Tàu chiến từ thời Liên Xô khiến Mỹ sợ hãi tới tận ngày nay

Có chiều dài 252m và có lượng choán nước hơn 24.000 tấn, các tuần dương lớp Kirov hiện là tàu tác chiến mặt nước lớn nhất thế giới, và là một trong những tàu chiến mạnh nhất mọi thời đại từng được chế tạo.

Được mệnh danh là sát thủ biển cả, bởi sức mạnh khủng khiếp từ hỏa lực và độ khổng lồ. Khiến cho ngay sau khi Chiến tranh Lạnh kết thúc, tàu chiến lớp Kirov được coi là mối đe dọa lớn, đến mức cả bốn thiết giáp hạm lớp Iowa của Hải quân Mỹ, đã được tái kích hoạt và tái trang bị để đối phó với chúng.

Tuần dương hạm lớp Kirov không phải là các tàu chiến hạt nhân đầu tiên trên thế giới. Vào thời điểm chiếc tàu chiến tuần dương đầu tiên Kirov, được đưa vào biên chế Hải quân Liên Xô vào năm 1980, thì hải quân Mỹ đã có chín tàu tuần dương hạt nhân và một tàu sân bay chạy bằng năng lượng hạt nhân trong biên chế.

Nhưng kích thước và vũ khí trang bị khổng lồ của chúng đã khiến chúng khác biệt với các đối thủ hạt nhân và thông thường của Mỹ. Chúng lớn đến mức các nhà quan sát phương Tây chỉ định chúng là "tàu chiến-tuần dương" (battle-cruiser), những con tàu đầu tiên mang tên gọi đó kể từ Thế chiến thứ hai.

Kế hoạch lúc bấy giờ của Liên Xô là đóng năm chiếc tàu lớp Kirov, nhưng chỉ có bốn chiếc được đóng. Ba chiếc tàu đi vào hoạt động đầu tiên mang tên Kirov, Frunze và Kalinin, sau đó chúng được đổi tên lần lượt là Đô đốc Ushakov, Đô đốc Lazarev và Đô đốc Nakhimov, ngay sau khi Liên Xô tan rã.

Chiếc tàu còn lại là Pyotr Velikiy, tiếng Nga có nghĩa là Peter Đại đế, được đưa vào hoạt động năm 1998, gần một thập kỷ sau khi hạ thủy. Đây cũng là chiếc tàu hiện đại nhất trong số bốn con tàu lớp Kirov, đang còn hoạt động với vai trò là soái hạm Hạm đội Phương Bắc.

Trong trường hợp xảy ra chiến tranh, thì đây là những vũ khí ưu tiên hàng đầu của hải quân Liên Xô. Vai trò của những tàu chiến lớp Kirov, cũng giống như hầu hết vai trò của hạm đội Liên Xô, nhằm chống lại mối đe dọa từ các nhóm tác chiến tàu sân bay và tàu ngầm hạt nhân của hải quân Mỹ.

Được trang bị động cơ hạt nhân, cho nên tầm hoạt động của tàu chiến lớp Kirov là vô hạn, chúng chỉ bị giới hạn bởi các vấn đề cơ khí, nguồn cung cấp lương thực và sự thoải mái của kíp chiến đấu. Ưu điểm này cho phép Kirov có thể gây ra mối đe dọa lớn hơn cho các tàu sân bay Mỹ, so với các tàu chiến khác trong hạm đội Liên Xô.

Các tàu sân bay của Mỹ mặc dù có kích thước lớn hơn, nhưng không có tàu chiến nào được trang bị vũ khí tốt như tàu lớp Kirov. Vũ khí trang bị chính là 20 tên lửa chống hạm siêu thanh P-700, mỗi tên lửa mang đầu đạn nổ mạnh hơn 700kg. Chúng cũng có thể mang đầu đạn hạt nhân có mức công phá thấp.

Ngoài ra tàu lớp Kirov được trang bị hệ thống phòng không nhiều lớp, bao gồm 96 tên lửa đất đối không (SAM) S-300F và 40 tên lửa đất đối không 9K33 Osa, 6 hệ thống vũ khí tầm gần Kortik. Mỗi hệ thống Kortik có hai pháo Gatling 30 mm, có khả năng bắn hơn 4.000 viên đạn một phút và tám tên lửa phòng không 9M311, cùng 144 quả 9M311 trong kho.

Tàu còn được trang bị mười ống phóng ngư lôi, có thể bắn ngư lôi Type- 53, tên lửa chống ngầm RPK-2 Vyuga và RPK-6 Vodopad. Một khẩu súng AK-130 130mm hai nòng và nhiều bệ phóng tên lửa chống ngầm cũng được trang bị. Tàu còn có nhà chứa máy bay và bãi đáp cho ba trực thăng Ka-25 hoặc Ka-27.

Tuy nhiên, giữa bốn con tàu lớp Kirov cũng có những sự khác biệt nhất định. Đô đốc Ushakov lại được trang bị hai khẩu AK-100 100 mm một nòng và một bệ phóng tên lửa chống ngầm SS-N-14 Silex đôi. Ngay cả khi có sự khác biệt, chúng vẫn được coi là một trong những tàu chiến, được trang bị vũ khí mạnh nhất trên biển.

Điều thú vị là Tổng thống Mỹ Ronald Reagan, trúng cử cùng năm tàu Kirov được đưa vào biên chế. Ông ta lo lắng về sức mạnh hải quân Liên Xô gia tăng và đã khởi xướng việc nâng tổng số tàu chiến của hải quân Mỹ lên 600 chiếc.

Trong kế hoạch của Tổng thống Reagan, bao gồm việc kích hoạt và tái trang bị lại tất cả bốn thiết giáp hạm lớp Iowa thời Thế chiến 2, đồng thời nâng cấp trang bị cho chúng thêm tên lửa Harpoon, Tomahawk, hệ thống phòng thủ cực nhanh tầm gần Phalanx.

Sau khi Liên Xô tan rã, Nga không đủ khả năng để tất cả các tàu chiến-tuần dương hoạt động đồng thời. Đô đốc Ushakov được đưa ra khỏi biên chế vào năm 1990 sau một vụ tai nạn. Đô đốc Lazarev cập cảng dài ngày từ năm 1999. Cả hai đều chuẩn bị được dỡ bỏ trong năm nay.

Những chiếc tàu lớp Kirov được ra đời từ thời Liên Xô, mặc dù chúng được phục vụ hạn chế trong Hạm đội Thái Bình Dương và Phương Bắc của Hải quân Liên Xô, nhưng chúng cũng là nguồn cơn lo lắng đối với các chỉ huy hải quân NATO, cho đến tận ngày nay. Nguồn ảnh: RBTH.

Sức mạnh của tuần dương hạm Kirov ngang bằng với cả một nhóm tác chiến tàu sân bay Mỹ. Nguồn: Mastsimus.

Thái Hòa