Thách thức và cơ hội phát triển cho ngành đường sắt Việt Nam

Tọa đàm được tổ chức nhằm mục đích thông tin, phân tích nguyên nhân về thực trạng hạ tầng và những thách thức hiện hữu của đường sắt Việt Nam, từ đó bàn về giải pháp phát triển đường sắt bền vững. Chương trình tọa đàm được chia thành 2 phần: Thực trạng và giải pháp khai thác hiệu quả hạ tầng đường sắt hiện nay và hướng phát triển hạ tầng đường sắt trong tương lai.

Quang cảnh buổi tọa đàm

Tại buổi tọa đàm, nhận định về nguyên nhân khiến cho ngành đường sắt Việt Nam bị “tụt hậu”, ông Vũ Anh Minh, Chủ tịch Hội đồng Thành viên Tổng công ty đường sắt Việt Nam cho biết: Chúng ta xây dựng đường sắt cách đây 140 năm, sử dụng nền tảng công nghệ ban đầu là máy hơi nước và công nghệ thứ 2 là công nghệ diesel. Như vậy rõ ràng, nền tảng công nghệ của chúng ta cách đây khá lâu và khá cũ kỹ. Thêm vào đó, thời gian qua, chúng ta không xây dựng các tuyến mới, không cải tạo, nâng cấp mà chúng ta chỉ duy tu, bảo trì để đảm bảo hoạt động. Ngoài ra, nhu cầu luân chuyển hàng hóa thời điểm xây dựng tính trong 50 năm tiếp theo không thể đáp ứng nhu cầu hiện tại.

Đứng trên góc độ tài chính, ông Đặng Quyết Tiến, Cục trưởng Cục Tài chính doanh nghiệp, Bộ Tài chính chia sẻ: “Đầu tư cho ngành đường sắt chưa có đường dài chiến lược, chưa có tính đột phá, đổi mới để phù hợp với sự phát triển của nền kinh tế, đặc biệt là với nền kinh tế phát triển theo hướng công nghiệp hóa”.

Còn theo ông Phan Lê Bình, Chuyên gia về kỹ thuật hạ tầng, một trong những hạn chế cực kỳ lớn đối với ngành đường sắt Việt Nam là năng lực thông quan trên tuyến đường sắt Bắc-Nam. Hiện nay tất cả chỉ dựa vào tuyến đường đơn và hầu hết các chuyên gia về đường sắt trên thế giới đều nhận thấy rõ không thể phát triển được năng lực đấu thầu nếu chúng ta chỉ có một tuyến đường đơn. Do đó, nếu muốn phát triển đường sắt thì chúng ta phải có một tuyến đường đôi chạy dọc. Ông Vũ Anh Minh, Chủ tịch Hội đồng Thành viên Tổng công ty đường sắt Việt Nam cũng cho rằng, việc xây dựng đường sắt tốc độ cao Bắc Nam là một giải pháp tất yếu đối với vấn đề phát triển hạ tầng đường sắt trong tương lai.

Như vậy, hiệu quả đầu tư cho đường sắt không thể chỉ đánh giá thông qua hoạt động kinh doanh vận tải mà nó còn tác động đến sự phát triển kinh tế vùng miền, kết nối các phương thức vận tải của một quốc gia, giúp giảm chi phí tăng khả năng cạnh tranh kinh tế. Do đó, cần sự quan tâm vào cuộc của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội trong việc đầu tư, để đường sắt phát triển xứng tầm với vị trí vốn có.

Tin, ảnh: TRẦN YẾN