Thảo luận 2 vòng, tranh luận 'giữ hay bỏ quy hoạch xây dựng tỉnh?'

Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế Đỗ Văn Sinh

Chiều nay (9/11), các ĐBQH tiếp tục thảo luận ở hội trường về dự án Luật sửa đổi, bổ sung các Luật có quy định liên quan đến quy hoạch. Vấn đề được thảo luận nhiều nhất vẫn là “có nên giữ quy hoạch xây dựng tỉnh”. Đáng chú ý, do còn nhiều ý kiến khác nhau nên dù đã qua 2 vòng thảo luận tại tổ và hội trường Quốc hội, nội dung này vẫn tiếp tục được đem ra bàn thảo.

Đề nghị bỏ quy hoạch xây dựng tỉnh

Theo báo cáo giải trình tiếp thu dự án Luật, liên quan đến quy hoạch xây dựng tỉnh, có 24/37 ĐBQH phát biểu tại tổ và hội trường tán thành với Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế và đề nghị không lập Quy hoạch xây dựng tỉnh, vì nội dung và mức độ chi tiết của Quy hoạch xây dựng tỉnh trùng với Quy hoạch tỉnh tại Luật Quy hoạch, nội dung quy hoạch này đã được tích hợp trong Quy hoạch tỉnh.

Việc lập riêng Quy hoạch xây dựng tỉnh sẽ dẫn đến cùng một cấp, cùng một nội dung của ngành xây dựng được lập, thẩm định đến 2 lần, tạo thêm thủ tục hành chính, gây lãng phí, trùng lặp, chồng chéo và khó khăn, phức tạp trong quá trình triển khai thực hiện.

Bên cạnh đó, có 6/37 ý kiến đề nghị cần có quy hoạch xây dựng tỉnh như là một quy hoạch kỹ thuật, chuyên ngành riêng trong Luật Xây dựng (sửa đổi) để chi tiết hóa những nội dung phát triển không gian của quy hoạch tỉnh. Có 7/37 ý kiến đề nghị nếu có Quy hoạch xây dựng tỉnh phải quy định ngay trong luật nội dung cụ thể quy hoạch và không được trùng lặp với quy hoạch tỉnh.

ĐB Đỗ Văn Sinh – Ủy viên thường trực Ủy ban Kinh tế cho rằng quy hoạch xây dựng tỉnh theo tích hợp là tiến bộ và nhiều nước triển khai, là hợp phần trong quy hoạch tỉnh. Qua hai kỳ họp và đến nay thì cơ quan soạn thảo và cơ quan giải trình chưa chứng minh làm rõ sự khác nhau giữa hai quy hoạch này. Do đó, ông đề nghị Ủy ban TVQH làm rõ vì đây là vấn đề rất quan trọng.

Nhấn mạnh khi rà soát quy hoạch của các luật chuyên ngành thì phải lấy luật Quy hoạch làm gốc, không được quy định trái hoặc trùng lặp, ông Sinh khẳng định tất cả nội dung của quy hoạch xây dựng vùng tỉnh trên thực tế đã được chuyển hết vào nội dung quy hoạch tỉnh. “Tôi khẳng định quy hoạch xây dựng tỉnh trùng lặp phạm vi, nội dung, chi tiết với quy hoạch tỉnh” – ông Sinh nhấn mạnh.

Thường trực ủy ban Kinh tế đặt vấn đề: “Có ý kiến cho rằng quy hoạch xây dựng vùng tỉnh ổn định nhiều năm qua, toàn quốc có 58 quy hoạch vùng tỉnh cũng như quy hoạch chung của 5 TP trực thuộc Trung ương. Nếu đến ngày 1/1/2019 mà không còn quy hoạch xây dựng vùng tỉnh trong khi quy hoạch tỉnh chưa được phê duyệt thì sẽ làm thế nào, có khoảng trống pháp lý không?”.

