Thâm cung bí sử hoàng gia Saudi Arabia: Thái tử trẻ và những biến động chưa từng thấy

Thái tử Mohammed bin Salman. Ảnh: Bloomberg

Thái tử tuyên bố sẽ mang lại sự thay đổi mang tính cách mạng, đưa Saudi Arabia trở về với “đạo Hồi ôn hòa” và giúp đất nước giảm phụ thuộc vào dầu mỏ.

Những biến động gần đây ở Saudi Arabia dường như góp phần củng cố vị trí của Thái tử. Ngày 4.11, lực lượng an ninh bắt các hoàng tử, bộ trưởng, cựu quan chức cao cấp trong cuộc chiến chống tham nhũng chưa từng thấy.

Ngoài ra, có đồn đoán vua Salman bin Abdulaziz, 81 tuổi, sẽ thoái vị truyền ngôi cho người con trai ông yêu quý nhất.

Hiện, Thái tử Mohammed nắm quyền điều hành những cơ quan chủ chốt như Bộ Quốc phòng, Ngân hàng trung ương, Hội đồng Kinh tế và Phát triển, Saudi Aramco – tập đoàn dầu mỏ khổng lồ thuộc sở hữu của vương quốc...

Ông đi tiên phong trong kế hoạch cải cách mang tên "Tầm nhìn 2030", nhằm xây dựng một xã hội mở cửa và có nền kinh tế đa dạng.

Ông giành được sự ủng hộ của người dân, đặc biệt là giới trẻ, với những cải cách như cho nữ lái xe... Mặt khác, ông tuyên bố tập đoàn Aramco sẽ tư nhân hóa.

Thái tử Mohammed cũng tích cực giải quyết các vấn đề an ninh quốc gia, đặc biệt là Iran. Ông điều hành chiến dịch quân sự tại Yemen năm 2015 và đứng sau việc cắt quan hệ với Qatar.

Thái tử Mohammed chia sẻ với Bloomberg Businessweek rằng, ông lớn lên trong hoàng tộc và thấy có hai lựa chọn cho mình: Thích nghi với chế độ quân chủ như nó vốn có hoặc theo đuổi tầm nhìn mới. Ông được những người đi tiên phong trong làng công nghệ như Steve Jobs và Bill Gates truyền cảm hứng để chọn điều thứ hai.

Tốt nghiệp ngành luật, Đại học King Saud ở Riyadh, ông làm việc một thời gian ngắn trong chính phủ và bước chân vào chính trị năm 2009 - là cố vấn cho cha mình, sau đó làm thống đốc tỉnh Riyadh.

Khi vua Abdullah chỉ định cha Hoàng tử Mohammad làm Bộ trưởng Bộ Quốc phòng đã cấm ông tham gia công việc ở Bộ bởi tin đồn ông gây rối và tham vọng quyền lực.

Ngay khi lên ngôi năm 2015, vua Salman tập trung quyền lực vào tay con trai. Tháng 6 năm nay, ông đưa con trai lên thay Thái tử Muhammed bin Nayef.

Tham vọng và việc độc chiếm quyền lực của Thái tử Mohammed gây ra sự phản kháng trong một số thành viên hoàng gia. Phe chỉ trích lo ngại Thái tử quá thiếu kinh nghiệm, không ai kiểm soát và cho rằng ông đổi hướng đi một cách thiếu thận trọng. Chỉ trích nhằm vào thất bại và cuộc khủng hoảng nhân đạo ở Yemen và cáo buộc việc cắt quan hệ chỉ khiến Qatar thân Iran hơn.

Những người ủng hộ nói rằng, sự táo bạo của ông là cần thiết để thúc đẩy sự phát triển ở Saudi Arabia. Việc là nhà lãnh đạo trẻ ở quốc gia có 70% dân số dưới 30 tuổi giúp ông có nhiều thời gian thực hiện những kế hoạch đầy tham vọng của mình.

Hà Liên