Thất nghiệp sẽ gia tăng vì chính sách thuế của ông Donald Trump?

Đầu tuần qua, thị trường chứng khoán Mỹ có phiên giảm điểm mạnh với xu hướng bán tháo trong nhóm cổ phiếu ngành công nghệ. Tác động tiêu cực này còn lây lan sang cả các doanh nghiệp sản xuất ở bang Missouri và một số nơi khác. Cuộc chiến thương mại mà Tổng thống D.Trump khởi xướng được cho là nguyên nhân của các vấn đề trên.

Đồng thời, theo các phân tích, chính sách thuế dưới thời Tổng thống D.Trump đã cướp đi việc làm của nhiều người Mỹ khi mà chính sách bảo hộ thương mại của Mỹ khiến nhiều công ty chuyển hoạt động sản xuất kinh doanh ra nước ngoài hoặc cắt giảm một phần các công đoạn sản xuất kinh doanh không còn khả năng cạnh tranh trên thị trường toàn cầu.

Các phân tích cho rằng, con số người Mỹ sẽ mất việc làm có thể lên tới 2 triệu người. Đây được cho là ảnh hưởng trực tiếp của chính sách thuế mới của chính quyền Tổng thống D.Trump và là kết quả do căng thẳng thương mại giữa Mỹ và các nước.

Hãng xe Harley-Davidson ở Wisconsin công bố khả năng chuyến một số sản phẩm ra sản xuất ở nước ngoài nhằm tránh việc EU có thể áp thuế “trả đũa” chính sách thuế mới của Mỹ. Harley-Davidson cho biết, họ đã bán được khoảng 40.000 xe máy ở thị trường châu Âu vào năm ngoái và dự đoán đòn trả đũa thương mại có thể dẫn tới mức áp thuế mới của EU sẽ tăng thêm 2.200 USD chi phí nhập khẩu trung bình/một chiếc xe sản xuất từ Mỹ.

Trong quá khứ, Tổng thống D.Trump đã từng ca ngợi hãng Harley-Davidson. Ngay sau lễ nhậm chức, ông D.Trump đã mời Giám đốc điều hành Harley-Davidson đến Nhà Trắng và gọi công ty này là biểu tượng đích thực của nước Mỹ. Tổng thống D.Trump cũng cảm ơn Harley-Davidson vì những đóng góp cho nước Mỹ.

Tổng thống Donald Trump khẳng định chính sách thuế mới là tốt cho nước Mỹ.

Tập đoàn Nail Mid-Continent có trụ sở tại bang Missouri cho biết, giữa tháng 6 doanh nghiệp sản xuất đinh này đã sa thải 60 nhân viên và sẽ tiếp tục cho nghỉ việc đối với 200 người khác trong tháng 7 trong bối cảnh chính quyền Tổng thống Mỹ D.Trump áp thuế 25% đối với thép nhập khẩu từ Mexico và Canada. Theo Tập đoàn này, không ngoại trừ khả năng họ sẽ ngừng hoạt động kinh doanh và kéo theo đó sẽ khiến cho khoảng 500 nhân viên đứng trước nguy cơ mất việc.

Trên đây chỉ là những ví dụ tiêu biểu cho bức tranh toàn cảnh về tình hình thất nghiệp đang diễn ra ở Mỹ. Theo các nhà phân tích, ước tính số người Mỹ mất việc sẽ tiếp tục gia tăng do hậu quả chính sách thuế mới của Tổng thống D.Trump và cuộc chiến thương mại ngày càng lan rộng.

Một nhóm đại diện cho ngành công nghiệp năng lượng mặt trời cho biết, quyết định của chính quyền Tổng thống D.Trump tăng thuế đối với pin mặt trời nhập khẩu sẽ khiến cho 23.000 người mất việc làm trong năm nay và nhiều người khác đứng trước nguy cơ mất việc trong những năm tiếp theo.

