Tề thái chữa sỏi thận

Tề thái

Đây là cây thuốc quý thuộc dạng cây thảo cao 10-60cm; lá có lông mềm, hình dạng rất thay đổi, kéo dài, nguyên hoặc có răng, có khi còn chia thùy; hoa mọc thành chùm ở ngọn thân, nhỏ cỡ 3-4mm, có 4 cánh hoa màu trắng; quả hình trái xoan ngược chuyển thành dạng tim đều mang bởi một cuống dài 6-9mm.

Tề thái mọc hoang ở nhiều nơi từ các tỉnh vùng cao như: Lào Cai, Cao Bằng, Lạng Sơn, Thái Nguyên… thường gặp trên những bãi cỏ ven bờ sông, bãi suối ẩm, ruộng hoang. Để làm thuốc, người dân thu hái toàn cây, có khi bỏ rễ, vào cuối xuân, mùa hè và mùa thu. Rửa sạch và phơi khô ngoài nắng hay trong râm ở nhiệt độ 30-45 độ C.

Theo Đông y, tề thái có vị ngọt, dịu, tính bình; có tác dụng thanh nhiệt, tiêu viêm, lợi niệu, chỉ huyết, minh mục, giáng áp. Ngoài ra còn có tác dụng trương lực, cầm máu, điều hòa kinh nguyệt, làm tiêu sỏi. Vị thuốc thường được dùng chữa cảm mạo phát nhiệt, sởi, viêm ruột, đau bụng ỉa chảy, sỏi niệu đạo, sỏi bàng quang, sỏi thận, đái ra dưỡng trấp, huyết áp cao, thổ huyết, đái ra máu, băng huyết, kinh nguyệt quá nhiều, mắt đỏ sưng đau, bệnh thanh manh ế chướng. Dùng ngoài chữa mụn nhọt. Liều dùng 6-12g hay hơn (15-60g) sắc uống. Có thể dùng cao lỏng mỗi lần 1-3ml, ngày 3 lần, hoặc cồn 1/10 ngày dùng nhiều lần, mỗi lần 15ml.

GS.TS. Đỗ Tất Lợi, Nguyên Trưởng khoa Dược liệu ĐH Dược Hà Nội