Tăng cường sự lãnh đạo toàn diện, trực tiếp của cấp ủy Đảng đối với đại hội đảng bộ các cấp

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng phát biểu khai mạc Hội nghị Trung ương 10. Ảnh TTXVN

Nhận thức đầy đủ, sâu sắc ý nghĩa, vai trò, tầm quan trọng của đại hội đảng các cấp.

Theo Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng, trước hết, mỗi cấp ủy, tổ chức đảng, đảng viên cần nhận thức đầy đủ, sâu sắc ý nghĩa, vai trò, tầm quan trọng của đại hội đảng các cấp.

Tăng cường vai trò lãnh đạo toàn diện, trực tiếp của cấp ủy, từ chuẩn bị nội dung các văn kiện, phương án nhân sự, đến chuẩn bị các điều kiện phục vụ đại hội. Mỗi cấp ủy, tổ chức đảng và đảng viên phải xác định đại hội là dịp để chỉnh đốn đội ngũ, siết chặt kỷ luật, kỷ cương, nâng cao bản lĩnh, trí tuệ, tinh thần dân chủ, sáng tạo và trách nhiệm để tham gia có hiệu quả nhất vào các quyết định của đại hội.

Gắn từng nội dung của công tác chuẩn bị đại hội với đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng và quản lý của Nhà nước, phát huy tính tích cực, chủ động và vai trò tiền phong, gương mẫu của đảng viên. Đề cao vai trò của tập thể cấp ủy đi đôi với tăng cường trách nhiệm cá nhân người đứng đầu cấp ủy, tổ chức đảng trong việc giải quyết những vấn đề mà cán bộ, đảng viên và nhân dân quan tâm.

Trong bối cảnh hiện nay, chúng ta cần phải tiếp tục đẩy mạnh công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, siết chặt kỷ luật, kỷ cương, đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực có hiệu quả; đồng thời tạo môi trường, điều kiện thuận lợi để khuyến khích đổi mới sáng tạo, bảo vệ cán bộ dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung.

Ngay từ khi chuẩn bị đại hội, phải chủ động, tích cực làm tốt công tác tư tưởng, tạo sự thống nhất trong toàn Đảng và sự đồng thuận trong xã hội. Báo chí là một kênh quan trọng phản ánh ý chí, nguyện vọng của nhân dân đối với Đảng, cần đổi mới để làm tốt công tác thông tin tuyên truyền, phát huy trí tuệ tham gia và định hướng dư luận xã hội. Huy động được lực lượng rộng rãi đẩy mạnh đấu tranh phản bác những luận điệu sai trái, xuyên tạc, thù địch và những thông tin giả, xấu, độc, bịa đặt, xuyên tạc trên mạng xã hội, Internet, bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng, Cương lĩnh, đường lối của Đảng.

Để đại hội có được các quyết định đúng đắn, sáng suốt, đáp ứng ý nguyện và lòng mong đợi của nhân dân, công tác chuẩn bị và tổ chức đại hội cần tiến hành nghiêm túc, bài bản, chu đáo; xây dựng chương trình, kế hoạch cụ thể, khoa học; phân công trách nhiệm rõ ràng cho từng tổ chức, cá nhân và thường xuyên kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện, tạo ấn tượng tốt đẹp trong lòng nhân dân và bạn bè quốc tế.

Xây dựng báo cáo chính trị-văn kiện trung tâm của mỗi đại hội

Thứ hai, việc xây dựng báo cáo chính trị-văn kiện trung tâm của mỗi đại hội, phải thể hiện một cách tập trung nhất tầm nhìn, bản lĩnh, trí tuệ, ý chí, sức mạnh đoàn kết của cấp ủy, tổ chức đảng, đảng viên và các tầng lớp nhân dân.

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh, báo cáo phải gắn kết nhuần nhuyễn lý luận với thực tiễn, kết hợp chặt chẽ giữa kế thừa và đổi mới; tập trung đánh giá khách quan, toàn diện, cụ thể trên tất cả các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh và đối ngoại, nhất là những hạn chế, yếu kém và nguyên nhân; đánh giá sự lãnh đạo, chỉ đạo, việc đổi mới tư duy, tầm nhìn và cách thức tổ chức thực hiện của cấp ủy, tổ chức đảng. Đánh giá đúng bao giờ cũng là một việc khó, đòi hỏi phải có bản lĩnh chính trị vững vàng, phương pháp khoa học, thái độ nghiêm túc, chân thành, trung thực của từng cấp ủy, tổ chức đảng và người đứng đầu.

