Thanh tra Chính phủ đề nghị UBND Đồng Nai sớm giải quyết việc chậm triển khai dự án

Trong khi đó, ngày 19-10 vừa qua, ông Phạm Anh Dũng, Chủ tịch UBND TP Biên Hòa tiếp tục ra quyết định cưỡng chế, buộc các hộ dân thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả khi cho rằng đây là phần đất người dân lấn chiếm của dự án đã được giao cho Công ty CP Địa ốc Đồng Nai thuê để làm nhà xưởng, kho bãi cho thuê lại.

Kiểm tra, rà soát khiếu nại của 28 hộ dân liên quan đến nguồn gốc đất, diễn biến khu đất, diễn biến dự án cũng như quá trình bồi thường, hỗ trợ và giải phóng mặt bằng, trong văn bản gửi Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai ngày 8-2-2017, Thanh tra Chính phủ xác định, đến thời điểm Thanh tra Chính phủ vào cuộc, UBND TP Biên Hòa vẫn chưa có phương án bố trí đất ở mới cho các hộ dân.

Vì vậy Thanh tra Chính phủ đề nghị UBND tỉnh Đồng Nai cần xác định chính xác diện tích đất thực tế các hộ dân đang quản lý sử dụng tại thời điểm thu hồi; xem xét thời điểm từng hộ dân ở trên khu đất này một cách chính xác để bồi thường, hỗ trợ theo quy định tại thời điểm bồi thường.

Thanh tra Chính phủ đề nghị UBND tỉnh Đồng Nai kiểm tra, xem xét nếu việc chậm triển khai dự án do nguyên nhân khách quan, không phải lỗi của DN thì cân nhắc việc điều chỉnh ranh giới của dự án theo hướng giảm diện tích hơn 6.000m2 tại khu vực các hộ dân đã có nhà, sinh sống ổn định gần 30 năm qua nhằm ổn định chỗ ở cho người dân.

Về phần diện tích đất hơn 12,5ha đã được địa phương giải tỏa trắng, giao cho Công ty CP Địa ốc Đồng Nai thuê làm nhà xưởng, kho bãi để cho thuê lại, Thanh tra Chính phủ xác định phần diện tích này đã được Sở TN&MT Đồng Nai cấp sổ đỏ cho Công ty CP Địa ốc Đồng Nai từ năm 2006, nhưng DN này vẫn chưa triển khai thực hiện dự án.

Mặc dù có đường vào nhưng khu đất 12,5ha vẫn bị bỏ hoang sau 16 năm.

Lý do được Công ty CP Địa ốc Đồng Nai và một số cơ quan chức năng của Đồng Nai đưa ra với Thanh tra Chính phủ để giải thích cho việc chậm triển khai dự án là không có đường vào để thi công. Qua kiểm tra thực địa, Thanh tra Chính phủ cho rằng lý do trên là không thuyết phục, không đúng thực tế do dự án vẫn có đường vào để thi công; DN đã cho máy móc vào để san lấp mặt bằng.

Thanh tra Chính phủ còn chỉ rõ, việc nhận bàn giao đất sau hơn 10 năm nhưng DN không triển khai dự án là vi phạm Luật Đất đai năm 2003 và Luật Đất đai năm 2013. Từ đó Thanh tra Chính phủ đề nghị, trường hợp dự án chậm tiến độ do nguyên nhân chủ quan của DN, tỉnh Đồng Nai cần tiến hành thu hồi dự án.

Liên quan đến vụ việc khiếu nại kéo dài của 28 hộ dân trên, ngay từ ngày 4-5-2011, Bộ TN&MT cũng đã có báo cáo gửi Thủ tướng Chính phủ. Sau khi tiến hành rà soát toàn bộ quá trình thực hiện dự án và giải quyết khiếu nại của các hộ dân, tại văn bản này, Bộ TN&MT xác định, các hộ dân đã làm nhà ở hoặc nhận chuyển nhượng đất làm nhà ở ổn định từ trước ngày 15-10-1993; tại đây cũng đã hình thành một tổ dân phố của phường Long Bình và hiện các hộ dân không còn chỗ ở nào khác nên địa phương cần xem xét, giải quyết chỗ ở cho các hộ dân để ổn định đời sống.

