lao động ở khu vực phi chính thức được tham gia BHXH. Sau 10 năm triển khai, đặc biệt là từ nửa cuối năm 2018 đến nay, cùng với định hướng thực hiện “BHXH toàn dân”, công tác phát triển BHXH tự nguyện đã có nhiều bứt phá.
Trong số những người đăng ký tham gia BHXH tự nguyện ngay tại hội nghị tuyên truyền về chính sách bảo hiểm do BHXH huyện Bố Trạch (tỉnh Quảng Bình) tổ chức vào giữa tháng 8/2019, ông Phan Xuân Tam, 45 tuổi ở xã Trung Trạch, huyện Bố Trạch (Quảng Bình) cho biết ông đã quyết định mua BHXH tự nguyện trong 5 năm liên tục cho 2 vợ chồng cùng 2 con (26 tuổi và 18 tuổi).
Ông Phan Xuân Tam chia sẻ bản thân ông từng có 14 năm tham gia BHXH, tuy nhiên, năm 2014 khi nghỉ việc ở một doanh nghiệp ông đã nhận "lương một cục" để lo việc gia đình. Theo ông Tam, khi chưa có nhiều thông tin về BHXH tự nguyện nên ông đã nhận lương 1 lần. Thời gian gần đây khi tìm hiểu chính sách này, ông cảm thấy vô cùng tiếc nuối vì thời điểm đó không cố gắng tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện. Đến giờ, khi kinh doanh tự do ông muốn lúc về già cả hai vợ chồng sẽ cùng được nhận lương hưu.
Thực tế ghi nhận tại tỉnh Bắc Ninh cũng cho thấy, nếu như trước kia, người dân Bắc Ninh có suy nghĩ thu nhập thấp, không ổn định thì mới tham gia BHXH tự nguyện thì nay cách suy nghĩ này hoàn toàn thay đổi. Anh Trần Minh Tuấn, 34 tuổi (khu 6, phường Đáp Cầu, TP. Bắc Ninh) sở hữu một trung tâm gia sư, mức thu nhập dao động từ 15 đến 25 triệu đồng/tháng. Ban đầu anh cũng giống như nhiều người dân khác rất ít để ý đến việc tham gia BHXH tự nguyện. Nhưng khi đọc được tờ rơi, áp phích giới thiệu về chính sách BHXH tự nguyện từ BHXH tỉnh, anh bắt đầu tìm hiểu. Nhận thấy việc tham gia BHXH tự nguyện có nhiều lợi ích và an toàn hơn gửi tiết kiệm anh bắt đầu tham gia BHXH với mức đóng hơn 500.000 đồng/tháng.
Anh Trần Minh Tuấn cũng cho biết thêm, khi chưa tìm hiểu anh nghĩ để tham gia BHXH tự nguyện cần nhiều thủ tục, công đoạn nên cũng có tâm lý ngại nhưng khi tham gia thì thấy rất nhanh chóng và đơn giản, cách thức đóng tiền cũng rất thuận tiện, có thể đóng theo tháng hoặc đóng cả năm tùy vào điều kiện kinh tế của mỗi người.
Mang thông tin đến từng nhà
Chia sẻ về việc tuyên truyền vận động người dân tham gia BHXH tự nguyện, PGĐ BHXH thành phố Bắc Ninh Hoàng Văn Hiển cho biết, điều khó nhất khi tuyên truyền cho người dân là phải chọn cách giải thích các thuật ngữ chuyên môn về chính sách bảo hiểm thật đơn giản, dễ hiểu. Đối với lao động tự do, điều họ quan tâm nhất là sự ổn định của chính sách và quyền lợi khi được hưởng.
Tổ chức Hội nghị tuyên truyền trực tiếp về chính sách BHXH, BHYT giúp người dân hiểu hơn về những quyền lợi được hưởng. Ảnh: VGP/Thu Cúc
Theo thống kê đến tháng 8/2019, Bắc Ninh có 5.196 người tham gia BHXH tự nguyện, trong đó phát triển đối tượng mới tham gia là 1.961 người, đạt 87,45% kế hoạch.
Theo ông Hoàng Văn Hiển, để tuyên truyền phát triển nhiều đối tượng tham gia BHXH tự nguyện, các cán bộ BHXH đã đến từng khu xóm, gõ cửa từng nhà, không quản ngại ngày lễ, ngày nghỉ mới gặp được các đối tượng cần tuyên truyền. Nhờ đó nhận thức bước đầu về chính sách BHXH tự nguyện của người dân đã dần thay đổi.
Tuy nhiên, ông Hoàng Văn Hiển cũng cho rằng, dư địa để khai thác đối với chính sách BHXH tự nguyện còn khá lớn nhưng để có thể thay đổi nhận thức của người dân còn cả một quá trình dài. Nếu chỉ có sự kiên trì, nỗ lực của ngành BHXH rất khó có thể làm được mà cần sự vào cuộc của các ban, ngành và địa phương cơ sở.
Tính đến tháng 8/2019, Quảng Bình là địa phương đứng đầu cả nước về số người tham gia BHXH tự nguyện, toàn tỉnh có 11.398 người tham gia BHXH tự nguyện, đạt 108,5% so với kế hoạch BHXH Việt Nam giao.
Theo Giám đốc BHXH Quảng Bình Phạm Thanh Tùng, đây là kết quả của việc triển khai quyết liệt, đồng bộ nhiều giải pháp phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện, đặc biệt là việc tập trung đẩy mạnh tổ chức Hội nghị tuyên truyền, vận động tham gia BHXH tự nguyện trực tiếp.
Trong 7 tháng đầu năm, BHXH Quảng Bình đã tổ chức 106 hội nghị, vận động được 3.764 người tham gia BHXH tự nguyện, bình quân cứ 1 hội nghị vận động được 35,5 người tham gia.
Trong phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện, ngành BHXH cũng phối hợp chặt chẽ với ngành bưu điện tổ chức các hội nghị tuyên truyền, vận động ở các thôn, xóm, xã, phường. Đối tượng hướng đến là những người trong độ tuổi lao động, có thu nhập ổn định.
Tại Bắc Ninh và Quảng Bình, để mời được những đối tượng này đến tham dự hội nghị, Bưu điện tỉnh đã phối hợp với chính quyền địa phương phát giấy mời có chữ ký của lãnh đạo phường, xã nhằm tạo niềm tin cho nhân dân. Sau đó, cán bộ Bưu điện ở các đại lý xã, thôn cùng các đoàn thể ở cơ sở đến từng nhà người dân để tư vấn trước cho họ về sự ưu việt của chính sách BHXH tự nguyện.
Trong quá trình tổ chức hội nghị tuyên truyền để phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện, BHXH và Bưu điện luôn đổi mới cách làm, tìm tòi giải pháp, cách thức tổ chức hội nghị phù hợp với từng địa phương, mức sống của người dân từng vùng, miền, bảo đảm việc phát triển đối tượng tham gia một cách bền vững, duy trì tốc độ phát triển nhằm đạt được các mục tiêu an sinh dài hạn cho người dân.
