Tháo gỡ khó khăn khi thực hiện ODA Nhật Bản

Liên quan đến việc phát triển các dự án ODA tại Việt Nam, còn nhớ và thời điểm cuối tháng 11/2018 vừa qua, Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam Umeda Kunio đã gửi thư tới Thủ tướng, Bí thư Thành ủy TP.HCM, lãnh đạo các bộ, ngành liên quan bày tỏ quan ngại về tiến độ triển khai, cấp vốn cho dự án tuyến metro số 1. Trong đó có nhấn mạnh, các doanh nghiệp Nhật sẽ dừng thi công dự án metro Bến Thành - Suối Tiên nếu Việt Nam không thanh toán tiền cho một số hạng mục đã hoàn thành. Điều này đã dấy lên nhiều lo ngại.

Theo đó, đây được xem là một “casestudy” trong việc triển khai thực hiện các dự án ODA nói chung và ODA do phía Nhật Bản cung cấp nói riêng.

Chỉ ra một trong những tồn tại khi triển khai các dự án tại Việt Nam ông Konaka Tetsuo – Trưởng đại diện văn phòng JICA Việt Nam cho biết đó là chậm trễ trong giải quyết các thủ tục, chậm thanh toán tại các dự án ODA. Cụ thể, sự chậm trễ trong việc giải quyết thủ tục bao gồm chậm trễ trong quá trình phê duyệt từ phía các cơ quan Chính phủ Việt Nam và chậm giải phóng mặt bằng.

Liên quan đến về vấn đề chậm thanh toán, Quốc hội Việt Nam đã ra quyết định về mức trần giới hạn tỷ lệ nợ công, 65% GDP.

Dự án Cảng Lạch Huyện một trong những dự án sử dụng vốn vay ODA từ Nhật Bản.

Ngoài ra, từ năm 2015, Chính phủ đã đặt mức giới hạn giải ngân tối đa trong một năm đối với các dự án vốn vay ODA căn cứ theo Luật Ngân sách Nhà nước. Thêm vào đó, kế hoạch đầu tư công trung hạn được phê duyệt vào tháng 12/2016 thể hiện chính sách tăng cường kiểm soát nợ công ở mức cao hơn, dẫn đến việc chậm thanh toán cho các dự án vốn vay ODA, trong đó có các dự án của JICA và tình hình ngày càng trở nên trầm trọng.

Theo chia sẻ của ông Konaka Tetsuo, Chính phủ Nhật Bản cùng với các nhà tài trợ lớn khác đã có các cuộc đối thoại cấp cao với Chính phủ Việt Nam, nhờ đó phân bổ ngân sách tài khóa năm 2018 đã có những chuyển biến rõ rệt. Chính phủ Nhật Bản vẫn đang tiếp tục đề nghị Việt Nam phân bổ thêm ngân sách cho một số dự án hiện đang thiếu vốn như Dự án đường sắt đô thị Thành phố Hồ Chí Minh tuyến số 1 hay một số dự án khác do Bộ Giao thông Vận tải làm chủ quản.

Để tăng cường hiệu quả các dự án ODA tại Việt Nam của Nhật Bản được thực hiện một cách thuận lợi, nhanh chóng và đạt hiệu quả, JICA đề nghị Chính phủ Việt Nam tiếp tục rà soát các thủ tục để nhanh chóng đưa ra những quyết định về việc phân bổ ngân sách cho các dự án vốn vay ODA và đơn giản hóa thủ tục hành chính.

Năm 2018 vừa qua, JICA đã tổ chức triển khai dự án khảo sát xác minh mô hình canh tác tiên tiến và đào tạo nhân lực ngành nông nghiệp, dự án thử nghiệm lắp đặt hệ thống cân di động có gắn cảm biến loadcell, công nghệ Weigh in Motion trên quốc lộ 5 và 51.

Được biết, trong thời gian tới JICA đang có kế hoạch mở rộng hợp tác ODA mới để hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ và vừa Nhật Bản đầu tư ra nước ngoài cũng như một số dự án đầu tư tài chính khác.

Ngoài ra, JICA cũng tiếp tục nỗ lực hợp tác với Chính phủ Việt Nam ở mức độ cao hơn và mong muốn được thảo luận về các vấn đề như lập các dự án ưu tiên cao, thực hiện triển khai các dự án một cách hiệu quả, thúc đẩy đầu tư trong và ngoài nước trên nhiều lĩnh vực. Theo đó, JIAC mong muốn hỗ trợ trên cả hai phương diện hạ tầng phần cứng và phần mềm để đóng góp vào công cuộc phát triển của Việt Nam.

Ngọc Hà

Bạn đang đọc bài viết Tháo gỡ khó khăn khi thực hiện ODA Nhật Bản tại chuyên mục Đầu tư của Báo Diễn đàn doanh nghiệp. Liên hệ cung cấp thông tin và gửi tin bài cộng tác: email toasoan@dddn.com.vn, hotline: (024) 3.5771239,