Thời điểm đó, Bộ TN&MT cũng kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND tỉnh Đồng Nai giải quyết vụ việc theo hướng chỉ đạo các sở, ngành liên quan và UBND TP Biên Hòa xác định chính xác diện tích đất của từng hộ đang sử dụng tại thời điểm thu hồi đất; tổng hợp lại phương án bồi thường, hỗ trợ; công khai phương án đã được phê duyệt và tổ chức thực hiện việc thanh toán bồi thường, hỗ trợ; chỉ đạo UBND TP Biên Hòa xem xét, giải quyết chỗ ở cho các hộ dân có nhu cầu để họ ổn định cuộc sống nhằm chấm dứt việc khiếu nại.

Đồng thời yêu cầu Công ty CP Địa ốc Đồng Nai đưa ngay 12,5ha đất đã được cấp giấy chứng nhận vào sử dụng đúng mục đích. Đề xuất này đã được Phó Thủ tướng Trương Vĩnh Trọng đồng ý ngay trong tháng 6-2011. Dù vậy, cũng phải chờ đến ngày 28-9-2017, UBND tỉnh Đồng Nai mới có thể ban hành quyết định điều chỉnh giảm diện tích đất cho Công ty CP Địa ốc Đồng Nai thuê hơn 6.142m2 để các hộ dân đang có nhà ở ổn định từ trước đến nay tiếp tục được giữ lại nhà, đất.

Được giữ lại nhà ở, song đến nay nhiều hộ dân tại đây vẫn tiếp tục khiếu nại lên các cơ quan Trung ương bởi lý do chỉ được địa phương công nhận phần diện tích đất ở là hợp pháp. Còn lại cả chục ngàn m2 đất dù đã được nhiều hộ dân khai hoang, quản lý sử dụng ổn định vài chục năm qua đã không được địa phương rà soát lại diện tích sử dụng thực tế theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ để có chính sách bồi thường, hỗ trợ thỏa đáng.

Ngược lại, TP Biên Hòa đã cho rằng, diện tích đất này là do các hộ dân lấn chiếm của dự án khiến các hộ dân không đồng ý. Trưng ra biên bản kiểm kê đất đai, tài sản do Hội đồng bồi thường TP Biên Hòa lập năm 2003, ông Phạm Văn Sinh - một hộ dân ở đây cho biết, biên bản kiểm kê xác định hộ của ông có đến 3.000m2 đất trồng cỏ Nhật cùng phần diện tích trồng nhiều loại cây cảnh khác và đất ở với tổng diện tích lên đến 4.200m2. Ông cũng đã được địa phương cấp đăng ký kinh doanh cây cảnh từ cách đây 20 năm trên phần diện tích này, nhưng nay chỉ được bồi thường 481m2 đất ở có nhà.

Tương tự, các hộ dân khác cũng đang quản lý, sử dụng ổn định từ 700 đến 3.000m2 đã được Hội đồng bồi thường kiểm, đếm trước đó. Song họ cũng chỉ được địa phương công nhận phần diện tích đất ở, còn lại bị TP Biên Hòa cho là đất lấn chiếm.

Do đó, tỉnh Đồng Nai cần yêu cầu các sở, ngành liên quan và TP Biên Hòa kiểm kê lại nguồn gốc đất, diện tích đất sử dụng thực tế của từng hộ dân theo chỉ đạo của Chính phủ cũng như rà soát lại biên bản kiểm kê do Hội đồng bồi thường TP Biên Hòa lập trước đó để có căn cứ giải quyết dứt điểm vụ việc.

Trước tình trạng gần 12,5ha đất sạch đã được giao cho DN thuê với giá khá “bèo”, chỉ 1.000 đồng/m2/năm, tổng số tiền thuê đất 50 năm chỉ có hơn 4,23 tỉ đồng, bị bỏ hoang hóa 16 năm qua nên không hỗ trợ được gì cho hoạt động sản xuất công nghiệp ở địa phương.

Sau khi được cấp sổ đỏ, năm 2007 khu đất này đã bị chủ dự án 2 lần mang đi thế chấp ngân hàng, trong đó có 1 lần đem sổ đất đi thế chấp để bảo lãnh cho Công ty TNHH Ôtô Hyundai Việt Nam vay vốn kinh doanh chứ không liên quan gì đến việc triển khai dự án.

Gần đây, dự án đang có dấu hiệu bị người sở hữu vốn ở Công ty CP Địa ốc Đồng Nai bán sang tay cho các cổ đông khác để kiếm lời… thì tỉnh Đồng Nai cần rà soát lại lý do chậm triển khai để có biện pháp xử lý kiên quyết đối với dự án này.

Bảo Sơn