Theo ông Sinh, điều 39 luật Quy hoạch nêu rõ các quy hoạch trên tiếp tục được được thực hiện cho đến khi quy hoạch tỉnh được duyệt. Do đó không có khoảng trống về pháp lý hay gây lãng phí.

Một số ý kiến băn khoăn khi các quy hoạch xây dựng vùng, tỉnh nếu đập đi, bỏ hết, xây dựng mới quy hoạch tỉnh trong khi chưa có thực tiễn thì sẽ có khó khan song ông Sinh không đồng tình và cho rằng, xây dựng quy hoạch tỉnh đều dựa trên những quy hoạch trên nên “không có chuyện đập đi bỏ hết mà kế thừa toàn bộ, từ đất đai, y tế, an ninh quốc phòng... và cập nhật thêm để ngành, địa phương cùng thời điểm xây dựng và thẩm định trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt”.

Theo ông, chính điều này khắc phục sự chồng chéo như trước đây và sau khi Thủ tướng phê duyệt thì giao cho cơ quan chuyên môn địa phương thực hiện nhiệm vụ.

Cũng theo ông Sinh, chúng ta đã có kinh nghiệm từ quy hoạch xây dựng tỉnh, hiện các ngành cũng có quy hoạch, tức đã có cơ sở dữ liệu nên chỉ cần đồng bộ hóa và công nghệ thông tin sẽ giúp làm việc này.

“Nếu có thêm quy hoạch xây dựng tỉnh thì UBND tỉnh phải thuê tư vấn lập quy hoạch và phải được Bộ Xây dựng đồng ý thì mới được phê duyệt. Điều này làm kéo dài thời gian, UBND phải làm nhiều việc, chi nhiều ngân sách và không có tác dụng. Vì UBND tỉnh không thể quy định thêm nội dung Chính phủ đã phê duyệt, không thể chi tiết hơn được nữa” – ông Sinh phân tích và cho rằng nếu các ngành, tỉnh đòi lập quy hoạch riêng thì lại quay lại như khi chưa có Luật quy hoạch và “vô hình trung quy hoạch tỉnh thành quy hoạch treo”.

“Đề nghị bỏ quy hoạch xây dựng tỉnh trong dự luật” – ông Đỗ Văn Sinh nêu quan điểm.

Đồng tình, ĐB Phùng Văn Hùng (Cao Bằng) cũng cho rằng 4 lý do nêu lên để giữ quy hoạch xây dựng tỉnh là chưa thuyết phục.

Ông Hùng cho biết, trong quá trình xây dựng Luật Quy hoạch, Ủy ban Kinh tế tổ chức nhiều cuộc làm việc, tọa đàm với các chuyên gia thì thấy có 2 luồng ý kiến, một là ủng hộ, hai là không ủng hộ quy hoạch xây dựng tỉnh.

Luồng ý kiến ủng hộ quy hoạch xây dựng tỉnh thì chỉ nêu quy hoạch xây dựng tỉnh là quy hoạch kỹ thuật chuyên ngành để cụ thể hóa quy hoạch tỉnh, nhưng cụ thể hóa như thế nào, được quy định ra sao thì không nêu ra được mà chỉ nêu chung chung.

Ông Hùng nhấn mạnh, quy hoạch tỉnh đã bao gồm toàn bộ các nội dung của quy hoạch xây dựng tỉnh nên không cần cụ thể hóa nữa.

Theo ông Hùng, khi chúng ta ban hành Luật quy hoạch thì luật này vừa là luật hình thức, vừa là luật nội dung. Luật quy định về thủ tục, quy trình, đồng thời quy định những vấn đề để luật chuyên ngành cụ thể hóa. Luật cũng quy định một số nội dung của quy hoạch để triển khai thực hiện.

Theo đó, những gì đã chuyển từ luật chuyên ngành vào Luật quy hoạch rồi thì phải bỏ đi.

