Tăng quân số lên trên 2 triệu quân và toan tính của ông Putin

Theo sắc lệnh mới, quy mô của lực lượng vũ trang Liên bang Nga sẽ là 2.039.758 người, trong đó có 1.150.628 quân nhân. Sắc lệnh mới sẽ có hiệu lực từ ngày 1/1/2023.

Cả hai con số mới này đều cao hơn 137.000 người so với các con số cũ - được quy định trong sắc lệnh ngày 17/11/2017.

Động thái trên diễn ra trong bối cảnh “chiến dịch quân sự đặc biệt” của Nga tại Ukraine đã bước sang tháng thứ bảy.

Nga không công bố con số binh lính thiệt mạng và bị thương chính xác, nhưng tình báo phương Tây ước tính con số vào khoảng 80.000 người.

Động thái tăng quân số lên gần 2.04 triệu quân của Nga trên đã đi ngược lại với nỗ lực nhiều năm qua của Điện Kremlin nhằm tinh giản quân đội.

Đây là dấu hiệu cho thấy Nga đang chuẩn bị cho xung đột kéo dài ở Ukraine, giới quan sát đánh giá.

Tổng thống Nga đưa ra quyết định vào thời điểm chiến dịch quân sự do ông phát động ở Ukraine đã bước sang tháng thứ 7, kéo dài hơn nhiều so với mục tiêu "đánh nhanh, thắng nhanh" ban đầu được Moscow dự kiến.

Giao tranh càng kéo dài cùng những tổn thất liên quan dường như khiến quân đội Nga gặp nhiều khó khăn với vấn đề nhân lực.

Các nhà phân tích cho rằng, với lệnh gia tăng quy mô quân đội, ông Putin phát đi thông điệp rằng Nga không có kế hoạch rút lui trên chiến trường Ukraine.

"Đây không phải động thái mà bạn thực hiện khi bạn tin có thể nhanh chóng kết thúc chiến dịch quân sự. Đây chỉ có thể là điều bạn làm khi lên kế hoạch cho mộc cuộc xung đột kéo dài", Dara Massicot, nhà nghiên cứu chính sách cấp cao từ tổ chức tư vấn RAND Corporation tại Mỹ cho biết.

Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy xung đột ở Ukraine có thể kéo dài đến mùa đông năm sau, thậm chí còn xa hơn nữa.

Đà tiến công của Nga ở miền đông và miền nam Ukraine đã chậm lại đáng kể, phía Ukraine cũng đã đạt được những thành công trong sự kháng cự Nga. Hiện không bên nào tỏ ra sẵn sàng đàm phán hay thỏa hiệp.

Tuy vậy phía Ukraine vẫn cho rằng khó khăn vẫn đang còn ở phía trước. "Mọi thứ sẽ không dễ dàng", Oleksiy Danilov, người đứng đầu Hội đồng Quốc phòng và An ninh Quốc gia Ukraine, nói trong một cuộc phỏng vấn gần đây.

"Nếu ai đó nghĩ rằng Ukraine đã vượt qua khó khăn và từ nay về sau mọi việc sẽ dễ dàng hơn thì thật không may, điều đó hoàn toàn sai", Oleksiy Danilov nhấn mạnh.

Giới lãnh đạo Ukraine vẫn tiếp tục kêu gọi phương Tây viện trợ vũ khí và tài chính để họ có đủ nguồn lực kháng cự lại Nga.

Hôm 25/8, Tổng thống Joe Biden đã tái cam kết duy trì ủng hộ Kiev trong một cuộc điện đàm với người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelensky.

Tuy nhiên, quân đội Ukraine những tuần gần đây vẫn chưa giành lại được nhiều phần lãnh thổ, bất chấp hàng loạt cuộc tập kích nhằm vào hậu cứ của Nga. (Hình ảnh kho đạn Nga và các cây cầu huyết mạch bị pháo HIMARS Ukraine tập kích).

Tổng thống Putin tháng qua tuyên bố quân đội Nga sẽ "giải phóng" miền đông Ukraine theo "từng bước", ngay cả khi những tiếng nói cứng rắn trong nước đang thúc giục Điện Kremlin cứng rắn hơn với Ukraine hay huy động thêm nguồn lực để hoàn thành mục tiêu đề ra.

