Thảm kịch Ấn Độ gây hiểm họa cho nguồn cung vaccine của thế giới

Ấn Độ đã trải qua nhiều tuần vật lộn kiểm soát đà lây lan của virus corona. Nền kinh tế lớn thứ ba châu Á vẫn tiếp tục ghi nhận hàng trăm nghìn ca mắc Covid-19 mỗi ngày, cho thấy dịch bệnh chưa có dấu hiệu suy giảm.

Thảm kịch y tế chưa từng có không chỉ nhấn chìm Ấn Độ, nó cũng khiến cả khu vực và thế giới lao đao. Không dừng lại ở những lĩnh vực kinh tế như may mặc, dịch vụ tài chính hay vận tải biển, nguồn cung vaccine và các sản phẩm y tế khác cũng rơi vào khủng hoảng, theo CNN.

Hiệu thuốc thế giới gặp khó

Nỗ lực tiêm chủng của nhiều quốc gia trên thế giới đã bị đình trệ bởi đợt bùng phát dịch bệnh thứ hai tại Ấn Độ.

Quốc gia Nam Á sản xuất hơn 60% vaccine bán ra trên thế giới, đồng thời là nhà cung cấp vaccine AstraZeneca chủ yếu cho COVAX - sáng kiến toàn cầu cung cấp vaccine giá rẻ hoặc miễn phí tới các nước thu nhập thấp.

Viện Serum Ấn Độ (SII) là đơn vị sản xuất vaccine lớn nhất thế giới. Năng lực sản xuất khổng lồ của Viện Serum là lý do Ấn Độ được lựa chọn trở thành bên cung cấp vaccine chính cho chương trình COVAX.

Ấn Độ đã giảm lượng vaccine xuất khẩu để đáp ứng nhu cầu trong nước. Ảnh: Reuters.

Năm ngoái, Viện Serum đồng ý sản xuất 200 triệu liều vaccine và cung cấp cho 92 quốc gia theo chương trình COVAX. Tùy hình hình, số vaccine cung cấp cho COVAX có thể lên tới 900 triệu liều.

Nhưng lúc này, trước thực tế mới chỉ 2% dân số Ấn Độ được tiêm chủng đủ 2 liều, cả Viện Serum lẫn chính quyền New Delhi đều đã thay đổi ưu tiên, tập trung nguồn cung vaccine cho người dân trong nước.

Nhưng tin dữ không chỉ có vậy. Ngoài thiếu hụt nguồn cung vaccine, làn sóng dịch bệnh ở Ấn Độ, nếu không sớm được kiểm soát, có thể tạo ra những hệ lụy khác cho ngành dược phẩm toàn cầu.

Ấn Độ là nhà phân phối thuốc gốc (thuốc có thành phần hóa học tương tự biệt dược gốc) lớn nhất thế giới. Riêng tại Mỹ, 90% đơn thuốc bao gồm các loại thuốc gốc, và 1/3 tổng số thuốc gốc tại Mỹ được sản xuất bởi Ấn Độ.

Tuy vậy, các nhà sản xuất thuốc Ấn Độ nhập khẩu 70% nguyên liệu thô từ Trung Quốc. Khi đại dịch bùng phát, nguồn nguyên liệu này lập tức phát sinh vấn đề. Cuối tháng 4 vừa qua, hãng hàng không Sichuan Airlines của Trung Quốc đã đình chỉ mọi chuyến bay hàng hóa tới Ấn Độ trong 15 ngày.

Thiếu hụt nguyên liệu thô sản xuất thuốc buộc các nhà xuất khẩu dược phẩm Ấn Độ viết thư cho đại sứ nước này ở Bắc Kinh đề nghị can thiệp.

Trong thư, ông Ravi Bhaskar - tổng giám đốc Hội đồng Thúc đẩy xuất khẩu dược phẩm Ấn Độ - cho biết quyết định của Sichuan Airlines là "đáng lo ngại", có thể gây rối loạn cho chuỗi cung ứng.

"Đa phần các quốc gia phụ thuộc vào thuốc gốc của Ấn Độ, và Ấn Độ phụ thuộc vào nguyên liệu thô của Trung Quốc. Chuỗi cung ứng dược phẩm toàn cầu sẽ chịu tác động lớn nếu giao thương hai nước bị đình trệ", Tinglong Dai, giáo sư trường kinh doanh Đại học Johns Hopkins, nhận xét.

Thiếu hụt thủy thủ đi biển

Khoảng 80% khối lượng hàng hóa giao thương toàn cầu chuyên chở bằng tàu biển, và Ấn Độ là một trong những quốc gia có số lượng thủy thủ đi biển lớn nhất.

