Tham vọng của lực lượng đổ bộ Trung Quốc

Thủy quân lục chiến Trung Quốc hiện được sắp xếp thành 7 lữ đoàn. Ảnh: Reuters

Thách thức thủy quân lục chiến Mỹ

Trung Quốc đã hạ thủy tàu đổ bộ Type 075 đầu tiên hồi năm ngoái và chiếc thứ hai hồi tháng 4 năm nay, trong khi đang đóng chiếc thứ ba. Lực lượng hải quân thuộc Quân giải phóng nhân dân Trung Quốc (PLA) dự kiến sẽ có ít nhất 7 tàu loại này. Với lượng giãn nước 40.000 tấn, tàu đổ bộ Type 075 giống như một hàng không mẫu hạm nhỏ, đủ sức chứa 900 binh sĩ cùng các máy bay và thiết bị hạng nặng khác. Tàu này được cho chỉ nhỏ hơn tàu đổ bộ tấn công lớp Wasp và lớp America của Hải quân Mỹ. Trước mắt, nó sẽ “cõng” 30 trực thăng, nhưng sau này có thể chở các chiến đấu cơ cất và hạ cánh theo phương thẳng đứng như F-35B của Mỹ. Các tàu này sẽ trở thành mũi nhọn của lực lượng viễn chinh, có vai trò tương tự thủy quân lục chiến Mỹ. Lực lượng mới cũng sẽ hoạt động độc lập, có thể tự triển khai những vũ khí hỗ trợ để chinh chiến tại những cuộc xung đột bên ngoài châu Á hoặc phô trương sức mạnh quân sự Trung Quốc.

Khi những chiếc Type 075 được biên chế, Trung Quốc sẽ có khả năng kết hợp chúng với các tàu đổ bộ mới khác. Sức mạnh này có thể cho phép Trung Quốc thống nhất Ðài Loan bằng cuộc chiến đổ bộ. Thật ra, kể từ năm 2005, nước này cũng đã phát triển hạm đội 6 tàu đổ bộ Type 071. Chiếc thứ bảy nặng 29.000 tấn đang đóng được cho sở hữu những năng lực điều khiển và chỉ huy, một tổ y tế và mang theo hàng trăm lính thủy đánh bộ.

Ðể có nhân sự hoạt động cùng những tàu đổ bộ này, từ năm 2017 Trung Quốc đã bắt đầu gia tăng quân số thủy quân lục chiến. Ước tính Trung Quốc hiện có 25.000-35.000 lính thủy đánh bộ, tăng đáng kể so với khoảng 10.000 người hồi cách đây 3 năm. Các lính thủy đánh bộ này được huấn luyện đặc biệt và trang bị đầy đủ để thực hiện những cuộc đổ bộ cũng như chiến đấu. Lực lượng mới cũng sẽ cho phép PLA thực hiện các hoạt động hỗ trợ nhân đạo và giảm nhẹ thiên tai, qua đó cạnh tranh với Mỹ về uy tín và “sức mạnh mềm”. Cho tới nay, Mỹ vẫn “độc quyền” về kiểu can thiệp này với các nước khác, thường xuyên cử các đơn vị viễn chinh thủy quân lục chiến đến thăm các cảng, tập trận chung và giúp giảm nhẹ thiên tai. Quân đội xứ cờ hoa hiện có 8 tàu đổ bộ tấn công lớp Wasp và 2 tàu lớp America.

Phục vụ cho những tham vọng toàn cầu

Lực lượng đổ bộ “non trẻ” của Trung Quốc vẫn còn thua xa Mỹ, nhưng tốc độ trỗi dậy của quân sự nước này đã làm thay đổi cán cân sức mạnh tại châu Á. Trong 2 thập niên qua, Bắc Kinh đã triển khai nhiều tên lửa và hạm đội tàu chiến mặt nước và tàu ngầm để ngăn cản kẻ địch xâm nhập các vùng biển ven bờ. Nay những tàu đổ bộ mới và lính thủy đánh bộ được cho sẽ tăng cường hỏa lực cũng như ảnh hưởng chính trị của Trung Quốc ở những vùng biển xa nhà, theo giới phân tích quân sự phương Tây.

Trung Quốc đã triển khai lính thủy đánh bộ cùng các xe bọc thép đến căn cứ hải ngoại ở Djibouti nằm trên vùng Sừng châu Phi và cũng từng điều quân đến Vịnh Aden làm nhiệm vụ chống hải tặc. Tuy nhiên, Ian Easton tại Viện Dự án 2049 (Mỹ) cho rằng “những gì chúng ta đang thấy chỉ là phần nổi của tảng băng”. Theo Easton, trong 10 năm tới, Trung Quốc gần như chắc chắn sẽ bố trí những đơn vị thủy quân lục chiến đóng tại nhiều địa điểm trên khắp thế giới, bởi những tham vọng và lợi ích của nước này “mang tính toàn cầu”. Theo Hãng tin Reuters, giới hoạch định quân sự PLA đang nhắm tới các hoạt động trên toàn cầu, đặc biệt ở những nơi Trung Quốc đã có những bước đầu tư lớn. Những lợi ích thương mại này nhiều khả năng sẽ tăng lên khi Bắc Kinh quyết tâm theo đuổi sáng kiến “Vành đai, Con đường”. Lính thủy đánh bộ Trung Quốc cũng sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát cái gọi là mạng lưới căn cứ quân sự chiến lược trên khắp thế giới, bao gồm các công sự ở vùng lãnh thổ Bắc Kinh chiếm đóng trái phép trên Biển Ðông.

HẠNH NGUYÊN