Tăng tốc giải ngân vốn đầu tư qua Kho bạc Nhà nước

Ước lũy kế vốn đầu tư thuộc kế hoạch năm 2019 kiểm soát chi qua KBNN giải ngân đến ngày 30/11 là hơn 244.973 tỷ đồng. Ảnh: Thùy Linh.

Vẫn vướng do nhiều nguyên nhân cố hữu

Theo số liệu tổng hợp từ KBNN, ước lũy kế vốn đầu tư thuộc kế hoạch năm 2019 kiểm soát chi qua KBNN giải ngân đến ngày 30/11 là hơn 244.973 tỷ đồng. Tiến độ giải ngân vốn đầu tư công đã đạt 63,7% kế hoạch, chậm hơn so với cùng kỳ năm 2018. Hiện có một số địa phương giải ngân đạt cao trên 70%, nhưng vẫn còn đến 28 bộ, ngành và 14 địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt thấp hơn mức bình quân chung của cả nước. Trong đó, có 20 bộ, ngành và 7 địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt dưới 50%.

Một trong những địa phương có tỷ lệ giải ngân thuộc “top” cao đó là KBNN Hưng Yên. Theo báo cáo từ đơn vị này, tính đến hết tháng 11 đã giải ngân được 3.156/4.217 tỷ đồng vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn ngân sách nhà nước, đạt 74,8% so với kế hoạch đề ra, tăng 9,8% so với cùng kỳ năm 2018. Cùng với đó, KBNN Hải Phòng cũng có tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư cao hơn mặt bằng chung của cả nước, đạt 65,48% so với kế hoạch vốn đã giao. Nhìn chung, tại những đơn vị này, KBNN luôn bám sát các yêu cầu tại Chỉ thị số 5465/CT-KBNN ngày 16/10/2019 của Tổng giám đốc KBNN về tăng cường các giải pháp trong hệ thống KBNN nhằm đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công năm 2019. Những giải pháp chủ yếu vẫn là chủ động gửi văn bản đôn đốc các chủ đầu tư, ban quản lý dự án khẩn trương hoàn thiện hồ sơ để làm thủ tục thanh toán với KBNN ngay sau khi có khối lượng hoàn thành được nghiệm thu; tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong công tác kiểm soát chi ngân sách, quán triệt đến toàn thể công chức làm nhiệm vụ kiểm soát chi tuyệt đối không gây sách nhiễu, phiền hà cho các chủ đầu tư, ban quản lý dự án và không được để quá hạn, tồn đọng bất kỳ hồ sơ thanh toán nào tại KBNN mà không rõ lý do.

Ông Ngô Hải Trường, Phó Giám đốc KBNN Hải Phòng cho biết, đơn vị đã tích cực áp dụng phương thức kiểm soát vốn đầu tư theo nguyên tắc “thanh toán trước, kiểm soát sau” đối với hợp đồng thanh toán nhiều lần nhằm rút ngắn thời gian thanh toán xuống còn 1 ngày làm việc theo quy định. Do đó, tiến độ giải ngân vốn đầu tư tại đơn vị luôn được đảm bảo.

Hiện cũng còn một số KBNN tỉnh có tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư thấp hơn mặt bằng chung cả nước. Đơn cử như KBNN Điện Biên. Theo bà Phạm Minh Huệ, Giám đốc KBNN Điện Biên, năm 2019, tổng vốn đầu tư công do địa phương quản lý trên địa bàn tỉnh Điện Biên là gần 2.621 tỷ đồng (bao gồm cả vốn từ năm 2018 chuyển sang). Đến hết tháng 11/2019, KBNN Điện Biên đã giải ngân trên 1.312 tỷ đồng, đạt trên 50% kế hoạch. Có thể nói, mặc dù nguồn vốn đầu tư công được phép giải ngân đến hết ngày 31/1 năm sau, nhưng với trên 50% nguồn vốn mới được giải ngân đến thời điểm này thì đây là một tỷ lệ thấp so với mặt bằng chung của cả nước hiện nay.

Giám đốc KBNN Điện Biên lý giải, những nguyên nhân cố hữu dẫn đến việc giải ngân chậm chính là: Vướng mắc trong khâu giải phóng mặt bằng; một số dự án khởi công mới đang thực hiện các bước lựa chọn nhà thầu. Bên cạnh đó, còn một số nguyên nhân chủ quan trong tổ chức triển khai thực hiện như: Công tác lập kế hoạch chưa sát với thực tế và khả năng giao vốn, khả năng giải ngân vốn; công tác giao kế hoạch chậm so với yêu cầu tiến độ... Hơn nữa, bà Phạm Minh Huệ cũng thừa nhận có một nguyên nhân khác dẫn đến tình trạng này là do tại Điện Biên có nhiều dự án ở vùng sâu, vùng xa, trình độ năng lực quản lý cấp xã còn hạn chế dẫn đến việc thẩm định dự án, giải ngân còn chậm.

