Tăng năng suất có vai trò quan trọng với tăng trưởng GDP của Việt Nam

VDF 2017 với mục đích phân tích thực trạng và các trở ngại cho việc tăng năng suất tại Việt Nam, từ đó đề ra các giải pháp cụ thể để thúc đẩy tăng năng suất, một trong các giải pháp lâu dài cho Việt Nam phát triển, vượt qua bẫy thu nhập trung bình và bắt kịp các nền kinh tế phát triển. Diễn đàn gồm 2 phiên chính: Phiên 1 với chủ đề “Tăng trưởng năng suất - xu thế toàn cầu và thách thức tại Việt Nam” và phiên 2 với chủ đề “Giải phóng năng suất vì sự phát triển bền vững của Việt Nam”.

Quang cảnh Diễn đàn VDF 2017.

Phát biểu khai mạc Diễn đàn, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng khẳng định, năm 2017 kinh tế Việt Nam đã đạt được những thành tựu rất đáng ghi nhận, một trong số đó là cả 13 mục tiêu phát triển kinh tế-xã hội đều có khả năng đạt và vượt mục tiêu đề ra. Nền kinh tế vẫn đang tăng trưởng tốt, đạt khoảng 6,7% trong năm nay. Năm 2017, có thể nói đến 3 thành công và 5 thành tựu nổi bật của Việt Nam. Năng suất lao động của toàn nền kinh tế được cải thiện, cao hơn hẳn so với năm 2016, ước tăng khoảng 5,87%, tính theo giá hiện hành ước đạt khoảng 93,2 triệu đồng/lao động. Năng suất các nhân tố tổng hợp (TFP) đóng góp ngày càng tăng trong tăng trưởng kinh tế. Năm 2017, đóng góp của TFP trong tăng trưởng GDP ước đạt 44,13%, cao hơn so với năm 2016 (40,68%) và cao hơn nhiều so với bình quân giai đoạn 2011-2015 (33,58%). Chỉ số năng lực cạnh tranh của Việt Nam tăng 5 bậc, từ 60 lên 55/137 quốc gia, vùng lãnh thổ.

Ông Ousmane Dione, Giám đốc quốc gia WB tại Việt Nam cho rằng, trong 5 năm qua, Việt Nam đã đạt được mức tăng trưởng đáng ghi nhận. Mức tăng trưởng năng suất như hiện nay sẽ có khả năng giúp Việt Nam đạt được tăng trưởng nhanh và bền vững, theo con đường phát triển của những nước phát triển hơn như Hàn Quốc, Singapore. Ông Ousmane Dione đánh giá, hiện nay, có rất nhiều dư địa để Việt Nam tăng hiệu suất trong các ngành kinh tế, năng lượng, đẩy nhanh quá trình chuyển đổi nông nghiệp, hệ thống giao thông và vận tải kết nối hiệu quả. Việc vươn lên trong nấc thang chuỗi giá trị đóng vai trò quan trọng để cải thiện năng suất.

Phát biểu tại diễn đàn, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc khẳng định, trong năm 2017, tình hình chính trị-xã hội, kinh tế vĩ mô của Việt Nam tiếp tục được giữ vững ổn định, tính tự chủ của nền kinh tế được thể hiện rõ nét hơn. Vấn đề kinh tế tư nhân là động lực của sự phát triển lần đầu tiên đã được đặt ra đối với hệ thống chính trị. Đặc biệt, Chính phủ Việt Nam đặc biệt quan tâm đến vấn đề an sinh xã hội, không ngừng tăng cường nguồn lực cho vùng sâu, vùng xa, vùng thiên tai, đồng bào dân tộc. Công cuộc phòng chống tham nhũng của Việt Nam được đẩy mạnh rất quyết liệt và đạt nhiều kết quả quan trọng.