Trong 1,7 triệu thủy thủ toàn cầu, hơn 200.000 người đến từ Ấn Độ, không ít trong số họ đảm nhiệm những vị trí đòi hỏi kỹ năng, tay nghề cao.

"Tôi hy vọng điều tốt lành sẽ đến, nếu không, tình trạng thiếu hụt thủy thủ có thể gây ra gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu", Guy Pletten, tổng thư ký Phòng Vận tải biển Quốc tế, nhận xét.

Trong bối cảnh nhiều quốc gia đã cấm các chuyến bay từ Ấn Độ, việc di chuyển lao động Ấn Độ tới các bến cảng nước ngoài gần như là bất khả thi.

Ông Rene Pill Pedersen, giám đốc Marine Relations - công ty vận tải biển lớn nhất thế giới - cho biết hy vọng các nước có sự phân biệt giữa khách du lịch thông thường và thủy thủ đi biển. Ông này cảnh báo nguy cơ "thảm họa nhân đạo" nếu các thủy thủ đoàn không được phép rời tàu của họ để trở về nhà.

Người chết vì Covid-19 được hỏa thiêu ở Ấn Độ. Ảnh: Getty.

30% số thủy thủ đi biển của Marine Relations đến từ Ấn Độ. Ông Pedersen cảnh báo các biện pháp kiểm soát thái quá có thể đánh gục sức mạnh tinh thần của các thủy thủ Ấn Độ.

Năm ngoái, đại dịch đã làm đảo lộn ngành vận tải biển toàn cầu, gần 200.000 thủy thủ bị mắc kẹt suốt nhiều tháng. Một số thủy thủ thậm chí gọi tàu của họ là "những nhà tù trôi nổi".

Lúc này, một số cảng như tại UAE, Singapore, Hong Kong, Trung Quốc cũng đã áp đặt biện pháp hạn chế nghiêm ngặt đối với tàu thuyền đến từ cảng của Ấn Độ.

Lao động bỏ việc nhiều chưa từng có

Ấn Độ là một trong những nước xuất khẩu hàng dệt may lớn nhất thế giới. Lúc này, ngành dệt may Ấn Độ đang lao đao vì thiếu hụt nguồn nhân công trầm trọng.

"Đây là lần đầu tiên tôi trải qua tình cảnh hiện nay. Không doanh nghiệp nào được chuẩn bị cho kịch bản này", Arpit Aryan Gupta, người đứng đầu công ty dệt may NG Apparels ở bang Punjab, một trong những trung tâm dệt may lớn của Ấn Độ, cho biết.

Trước đây, NG Apparels thuê 100 lao động có tay nghề tham gia sản xuất. Nhưng từ khi làn sóng dịch bệnh mới nhất bùng phát, gần 50% số lao động đã nghỉ việc. Gupta cho biết công ty đang phải hỗ trợ nhà ở ngay tại công xưởng để người lao động không nghỉ việc.

Các trung tâm dệt may lớn như New Delhi hay Bangalore, nơi số ca mắc Covid-19 ở mức cao, cũng chứng kiến tỷ lệ bỏ việc của công nhân ở mức 50%. Với nhiều doanh nghiệp, an toàn của người lao động hiện là ưu tiên hàng đầu.

Người chết vì Covid-19 được hỏa thiêu ở Ấn Độ. Ảnh: Getty.

Các ngân hàng và công ty kế toán quốc tế lúc này đang tranh giành nguồn lực tại Ấn Độ, bởi quốc gia Nam Á là nguồn cung dịch vụ hỗ trợ văn phòng.

Trong vài thập kỷ gần đây, nhiều công ty lớn đã chuyển giao các mảng vận hành và công nghệ thông tin tới Ấn Độ, bởi thị trường này có lực lượng lao động tay nghề cao với chi phí vừa phải.

Khoảng 4,4 triệu lao động ở Ấn Độ làm việc trong lĩnh vực IT và quản lý vận hành doanh nghiệp.

Trước cuộc khủng hoảng hiện nay, một số doanh nghiệp đã phải tìm cách chuyển một phần công việc sang các nước khác, cho phép người lao động làm việc từ xa, hay kéo dài thời gian các dự án.

Các nước gấp rút gửi vật tư y tế tới Ấn Độ Trước đề nghị hỗ trợ từ Ấn Độ, một số nước gấp rút gửi thiết bị y tế, bao gồm máy trợ thở và máy tạo oxy, đến hỗ trợ quốc gia Nam Á chống chọi đại dịch Covid-19.

Duy Anh