“Đánh giá hạn chế, yếu kém phải nhìn thẳng vào sự thật, dũng cảm đối mặt với thực tế, chỉ rõ nguyên nhân, nhất là nguyên nhân chủ quan, rút ra bài học kinh nghiệm để có giải pháp khắc phục. Đặc biệt, cần phân tích thấu đáo những vấn đề đang nổi lên như chưa bảo đảm hài hòa giữa phát triển kinh tế với phát triển văn hóa, xây dựng con người, giải quyết các vấn đề xã hội và bảo vệ tài nguyên, môi trường; thực hiện các chính sách đất đai, bảo đảm an toàn giao thông, tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, tệ nạn xã hội; những biểu hiện chủ nghĩa cá nhân, kèn cựa địa vị, tình trạng cục bộ, "lợi ích nhóm", "tư duy nhiệm kỳ"... Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng viết.

Xác định phương hướng, mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp cho nhiệm kỳ tới phải bám sát các quan điểm, tư tưởng đổi mới của Đảng và tình hình thực tế của địa phương đặt trong tổng thể của vùng, liên vùng và cả nước; đồng thời, làm tốt công tác dự báo, nắm bắt thời cơ, phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế để phát triển nhanh, bền vững, không ngừng nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân.

Muốn vậy, phải phát huy dân chủ, tập hợp được trí tuệ của các cấp ủy, tổ chức đảng trực thuộc; trân trọng tiếp thu những ý kiến xác đáng, trách nhiệm của các tầng lớp nhân dân, tạo sự thống nhất giữa ý Đảng với lòng dân.

Nhìn thẳng vào sự thật, nói rõ sự thật, đánh giá đúng sự thật

Thứ ba, báo cáo kiểm điểm của cấp ủy phải nhìn thẳng vào sự thật, nói rõ sự thật, đánh giá đúng sự thật, chỉ ra những ưu, khuyết điểm và nguyên nhân, đề cao tự phê bình và phê bình, không nể nang, né tránh.

Theo Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng, báo cáo kiểm điểm sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy như là tấm gương phản chiếu năng lực và phẩm chất, ý chí và hành động, nếp nghĩ và cách làm của cấp ủy trong cả nhiệm kỳ. Vì vậy, cần có thái độ nghiêm túc, khách quan, đánh giá đúng những ưu điểm để phát huy và nghiêm khắc trước mỗi khuyết điểm để khắc phục, sửa chữa.

Kiểm điểm của cấp ủy phải bám sát vào quy chế làm việc, kết quả lãnh đạo tổ chức thực hiện nghị quyết của đảng bộ, sự chỉ đạo của cấp ủy cấp trên và tình hình cụ thể của địa phương, cơ quan, đơn vị. Việc kiểm điểm phải đề cao tự phê bình và phê bình, không nể nang, né tránh.

Thực tế thời gian qua, nhiều cấp ủy đã thể hiện tinh thần quyết liệt, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, tích cực đổi mới, tạo được sự chuyển biến rõ rệt về nhiều mặt, đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân được nâng lên. Bên cạnh đó, vẫn còn cấp ủy chưa khẳng định được trách nhiệm, năng lực lãnh đạo, còn thụ động, trông chờ, ỷ lại, thờ ơ trước những khó khăn, bức xúc của nhân dân; có biểu hiện "trên nóng dưới lạnh", "trên có chính sách, dưới có đối sách"; dù có điều kiện, hoàn cảnh thuận lợi nhưng chưa khai thác, chưa phát huy được tiềm năng, lợi thế để phát triển kinh tế-xã hội, thậm chí còn để xảy ra tiêu cực, vi phạm pháp luật.

Báo cáo kiểm điểm của tập thể cần gắn với trách nhiệm cá nhân trên các lĩnh vực, địa bàn được phân công phụ trách, là cơ sở để đánh giá cấp ủy viên trong nhiệm kỳ và góp phần quan trọng cho việc chuẩn bị nhân sự khóa mới.

Việc kiểm điểm cần làm rõ mức độ khắc phục, sửa chữa những khuyết điểm, yếu kém đã được chỉ ra, nhất là các nội dung mà cấp có thẩm quyền đã gợi ý kiểm điểm hoặc kết luận. Trên cơ sở báo cáo kiểm điểm của cấp ủy, từng đồng chí nghiêm túc nhìn nhận lại việc thực hiện chức trách, nhiệm vụ của mình, "tự soi, tự sửa", phát huy ưu điểm, khắc phục hạn chế, khuyết điểm, ra sức tu dưỡng, rèn luyện, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Đây cũng là dịp tốt để mỗi cấp ủy và từng cá nhân tự chỉnh đốn, tăng cường đoàn kết, thống nhất, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của cấp ủy cũng như từng cấp ủy viên.

Tổ chức tốt việc thảo luận, đóng góp ý kiến vào dự thảo các văn kiện

Thứ tư, tổ chức tốt việc thảo luận, đóng góp ý kiến vào dự thảo các văn kiện của đại hội cấp trên trực tiếp và Đại hội XIII của Đảng, tạo thành đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng, hiệu quả, phát huy trí tuệ của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân.

