Tháng những mùa hoa

Tháng tư về.

Những bông kèn ta, cách gọi tắt, dung bình và dân dã của người Hà Nội về thứ hoa di thực này, đã phối thuộc thành văn hóa nội sinh. Chẳng mấy ai gọi là huệ tây nữa.

Kèn ta chơi mới thích. Sau hết những ngày tháng tư, loa kèn còn bán thì là giống khác mất rồi, người ta vẫn gọi là kèn Trung Quốc.

Một chợ hoa đêm mở, một bó trắng mang về xanh cành bông nụ. Một sáng hôm mai, nắng hắt qua khung kính rọi sáng một vầng hoa, thấy nhẹ bâng một lẫng bẫng, cảm giác thư thái của hương hoa nhẹ loãng trong không gian phòng.

Tháng tư, vòm xanh non lá thay màu trên một cội cây, dọc theo hàng phố rì rào dưới gió Xuân, thì hoa sấu nở. Những màu non cốm mới. Trắng xanh.

Mùi thơm tươi hoa sấu dội ùa ký ức thuở nhỏ, đội nắng hè trưa trèo sấu phố Trần Phú. Nhìn hoa sấu rụng li ti hè phố, nhớ rằng chả mấy lúc nữa, sau ngày làm việc sẽ có chờ đón trên bàn ăn là bát canh chua đánh sấu, vị thanh mát như một trung hòa cho ngày nắng hạ.

Những bé thơ ấu dại trở về, lướt qua những hình ảnh hàng cội sấu, cũ kỹ và lặng tênh, lại cho bừng những chùm quả, xanh vừa độ thì đánh giấm, chín vàng tươi thì hoặc làm ô mai, hoặc ngâm đường thành thức quà giải khát, hay lại ngào đường thành sấu dầm chua ngọt...

Tháng tư. Trong cái nhẹ xuân nắng mới, hàng quả sữa đã tách nở, bay khắp phố trong gió đùa những cánh như phù du, nâu nhạt, nhẹ bẫng. Lòng chùng đi trong hư hao, lưu luyến cái tiết thời chả mấy chốc sẽ thay đổi, không còn dễ chịu nữa.

Sẽ gắt bừng nắng hạ trong chói đỏ phượng vĩ, trong xanh tím bằng lăng và đu đưa trưa hè tiếng ve râm ran.

Vậy thì, tháng tư chỉ có một, lấy loa kèn làm thú chơi, không kẻo ngày nhanh qua chớp tắt, lại chẳng thể kéo về được một niềm thú nho nhỏ mà bình dị, đủ sang nhưng không cả, đủ đẹp mà không kỳ, đủ thanh lịch mà không phô diễn, đủ để tâm nhẹ vơi đi trong muôn cuộc mưu cầu.

Trần Đăng Khoa