Tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong sử dụng ngân sách

Do đó, việc tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong sử dụng ngân sách, tránh thất thoát thuế và các nguồn thu được đặt ra rất cấp thiết. Ông Võ Thành Hưng, Vụ trưởng Vụ NSNN (Bộ Tài chính) có cuộc trao đổi với phóng viên về vấn đề này.

Ông Võ Thành Hưng.

Phóng viên (PV): Thưa ông, việc thực hiện dự toán NSNN năm 2018 đến nay đạt kết quả như thế nào?

Ông Võ Thành Hưng: Theo báo cáo mới nhất, tổng thu NSNN lũy kế 10 tháng đạt xấp xỉ 85% dự toán, tăng 13,7% so với cùng kỳ năm 2017, ước cả năm vượt 3% so với dự toán, trong đó cả thu nội địa, thu dầu thô và thu từ hoạt động xuất nhập khẩu đều vượt dự toán. Chính phủ đang chỉ đạo quyết liệt các bộ, ngành, địa phương phấn đấu thu cao hơn mức ước thực hiện nêu trên, giảm tối thiểu số địa phương hụt thu, trong đó có cả những địa phương là trọng điểm tăng trưởng kinh tế; đồng thời cũng là trọng điểm thu, có đóng góp lớn cho NSNN nói chung và ngân sách Trung ương nói riêng. Bên cạnh đó, chi NSNN 10 tháng ước đạt 72,4% dự toán; ước cả năm đạt 102,6% dự toán, trong đó các khoản chi thường xuyên, chi trả nợ lãi bám sát dự toán. Bội chi, kiểm soát trong phạm vi dự toán Quốc hội quyết định cả số tuyệt đối và tỷ lệ so GDP (dự toán 3,7%GDP, ước thực hiện 3,67%GDP). Nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài được kiểm soát trong phạm vi Quốc hội quyết định, bảo đảm an toàn, an ninh tài chính (nợ công dự toán 63,9%, ước thực hiện khoảng 61,4%GDP).

PV: Kết quả thu NSNN đến nay ước vượt dự toán, nhưng chưa đạt được một số mục tiêu đặt ra trong nghị quyết của Quốc hội. Vậy khó khăn ở đây là gì, thưa ông?

Ông Võ Thành Hưng: Bộ Tài chính đã báo cáo Chính phủ, trình Quốc hội, đánh giá tổng thu ngân sách năm 2018 vượt dự toán 3%; tỷ lệ huy động vào NSNN đạt 24,5% GDP, trong đó huy động từ thuế, phí đạt 20,7% GDP. Đây là kết quả tích cực trong bối cảnh tăng trưởng kinh tế đánh giá đạt hơn 6,7% (mục tiêu là 6,7%), tiếp tục cắt giảm sâu thuế quan theo các cam kết hội nhập...

Tuy nhiên, xét ở các góc độ khác nhau, vẫn có những thách thức nhất định đối với thu NSNN. Đầu tiên là thu từ 3 khu vực trọng điểm không đạt dự toán mà nguyên nhân chủ yếu do dự toán năm 2018 tính cao: Khu vực DNNN tăng 13,1% so với năm 2017; khu vực FDI tăng 30,1%; khu vực kinh tế ngoài quốc doanh tăng 20,4%. Cũng vì dự toán cao mà thu ngân sách của một số địa phương trọng điểm chưa đạt dự toán. Các địa phương trọng điểm thu, cũng là các khu vực trọng điểm về kinh tế, có quy mô kinh tế lớn, công nghiệp và dịch vụ tăng trưởng khá, có nhiều dư địa về thu ngân sách... Do vậy, khi xây dựng dự toán thu, Chính phủ thường giao các địa phương này ở mức phấn đấu cao hơn mức bình quân chung, trên cơ sở yêu cầu bám sát điều kiện phát triển kinh tế trên địa bàn và đẩy mạnh công tác quản lý thu, chống thất thu, xử lý thu hồi nợ thuế... Và cuối cùng là tình trạng chuyển giá, trốn thuế, nợ thuế còn phức tạp. Cụ thể, thời điểm 31-12-2016, số nợ thuế là 77,3 nghìn tỷ đồng; 31-12-2017 con số này là 73,1 nghìn tỷ đồng; đến 30-9-2018 số nợ thuế xấp xỉ 83 nghìn tỷ đồng (tăng 9,8 nghìn tỷ đồng so với thời điểm 31-12-2017). Tuy nhiên, với tỷ lệ nợ thuế khoảng 4,4% trên tổng thu nội địa là ngưỡng chấp nhận được theo thông lệ quốc tế (thấp hơn 5%).

PV: Bộ Tài chính sẽ có các giải pháp trọng tâm nào để phấn đấu hoàn thành cao nhất nhiệm vụ thu NSNN năm nay, thưa ông?

Ông Võ Thành Hưng: Để hoàn thành mức cao nhất nhiệm vụ thu NSNN năm nay, trong thời gian còn lại của năm, Bộ Tài chính tiếp tục phối hợp với các bộ, ngành, địa phương thực hiện tốt chủ trương chung của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ về tháo gỡ khó khăn cho hoạt động sản xuất, kinh doanh, tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư. Cụ thể là đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, cắt giảm điều kiện kinh doanh, sửa đổi, bổ sung các chính sách phù hợp với thực tế, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp phát triển, qua đó tạo nguồn thu vững chắc cho NSNN.

PV: Những giải pháp nào sẽ được chú trọng để tăng cường kỷ luật, kỷ cương ngân sách hiện nay, thưa ông?

Ông Võ Thành Hưng: Thời gian tới, cần tiếp tục chú rà soát, sửa đổi, bổ sung, ban hành theo quy định của pháp luật các cơ chế, chính sách quản lý tài chính-ngân sách, định mức phân bổ, định mức chi tiêu ngân sách không còn phù hợp thực tiễn; bãi bỏ các cơ chế, chính sách ban hành trái thẩm quyền hoặc trái với quy định của cấp trên... Kỷ luật, kỷ cương tài chính-ngân sách phụ thuộc vào việc chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật của các bộ, ngành, địa phương. Tuy nhiên, một lần nữa phải nhấn mạnh rằng, ở đây không chỉ là tuân thủ pháp luật về quản lý ngân sách, mà còn phải tuân thủ đầy đủ quy định pháp luật về quản lý, sử dụng đất đai, tài nguyên, công sản, đầu tư xây dựng cơ bản... bởi thực tế cho thấy những vi phạm trong các lĩnh vực này thường gây thất thoát, lãng phí lớn cho NSNN như kết quả thanh tra, kiểm toán đã nêu ra.

PV: Trân trọng cảm ơn ông!

HOÀNG GIANG (thực hiện)