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh hiện nay, Trung ương đang tích cực chỉ đạo xây dựng dự thảo các văn kiện Đại hội XIII của Đảng và sẽ tổ chức lấy ý kiến rộng rãi trong toàn Đảng, toàn dân, toàn quân. Ý kiến đóng góp tại đại hội đảng bộ các cấp và của các tầng lớp nhân dân là hết sức quan trọng, thể hiện ý Đảng, lòng dân, có giá trị thực tiễn phong phú, sinh động để Trung ương nghiên cứu, tiếp thu, hoàn thiện dự thảo các văn kiện.

Ngược lại, thông qua thảo luận, đóng góp ý kiến, cấp ủy cấp dưới có thêm gợi ý và định hướng để bổ sung, hoàn thiện các dự thảo văn kiện của cấp mình. Những ý kiến tâm huyết, xác đáng, hợp lý, có tính xây dựng phải được trân trọng nghiên cứu, chắt lọc, tiếp thu nghiêm túc.

Bên cạnh đó, đối với các nội dung còn nhiều ý kiến khác nhau phải phát huy cao độ trách nhiệm, trí tuệ của tập thể, cá nhân, dành thời gian thỏa đáng để thảo luận, tranh luận nhằm tìm ra phương án tối ưu nhất, đạt được sự đồng thuận. Có thể nói, đây là đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân.

Việc tổ chức lấy ý kiến phải thiết thực, hiệu quả, tránh hình thức. Căn cứ tình hình cụ thể của đảng bộ để lựa chọn cách lấy ý kiến cho phù hợp, tiếp thu được nhiều ý kiến có chất lượng. Cần định hướng, gợi mở những nội dung quan trọng, những vấn đề mới, những vấn đề có nhiều phương án, đồng thời dành thời gian thỏa đáng cho thảo luận tại đại hội. Coi trọng lấy ý kiến thông qua hội nghị, hội thảo, phương tiện thông tin đại chúng và các diễn đàn khác phù hợp với từng đối tượng, nhất là ý kiến của các nhà khoa học, chuyên gia, cán bộ lão thành, nhân sỹ, trí thức. Phát huy dân chủ, cầu thị, lắng nghe, khuyến khích tìm tòi, sáng tạo, không định kiến với những ý kiến phản biện khác với ý kiến của đa số, nhưng phải kiên định những vấn đề có tính nguyên tắc, không mơ hồ, dao động, luôn tỉnh táo, cảnh giác với mọi âm mưu lợi dụng việc góp ý để xuyên tạc, chống phá.

Tích cực, chủ động chuẩn bị nhân sự cấp ủy

Thứ năm, làm tốt hơn nữa công tác cán bộ và tích cực, chủ động chuẩn bị nhân sự cấp ủy, bảo đảm cho sự thành công của đại hội đảng bộ các cấp.

Thấm nhuần sâu sắc lời dạy của Bác "cán bộ là cái gốc của mọi công việc", "muôn việc thành công hoặc thất bại, đều do cán bộ tốt hoặc kém", từ đầu nhiệm kỳ đến nay, Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư và cấp ủy các cấp đã dành sự quan tâm đặc biệt đến công tác cán bộ, coi đây là khâu "then chốt" của nhiệm vụ “then chốt”.

Theo Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng, trên cơ sở các nghị quyết, chỉ thị, quy định, quy chế của Trung ương, các cấp ủy cần chủ động cụ thể hóa, hoàn thiện các văn bản về công tác cán bộ và nhân sự cấp ủy cho phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh của từng đảng bộ.

Tiến hành rà soát, bổ sung, hoàn thiện, nâng cao chất lượng quy hoạch cấp ủy làm cơ sở xây dựng phương án nhân sự đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ chính trị trong tình hình mới. Tiếp tục đẩy mạnh công tác đào tạo, bồi dưỡng, cập nhật kiến thức mới phù hợp với từng nhóm đối tượng để nâng cao trình độ lý luận chính trị, phẩm chất đạo đức, năng lực thực tiễn, kỹ năng lãnh đạo, điều hành và xử lý hiệu quả những vấn đề thực tiễn đặt ra.

Cần tăng cường trách nhiệm, tính chủ động, tích cực, khách quan, công tâm của các cơ quan có thẩm quyền trong đánh giá cán bộ; đổi mới mạnh mẽ công tác đánh giá cán bộ theo hướng xuyên suốt, liên tục, đa chiều, theo tiêu chí cụ thể, bằng sản phẩm, thông qua khảo sát, công khai kết quả; gắn đánh giá cá nhân với tập thể và kết quả thực hiện nhiệm vụ của địa phương, cơ quan, đơn vị.