Mạnh tay với những đơn vị năng lực yếu kém

Chỉ còn ít thời gian nữa các đơn vị trong toàn hệ thống KBNN sẽ phải hoàn thành kế hoạch giải ngân vốn đầu tư năm 2019 đã được giao. Đến thời điểm này, các đơn vị đang tiếp tục gỡ khó, nắm vững tình hình giải ngân vốn đầu tư kế hoạch năm 2019 của từng dự án; phối hợp chặt chẽ với cơ quan tài chính các cấp, các cơ quan ban, ngành và các chủ đầu tư tìm hiểu nguyên nhân vướng mắc đối với các dự án có tỷ lệ giải ngân thấp, dự án còn vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng, công tác tổ chức lựa chọn nhà thầu để có các biện pháp tháo gỡ kịp thời nhằm đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư xây dựng cơ bản năm 2019.

Tại KBNN Hải Phòng, Phó Giám đốc Ngô Hải Trường cho biết, đơn vị đã quán triệt tới từng công chức tận tình hướng dẫn các chủ đầu tư, ban quản lý dự án trong việc hoàn thiện các hồ sơ, thủ tục thanh toán hoặc có những thay đổi về cơ chế chính sách liên quan đến công tác kiểm soát thanh toán vốn đầu tư.

"Với trách nhiệm là cơ quan kiểm soát khâu cuối cùng của dự án, KBNN Hải Phòng tiếp tục yêu cầu các đơn vị KBNN trực thuộc thực hiện kiểm soát thanh toán vốn đầu tư công chặt chẽ theo đúng danh mục dự án và kế hoạch vốn được cấp có thẩm quyền giao; tuân thủ theo đúng quy định của pháp luật hiện hành về đầu tư công và thủ tục hành chính trong công tác kiểm soát chi ngân sách nhà nước; thực hiện nghiêm túc các quy định về công khai quy trình, hồ sơ và thời gian kiểm soát thanh toán", ông Ngô Hải Trường chia sẻ.

KBNN Điện Biên cũng cương quyết yêu cầu UBND các huyện chỉ đạo các đơn vị đẩy nhanh tiến độ triển khai thủ tục đầu tư, thi công và giải ngân tối đa kế hoạch vốn giao. "Nếu dự án nào không có khả năng thực hiện, KBNN sẽ chủ động đề xuất chuyển nguồn cho các dự án khác. Ðến hết niên độ ngân sách cho phép, các chủ đầu tư không thực hiện giải ngân hết số vốn được giao dẫn đến bị hủy bỏ, thu hồi vốn phải chịu trách nhiệm trước UBND tỉnh. Ðồng thời, UBND tỉnh sẽ không bố trí nguồn cân đối ngân sách địa phương hoặc nguồn vốn hợp pháp khác cho thanh toán khối lượng nợ đọng đối với các trường hợp này", Giám đốc KBNN Điện Biên khẳng định.

Để đảm bảo tiến độ giải ngân vốn đầu tư năm 2019, toàn hệ thống KBNN đang tiếp tục thực hiện phương thức kiểm soát chi theo nguyên tắc “thanh toán trước, kiểm soát sau” đối với hợp đồng thanh toán nhiều lần, đảm bảo thời gian kiểm soát thanh toán chậm nhất 3 ngày làm việc theo quy định. Thêm vào đó, các đơn vị trong hệ thống sẽ tiếp tục đẩy mạnh việc triển khai thực hiện giao nhận hồ sơ kiểm soát chi điện tử qua Cổng thông tin điện tử của KBNN, tạo thuận lợi cho các chủ đầu tư trong công tác kiểm soát chi ngân sách nhà nước qua KBNN, nhằm đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn.

Tính đến hết ngày 30/11, ước lũy kế vốn đầu tư thuộc kế hoạch năm 2019 kiểm soát chi qua KBNN đạt hơn 244.973 tỷ đồng, đạt 63,7% kế hoạch. Trong đó: vốn đầu tư nguồn Chính phủ giao kiểm soát chi qua KBNN giải ngân đến thời điểm 30/11 là hơn 242.855 tỷ đồng, đạt 63,8% kế hoạch Chính phủ giao (vốn xây dựng cơ bản giải ngân là hơn 202.170 tỷ đồng đạt 66,4 % kế hoạch Chính phủ giao; vốn trái phiếu chính phủ giải ngân là hơn 12.994 tỷ đồng, đạt 36,4% kế hoạch Chính phủ giao; vốn chương trình mục tiêu và chương trình mục tiêu quốc gia giải ngân là hơn 27.690 tỷ đồng, đạt 68,3% kế hoạch Chính phủ giao); nguồn thu để lại giải ngân là hơn 2.118 tỷ đồng, đạt 55,1% kế hoạch KBNN nhận được.

Theo KBNN, hiện vẫn còn đến 28 bộ, ngành và 14 địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt thấp hơn mức bình quân chung của cả nước. Trong đó, có 20 bộ, ngành và 7 địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt dưới 50%. Trong số này, đáng chú ý có Bộ Giao thông vận tải là bộ có số kế hoạch vốn lớn nhất, lên đến hơn 28.737 tỷ đồng, nhưng giải ngân vốn mới đạt gần 34%. Bộ Y tế kế hoạch vốn Thủ tướng Chính phủ giao là hơn 6.688 tỷ đồng, mới giải ngân được 26,66%

Thùy Linh