Ông nêu thực tế nhiều quy hoạch ban đầu rất đẹp nhưng trong quá trình triển khai quy hoạch thì bị phá vỡ vì chúng ta điều chỉnh thường xuyên nên các khu đô thị giờ cũng “méo mó”, đó là do chúng ta chưa tuân thủ các nguyên tắc. Một lần nữa, ông Hùng nhấn mạnh cái gì không còn phù hợp thì phải bỏ.

Vẫn cần quy hoạch xây dựng tỉnh

ĐBQH Triệu Thế Hùng

Có ý kiến trái chiều, ĐB Triệu Thế Hùng (Lâm Đồng) cần có quy hoạch xây dựng tỉnh, bởi đây là khâu quan trọng trong hệ thống quy hoạch xây dựng quốc gia hiện nay. Theo ông Hùng, đây là quy hoạch có tính chất kỹ thuật, có chuyên ngành sâu và đã được thực hiện theo luật chuyên ngành, giúp cụ thể hóa các định hướng sử dụng về không gian, đất đai, môi trường trên địa bàn. Còn quy hoạch tỉnh là quy hoạch chung gồm các lĩnh vực nhằm phát triển kinh tế - xã hội nằm trong không gian của một địa giới hành chính.

Ông Hùng cho rằng, quy hoạch xây dựng tỉnh có vai trò trong công tác quản lý, chứa đựng các toán về hệ thống hạ tầng về kinh tế, kỹ thuật, làm cơ sở cho phát triển về xây dựng quy hoạch và có định hướng phát triển của tầm vóc đô thị, tạo sự phân cấp của hệ thống đô thị để xác định các khu chức năng, thể hiện mối quan hệ kết nối giữa các đô thị và trục đô thị mang tính chất liên vùng kinh tế theo chiến lược quốc gia.

“Trên thực tế cho thấy nhiều đô thị phát triển nhưng chưa đảm bảo hài hòa các yếu tố về môi trường sinh thái nên điều này rất cần thiết. Phát triển thiếu yếu tố bền vững là do quy hoạch xây dựng của tỉnh chưa phù hợp, vì vậy, quy hoạch xây dựng tỉnh là căn cứ để địa phương có thể triển khai được các chương trình đầu tư công vào hệ thống hạ tầng kỹ thuật và nâng cấp để mở rộng hệ thống đô thị để đảm bảo theo phát triển về dân cư, mật độ lao động, nhà ở, thương mại” – ông Hùng nêu ý kiến.

ĐB Nguyễn Thị Kim Bé (Kiên Giang) cũng cho rằng phải có quy hoạch xây dựng tỉnh vì có tính chất đặc thù kỹ thuật cao. Theo bà, quy hoạch xây dựng vùng tỉnh có vai trò định hình không gian vật thể của vùng đô thị, nông thôn và các khu chức năng đặc thù trong tỉnh trên cơ sở nhu cầu và dự báo sự phát triển kinh tế - xã hội. Quy hoạch xây dựng vùng tỉnh trong hệ thống quy hoạch xây dựng gồm các báo cáo thuyết minh và hệ thống sơ đồ, bản đồ quy hoạch có yêu cầu riêng biệt.

Giải trình làm rõ thêm các ý kiến, Bộ trưởng KH-ĐT Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh chỉ có một vấn đề nổi lên và còn ý kiến trái chiều là có nên giữ quy hoạch xây dựng tỉnh. Ông Dũng cho biết đã báo cáo giải trình với Quốc hội nhiều lần. Bộ trưởng KH-ĐT cũng cho rằng giải trình của Ủy ban TVQH là thỏa đáng và mong Quốc hội ủng hộ theo hướng giải trình của Ủy ban TVQH vì đó là ý kiến của cơ quan soạn thảo và Chính phủ. Nếu theo hướng này tức là vẫn giữ quy hoạch xây dựng tỉnh.

Về nội dung này, do còn có những ý kiến khác nhau, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển cho biết sẽ có phiếu xin ý kiến để ĐB thể hiện chính kiến. Ông đề nghị Chính phủ cung cấp đủ tài liệu để ĐB có đầy đủ thông tin trước khi quyết định.

Hoài Vũ