Để chủ động phương án nhân sự, cần kết hợp hài hòa giữa chuẩn bị nhân sự tại chỗ với điều động, luân chuyển, bố trí cán bộ, bảo đảm cán bộ có đủ phẩm chất, năng lực hoàn thành nhiệm vụ, đủ thời gian rèn luyện và thử thách qua thực tiễn.

Việc chuẩn bị nhân sự cấp ủy phải trên cơ sở quy hoạch, tiêu chuẩn, điều kiện, yêu cầu, nhiệm vụ chính trị và khả năng đáp ứng của cán bộ. Đồng thời, cần chú trọng phát hiện, giới thiệu những nhân tố mới có đức, có tài, có uy tín, có triển vọng. Trong công tác nhân sự, phải xử lý hài hòa, hợp lý mối quan hệ giữa tiêu chuẩn và cơ cấu, trong đó tiêu chuẩn là chính, không vì cơ cấu mà hạ thấp tiêu chuẩn; coi trọng cả đức và tài, trong đó đức là gốc; kết hợp chặt chẽ, hiệu quả giữa việc nâng cao chất lượng cấp ủy với bảo đảm cơ cấu ba độ tuổi, tỷ lệ cán bộ trẻ, cán bộ nữ, cán bộ người dân tộc thiểu số.

Công tác nhân sự cần tiến hành từng bước, từng việc, chắc chắn, thận trọng, chặt chẽ, đúng quy trình, bảo đảm dân chủ, khách quan, công khai, minh bạch nhưng phải thật sự đúng người, đúng việc.

Cần tăng cường kiểm soát công tác cán bộ và chuẩn bị nhân sự cấp ủy; nghiêm cấm mọi biểu hiện vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, tìm cách nâng người này, hạ người kia, gây nghi ngờ, làm mất đoàn kết nội bộ.

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng nhắc nhở: Kiên quyết không để lọt vào cấp ủy khóa mới những người có tham vọng quyền lực, chạy chức, chạy quyền, chạy phiếu bầu, chạy cơ cấu, bè phái, cục bộ, lợi ích nhóm, suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, "tự diễn biến", "tự chuyển hóa", quan liêu, tham nhũng; bảo thủ, trì trệ, làm việc kém hiệu quả, nói không đi đôi với làm; bản thân hoặc vợ, chồng, con có lối sống thiếu gương mẫu, lợi dụng chức quyền để thu lợi bất chính.

Rà soát kỹ, bổ sung đầy đủ thông tin, nắm chắc cán bộ; những đảng viên có vấn đề về chính trị phải được cấp có thẩm quyền thẩm tra, kết luận trước khi giới thiệu bầu vào cấp ủy. Phương án nhân sự cấp ủy phải gắn kết chặt chẽ với công tác chuẩn bị nhân sự các cơ quan nhà nước ở các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 và nhân sự lãnh đạo đoàn đại biểu Quốc hội khóa XV của tỉnh, thành phố.

Đại hội là cơ quan lãnh đạo, tập trung bản lĩnh, trí tuệ của toàn đảng bộ. Do đó, việc lựa chọn, bầu đại biểu dự đại hội cấp trên phải là những đồng chí thật sự có phẩm chất, năng lực, uy tín và tiêu biểu cho trí tuệ của đảng bộ; đồng thời bảo đảm cơ cấu hợp lý, nhất là cơ cấu đại biểu giữa địa phương với ngành, lĩnh vực công tác để nâng cao hơn chất lượng thảo luận và quyết định những vấn đề quan trọng của đại hội.

Sau đại hội, các cấp ủy cần làm tốt việc phân công công tác đối với cấp ủy viên theo đề án nhân sự, bảo đảm phù hợp với năng lực, sở trường của từng cán bộ; chủ động xây dựng quy chế làm việc, chương trình, kế hoạch công tác toàn khóa; coi trọng công tác tư tưởng, thực hiện tốt và kịp thời chế độ, chính sách đối với các đồng chí không tái cử theo quy định; có kế hoạch triển khai tổ chức thực hiện, sớm đưa nghị quyết đại hội vào cuộc sống.

Việc chuẩn bị và tổ chức đại hội đảng bộ các cấp là một trong những nhiệm vụ trọng tâm từ nay đến hết nhiệm kỳ và để thiết thực chào mừng 90 năm Ngày thành lập Đảng, 75 năm Ngày thành lập Nước, 45 năm Ngày giải phóng miền Nam thống nhất đất nước và 130 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại và hướng tới Đại hội XIII của Đảng.

Khối lượng công việc rất lớn trong khi thời gian không còn nhiều, các cấp ủy phải đề cao hơn nữa trách nhiệm trước Đảng, trước nhân dân, phấn đấu hoàn thành thắng lợi các mục tiêu mà Nghị quyết Đại hội XII và nghị quyết đại hội đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2015-2020 đã đề ra./.

NM