Hội đồng Quan hệ đối ngoại ước tính, chính sách áp thuế 25% đối với thép nhập khẩu sẽ khiến cho 18.000 đến 40.000 người làm trong ngành công nghiệp ô tô mất việc tính đến thời điểm cuối năm tới.

Một nghiên cứu từ Diễn đàn Hành động Mỹ cho thấy, chính sách áp thuế 25% đối với ô tô và phụ tùng ô tô nhập khẩu sẽ giảm ròng 157.000 việc làm. Một nghiên cứu khác từ Viện Nghiên cứu Kinh tế quốc tế Peterson cho thấy, 195.000 việc làm trong ngành công nghiệp ô tô sẽ bị cắt giảm trong khoảng 3 năm tới nếu Tổng thống D.Trump hướng đến việc áp 25% thuế nhập khẩu ô tô và phụ tùng ô tô.

Hơn nữa, nếu các quốc gia đáp trả chính sách thuế mới của Mỹ, sản xuất ô tô của Mỹ sẽ giảm 4% và việc làm trong ngành công nghiệp ô tô sẽ bị cắt giảm 5%, tương đương với 624.000 người mất việc.

Nghiên cứu của Hiệp hội Công nghệ người tiêu dùng và Liên đoàn Bán lẻ quốc gia cho thấy, việc Trung Quốc đáp trả lại mức áp thuế mới của Tổng thống D.Trump đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc sẽ khiến cho 134.000 người Mỹ mất việc làm, trong đó có 67.000 việc làm trong lĩnh vực nông nghiệp.

Theo ước tính mới nhất từ Quỹ Thuế phi lợi nhuận, nếu chính sách thuế mới của Mỹ được ban hành, GDP của Mỹ sẽ giảm khoảng 110 tỷ USD, tiền lương cho công nhân Mỹ sẽ giảm 0.31% và sẽ khiến 314.479 việc làm bị cắt giảm.

Phòng Thương mại kinh doanh Mỹ dự báo, cuộc chiến thương mại đang diễn ra là không có lợi cho nền kinh tế Mỹ và vị thế của nước Mỹ trên thế giới. Theo Phòng Thương mại kinh doanh Mỹ, chính sách thuế của Tổng thống D.Trump có thể khiến cho 2.6 triệu người Mỹ đứng trước nguy cơ thất nghiệp, bao gồm 1.8 triệu việc làm bị cắt giảm trong năm đầu tiên khi cuộc chiến thương mại bắt đầu.

Những người ủng hộ ông D.Trump thì lại cho rằng, chính sách kinh tế tổng thể của chính quyền ông D.Trump, bao gồm chính sách cắt giảm thuế đang tạo động lực cho một số công ty mang lại thêm nhiều việc làm cho người Mỹ. Cách phân tích hướng vào phương án chuyển đổi. Điển hình là hãng đồ gia dụng Mỹ Whirlpool, đầu năm nay hãng này đã tạo thêm 200 việc làm sau khi chính quyền Mỹ bắt đầu áp thuế máy giặt lên đến 50%.

Tuy nhiên, nhiều nhà kinh tế cho rằng, chính sách thuế mới là không có lợi cho nền kinh tế và người lao động Mỹ. Nhà kinh tế học từng đoạt giải Nobel Robert Shiller cho CNBC biết, chính sách thuế của ông D.Trump là “quá điên rồ” để thực thi trong một thời gian dài. Chính sách thuế này đang tạo ra quá nhiều phẫn nộ trên khắp thế giới và là một chính sách không có tính bền vững.

Còn trong một bài viết đăng trên tờ USA Today, giáo sư kinh tế Donald J.Boudreaux của Đại học George Mason, viết ông D.Trump là sai lầm khi cho rằng chính sách áp thuế đối với nhôm và thép nhập khẩu sẽ góp phần tăng cường an ninh quốc gia. Theo ông, chính sách thuế mới của Tổng thống D.Trump sẽ làm yếu nước Mỹ, không đảm bảo việc làm trong các ngành công nghiệp trong khi quan hệ với các đồng minh bị ảnh hưởng.

Kông Anh