Những lời kêu gọi leo thang chiến sự ngày càng lớn hơn sau vụ gài bom chiếc xe chở Darya Dugina, nhà bình luận chính trị, con gái học giả nổi tiếng Alexander Dugin, khiến cô thiệt mạng.

Hay các vụ tấn công nhằm vào các cơ sở quân sự và kho đạn trên bán đảo Crimea khiến Nga thiệt hại lớn.

Dưới thời Tổng thống Putin, quân đội Nga đã nỗ lực chuyển đổi từ một lực lượng phụ thuộc nhiều vào lính nghĩa vụ thành đội quân chuyên nghiệp giống mô hình quân đội phương Tây.

Bộ Quốc phòng Nga trong nhiều năm đã tăng cường ký hợp đồng với các quân nhân chuyên nghiệp, đồng thời giảm thời gian thực hiện nghĩa vụ quân sự bắt buộc đối với nam giới 18-27 tuổi xuống còn một năm.

Điện Kremlin khẳng định chỉ có quân nhân chuyên nghiệp và lính tình nguyện đang tham chiến ở Ukraine, tiếp tục coi đây là một "chiến dịch quân sự đặc biệt".

"Sắc lệnh mới của ông Putin không nhất thiết là tiền đề cho một đợt tuyển lính nghĩa vụ quy mô lớn hơn, hay một cuộc tổng động viên", Michael Kofman, chuyên gia về Nga tại viện nghiên cứu CNA, tại Mỹ cho hay.

Theo Kofman, quân đội Nga có thể tăng quân số bằng cách bổ sung vào biên chế các lực lượng vũ trang ly khai ở miền đông Ukraine, đặc biệt là khi Moskva tiến hành sáp nhập những vùng lãnh thổ đó.

Ông Putin chưa tuyên bố bất kỳ đợt tổng động viên mô lớn nào, dù các nhà phân tích và giới chức phương Tây từng dự báo ông sẽ phải làm vậy để bù đắp tổn thất về nhân lực trên chiến trường Ukraine.

Thay vào đó, giới chức Nga chủ yếu thu hút quân nhân chuyên nghiệp ký hợp đồng phục vụ bằng cách đưa ra những ưu đãi hấp dẫn cùng những phúc lợi đặc biệt.

Hồi tháng 5, Tổng thống Putin đã ký một đạo luật bãi bỏ giới hạn độ tuổi 40 đối với quân nhân chuyên nghiệp ký hợp đồng phục vụ quân đội.

Các nhà phân tích cho rằng sắc lệnh tăng quân của ông Putin không phải là một dấu hiệu chỉ báo về thay đổi chính sách lớn trong quân đội Nga, điều có thể gây xáo trộn tâm lý xã hội.

Thay vào đó, sắc lệnh có thể cho phép quân đội Nga tăng chỉ tiêu tuyển lính nghĩa vụ vào bất kỳ thời điểm nào trong năm, hoặc kéo dài thời hạn phục vụ quân đội.

Một số người cũng suy đoán sắc lệnh này có thể đặt nền tảng chính sách và ngân sách để tích hợp các lực lượng khác vào quân đội Nga như lực lượng đánh thuê Wagner.

Hay như các tiểu đoàn "tình nguyện viên" đang chiến đấu ở Ukraine, hay lực lượng từ Chechnya và các vùng khác của Nga.

Ông Pavel Luzin, nhà phân tích quân sự Nga, nhận định quyết định tăng quân sẽ đưa quy mô lực lượng vũ trang nước này lên mức bằng với năm 2000, khi các binh sĩ Nga tham chiến trong cuộc xung đột Chechnya lần hai.

Dù vậy, tình trạng suy giảm dân số cùng những tác động nặng nề từ cuộc xung đột ở Ukraine sẽ là thách thức lớn với nỗ lực tăng lực lượng chiến đấu của Nga.

"Với những tổn thất sau 6 tháng xung đột ở Ukraine, lực lượng chiến đấu của quân đội Nga hiện nay sẽ rất khó để đạt quy mô đội quân triệu người", Luzin kết luận.

Việt Hùng