Thanh Hóa: Lễ hội Hàn Sơn - Nét đẹp văn hóa tâm linh

Đền Hàn nằm trên vùng đất thuộc xã Hà Sơn huyện Hà Trung là cụm di tích thắng cảnh nổi tiếng về tâm linh văn hóa,lớn nhất xứ Thanh,và cả nước.

Đền Hàn nằm trên vùng đất thuộc xã Hà Sơn huyện Hà Trung, nơi hội tụ của 4 di tích gồm: Đền cây Thị ở cuối xã Hà Ngọc hay còn gọi là đền Trình; Đền Đức Ông- nơi thờ Thái úy Lê Thọ Vực; Đền Bông tức đền Cô Bơ hay Cô Ba thoải; Đền chúa Ngự hay là đền thờ Mẫu. Đền Phong Mục và Đền cô Tám (thuộc xã Đại Lộc, huyện Hậu Lộc) là cụm di tích thờ mẫu ở phía bên kia sông Lèn, đối diện với đền Hà Sơn.

Cả 4 cụm, điểm di tích này đều nằm trong không gian văn hóa của lễ hội Đền Hàn. Đây chính là không gian của một vùng đất cổ có bề dày lịch sử thật sinh động.

Theo tài liệu sử sách, bia ký và truyền thuyết dân gian, nhân vật được thờ ở đền Hàn Sơn ( tức đền Đức Ông) là Lê Thọ Vực- người có công to lớn trong việc bình định Chiêm Thành và là người có công khai hoang vỡ hóa vùng đất Đại Lại xưa để lập ra sở đồn điền và làng, xã xung quanh vùng Hà Sơn, Hà Lĩnh, Hà Đông… của Hà Trung này.

Trên sườn núi Hàn, Đền Đức Ông sùng quốc công xưa gồm 4 cung rất uy nghi và tráng lệ ở sát bờ sông Lèn. Cung tứ thờ đức ông Lê Thọ Vực, cung nhất, cung nhị thờ hệ thống mẫu, cung tam thờ hội đồng chư vị. Ở đây vị thần được thờ chủ yếu là Đức ông Lê Thọ Vực còn hệ thống mẫu và thờ hội đồng là do người đời sau đưa vào để phối thờ.

Từ năm 2008 xã Hà Sơn đã đầu tư xây dựng hệ thống đền Cô Bơ gồm nhà chính điện và các công trình phụ trợ khác, trị giá hàng chục tỷ đồng. Chủ yếu là nguồn vận động nhân dân, khách thập phương, các tổ chức, cá nhân và ngân sách địa phương đầu tư xây dựng.

Ngay từ những ngày đầu tháng 6 khách hành hương gần, xa đã về trẩy hội đền Hàn, dẫu thế nào cũng phải đến cho được nơi đền Bông để thỉnh cầu cô Bơ, tức cô Ba thoải chở che, phù hộ. Đó chính là hiện thân của một anh hùng văn hóa bà chúa nước mà chúng ta thường gọi là mẫu thoải ( tức Mẹ Nước) giống như mẫu Địa ( tức Mẹ Đất), Mẫu thượng ngàn( tức mẹ Rừng Núi), Mẫu tiên (tức công chúa liễu Hạnh)...v.v..

Ngày cuối cùng của lễ hội Đền Hàn là ngày rước nước lớn nhất ở khu vực Đền Bông. Sau đó là những cuộc đua thuyền náo nhiệt trên sông nước Hàn Sơn, làm náo động cả một vùng đất của 5 huyện kề sát và hiện nay, ngày rước nước thường được tổ chức vào những năm chẵn.

Giờ đây, khu vực di tích và thắng cảnh Hàn Sơn ( bao gồm cả đền cây thị - xã Hà Ngọc, đền Đức Ông và đền bông -xã hà Sơn cùng đền Phong Mục và đền cô Tám xã Đại Lộc, hậu lộc) với hàng loạt sắc màu sinh động của núi non, hang động, sông nước, ruộng đồng, làng xóm xung quanh đã và đang trở thành một không gian văn hóa lý tưởng, biến nơi đây thành một trung tân du lịch lễ hội hấp dẫn đặc biệt ở Xứ Thanh và trong cả nước.

Tượng thờ cô Ba thoải.

Người đân đi lễ hội đền Hàn Sơn.

Trong những thời gian tới, UBND xã Hà Sơn cũng như ban quản lý cụm di tích thắng cảnh đền Hàn Sơn mong được sự ủng hộ, tham gia ý kiến, đóng góp công đức của nhân dân cả nước để trùng tu cụm khu di tích thắng cảnh của các đền, để trường tồn mãi mãi và lưu truyền một nét đẹp văn hóa tâm linh lớn nhất cả nước.

Văn Đương

Nguồn TBDN: http://tbdn.com.vn/thanh-hoa-le-hoi-han-son---net-dep-van-hoa-tam-linh_n27857.html