Tên lửa chống radar nguy hiểm nhất Mỹ từng sử dụng trên chiến trường Việt Nam

Sau một thời gian sử dụng, nhận thấy AGM-45 Shrike bộc lộ nhiều hạn chế như đầu đạn nhỏ, tầm bắn ngắn, hệ thống dẫn đường kém tin cậy... Hải quân Mỹ đã yêu cầu Tập đoàn công nghiệp quốc phòngGeneral Dynamics chế tạo một biến thểtên lửa chống radar sửa đổi từ tên lửa phòng không RIM-66 SM-1 để trang bị cho các máy bay tiêm kích chiến thuật của họ.

Quá trình thiết kế được khởi động trong năm 1967 và hoàn thành rất nhanh sau đó để trang bị cho chiến đấu cơ bố trí trên hạm tàu.Phiên bản đầu tiên cuaẢGM-78 Standard mang định danh A1 Mod 0 thực chất chính là phiên bản phóng từ trên không của RIM-66 với đầu thu sóng radar thụ động lấy từ AGM-45 Shrike gắn phía trước.

Phải đến năm 1969, phiên bản AGM-78B mới thực sự là một tên lửa mới với đầu dò băng thông rộng, cho phép tấn công đa dạng mục tiêu trong khu vực rộng lớn hơn nhiều, đồng thời không phải thực hiện các thao tác chuẩn bị trước khi thực hiện phi vụ.

Tên lửa chống radar AGM-78 Standard. Ảnh: Wikipedia.

Tên lưaẢGM-78 Standard có chiều dài 4,57 m; sải cánh 108 cm; đường kính 34,3 cm; trọng lượng 620 kg với đầu đạn nặng 97 kg. Nhờ được trang bị động cơ phản lựcAerojet Mk 27 Mod 4 mà AGM-78 đạt tới tốc độ tối đa Mach 1,8; tầm bắn 90 km.So sánh với Shrike, AGM-45 chỉ có tầm bắn 40 km, mang theo đầu đạn 67 kg, tốc độ lớn nhất Mach 1,5.

Tuy nhiên điểm ưu việt nhất khi đặt tên lửa Standard cạnh Shrike đó là AGM-78 được trang bị một bộ vi mạch đặc biệt, cho phép nó nhớ vị trí đài radar và tấn công chính xácsau khi đã khóa được mụctiêu, kể cả khi đài phát đã tắt máy.

Trong khoảng thời gian từ 1967 cho đến 1976, đã có trên 3.000 quả tên lưaẢGM-78 Standard xuất xưởng, nó có một số biến thể đặc biệt như AGM-78C mang đầu đạn đánh dấu mục tiêu bằng photpho trắng, AGM-78D lắp thêm đầu dẫn quang học độ tin cậy cao và trọng lượng đầu đạn nâng lên 100 kg.

Tiêm kích F-105G mang cả hai loại tên lửa chống radar AGM-78 Standard và AGM-45 Shrike trong một nhiệm vụ đánh phá miền Bắc. Ảnh: War History Online.

Ban đâùAGM-78 Standard là vũ khí dành cho cường kích trên hạm A-6B/E Intruder của Hải quân Mỹ, tuy nhiên sau đó nó đã được bổ sung vào kho tên lửa của tiêm kích F-105F/G Thunderchief và đặc biệt là F-4G Phantom II thuộc biên chế Không quân Mỹ.

Mặc dù là một loại tên lửa mới hoàn toàn và có tính năng kỹ chiến thuật cao cấp hơn rất nhiều nhưngAGM-78 Standard vẫn bị bộ đội phòng không Việt Nam gọi bằng cái tên chung là Shrike.

Trong các phi vụ "Chồn hoang" và đặc biệt là cuộc tập kích chiến lược bằng máy bay B-52 mang tên Linerbaker II vào miền Bắc, tên lửa chống radar Standard đã gây một số thiệt hại nhưng vẫn không thể khuất phục ý chí chiến đấu kiên cườngcủa quân và dân ta.

Các tên lửa chống radar AGM-78 Standard đã phục vụ trong biên chế Không quân và Hải quân Mỹ từ năm 1968 và cho tới năm 1988 thì bị loại biên,vị trí của nó được thay thế bởi AGM-88 HARM.

Phong Vũ (Tổng hợp)