Tuy nhiên, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng thẳng thắn chỉ rõ, bên cạnh kết quả đạt được, nền kinh tế Việt Nam vẫn còn nhiều hạn chế, chất lượng tăng trưởng cải thiện còn chậm, năng suất lao động chưa cao; một số ngành, lĩnh vực tăng trưởng còn thấp. Tăng trưởng của Việt Nam hiện nay vẫn chủ yếu theo chiều rộng, trên cơ sở gia tăng các yếu tố đầu vào như tăng cường vốn và sử dụng nhiều lao động giản đơn. Trong khi việc đổi mới công nghệ và năng suất các nhân tố tổng hợp còn rất hạn chế. Đây chính là điểm nghẽn với sự phát triển của Việt Nam ở trung và dài hạn. Do vậy, việc Diễn đàn lựa chọn chủ đề như trên thể hiện đồng nhịp về tư duy, quan điểm của Chính phủ và các đối tác phát triển của Việt Nam.

Thủ tướng Chính phủ đánh giá, qua các phát biểu và nghiên cứu tại Diễn đàn cho thấy, tăng năng suất đang ngày càng có vai trò quyết định đối với tăng trưởng GDP của Việt Nam. Trên thực tế, Việt Nam có nhiều tiềm năng, dư địa và cơ hội để tăng năng suất và việc cần làm là phân bổ, sử dụng hiệu quả nguồn lực, chuyển đổi mạnh mẽ cơ cấu kinh tế, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, áp dụng khoa học công nghệ. Thủ tướng nhấn mạnh, bên cạnh nỗ lực phát huy sáng tạo chính mình, Việt Nam rất cần sự hỗ trợ và tham vấn của các đối tác phát triển của cộng đồng doanh nghiệp, các chuyên gia trong và ngoài nước để tìm các giải pháp, các chính sách phù hợp trong bối cảnh khoa học công nghệ tiến bộ vượt bậc, cách mạng công nghiệp 4.0 lan tỏa nhanh chóng, tiến trình mở cửa hội nhập của Việt Nam ngày càng sâu rộng.

Đưa ra một số nhiệm vụ và giải pháp chủ yếu để tiếp tục nâng cao năng suất, tạo đòn bẩy cho phát triển bền vững thời gian tới, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng, năng suất lao động là cơ sở và động lực chính, không chỉ cho sự phát triển của từng doanh nghiệp, cơ sở sản xuất cho tăng trưởng kinh tế nói chung mà còn cải thiện thu nhập và phúc lợi của người dân. Để cải thiện năng suất lao động, Chính phủ Việt Nam luôn ưu tiên bố trí ngân sách, đồng thời khuyến khích các doanh nghiệp, nguồn lực xã hội đẩy mạnh đầu tư cho giáo dục và đào tạo nhằm cải thiện trình độ và kỹ năng lao động, giúp người lao động có thể phát triển sinh kế, làm chủ được sự nghiệp của bản thân, có động cơ làm việc tốt hơn, phát huy tối đa sức sáng tạo.

Thủ tướng Chính phủ khẳng định, nâng cao năng suất các yếu tố tổng hợp (TFP) là nhiệm vụ đang được Chính phủ quan tâm với việc tăng cường đầu tư cho khoa học, ứng dụng công nghệ tiên tiến, tăng chi tiêu cho nghiên cứu và phát triển; đầu tư cho cơ sở hạ tầng, kết nối thông minh; thúc đẩy mạnh mẽ cải cách thể chế pháp luật; nâng cao năng lực quản trị nhà nước, cải thiện môi trường kinh doanh, giảm chi phí giao dịch cho nền kinh tế; phát huy tinh thần đổi mới sáng tạo của người dân, của doanh nghiệp, tranh thủ các cơ hội tạo ra từ cách mạng công nghiệp 4.0 để từng bước phát triển nền kinh tế số, công nghiệp thông minh, đô thị thông minh, hướng tới năng suất, hiệu quả cao hơn. Trên nền tảng nâng cao năng suất các yếu tố tổng hợp TFP, Việt Nam sẽ có cơ hội vươn lên vượt qua bẫy thu nhập trung bình...

Đánh giá cao các ý kiến, sáng kiến của Diễn đàn VDF 2017, Thủ tướng yêu cầu Bộ Kế hoạch và Đầu tư cùng các cơ quan liên quan tiếp thu và cụ thể hóa trong nội dung kế hoạch hành động của Chính phủ về thúc đẩy tăng năng suất trong thời gian tới.

Tin, ảnh: MINH MẠNH