Tăng cường giảm nợ đọng BHXH, bảo vệ quyền lợi người lao động

Tại buổi hội nghị, Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Đào Việt Ánh cho biết: “Chủ trương toàn Ngành tăng cường giảm nợ đọng BHXH, BHYT duy trì tỷ lệ nợ thấp liên tục các tháng trong năm, bảo đảm quyền lợi cho người lao động, phấn đấu cuối năm 2019 số nợ thấp hơn năm trước”.

Nợ BHXH có chiều hướng gia tăng

Báo cáo của BHXH Việt Nam cho thấy, ước đến cuối tháng 03/2019 số người tham gia BHXH bắt buộc là 14,5 triệu người, BHXH tự nguyện là 295 nghìn người, Bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) là 12,78 triệu người, Bảo hiểm y tế (BHYT) là 83,6 triều người, đạt tỷ lệ bao phủ 88,1% dân số. Toàn Ngành thu 77.100 tỷ đồng, đạt 21,4% so với kế hoạch dự kiến Chính phủ giao cho BHXH Việt Nam.

03 tháng đầu năm, toàn Ngành giải quyết 30.352 hồ sơ hưởng lương hưu và trợ cấp BHXH hàng tháng; 142.134 người hưởng trợ cấp 01 lần; 2.662.515 lượt người hưởng chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức, phục hồi sức khỏe; 40,275 triệu lượt người khám, chữa bệnh BHYT; Ngành BHXH phối hợp với ngành LĐ-TB&XH giải quyết cho 113.831 người hưởng chế độ trợ cấp thất nghiệp, 8.147 người hưởng kinh phí hỗ trợ học nghề. Tổng số chi BHXH, BHYT, BHTN là 71.852 tỷ đồng.

Về tình hình nợ đọng BHXH, BHYT, Phó Trưởng Ban Thu, BHXH Việt Nam Mai Đức Thắng thông tin, tính đến hết tháng/2019, tổng số nợ BHXH phải tính lãi trong toàn quốc là 6.654 tỷ đồng và có chiều hướng gia tăng.

Theo ông Mai Đức Thắng, bên cạnh các đơn vị đang gặp khó khăn sản xuất, kinh doanh thực sự thì cá biệt vẫn có đơn vị chưa chấp hành tốt, còn doanh nghiệp hoạt động kinh doanh tốt, lương, thưởng vẫn trả cho người lao động nhưng tiếp tục trây ì, trốn đóng BHXH; một số đơn vị còn tìm cách đối phó, trốn tránh, chiếm dụng tiền đóng của người lao động sử dụng vào mục đích khác. Bên cạnh đó số lượng đơn vị phá sản, giải thể, mất tích và chủ bỏ trốn còn cao.

Phó Trưởng Ban Thu, BHXH Việt Nam Mai Đức Thắng thông tin, tính đến hết tháng/2019, tổng số nợ BHXH phải tính lãi trong toàn quốc là 6.654 tỷ đồng và có chiều hướng gia tăng

Để giảm thiểu số nợ và bảo đảm tốt nhất quyền lợi cho người lao động, theo Phó Trưởng Ban thu Mai Đức Thắng, ngay trong những tháng đầu năm BHXH Việt Nam quyết liệt thực hiện các giải pháp; giao chỉ tiêu phấn đấu giảm nợ đến từng cá nhân chuyên quản, hàng tháng, quý đánh giá tỷ lệ giảm nợ để làm căn cứ bình xét hiệu quả công việc; hàng quý sơ kết đánh giá rút kinh nghiệm và chia sẻ kinh nghiệm trong việc giảm nợ.

BHXH Việt Nam chỉ đạo BHXH các tỉnh, thành phố yêu cầu cán bộ bám sát đơn vị nợ đọng đôn đốc đóng nộp đầy đủ; thực hiện việc thanh tra tra đột xuất tất cả các đơn vị nợ BHXH, BHYT từ 3 tháng trở lên mà phần mềm thu đã tự động cảnh báo. Các đợt thanh tra phải có quyết định xử lý và gửi kết quả xử lý đến cơ quan chức năng (Công an, Tòa án, Viện Kiểm sát, Lao động, Liên đoàn,....) cùng cấp nhằm mục đích báo cáo, làm căn cứ xử lý hình sự sau này.

“Trường hợp đơn vị cố tình trốn đóng, kiến nghị cơ quan công an điều tra, khởi tố theo quy định của Bộ luật Hình sự hoặc hướng dẫn người lao động tố giác hành vi vi phạm trong việc đóng với cơ quan công an để xử lý theo trình tự quy định của pháp luật” – ông Mai Đức Thắng nhấn mạnh.

Tuy vậy vướng mắc trong xử lý hình sư đối với nhưng đơn vị, doanh nghiệp nợ đọng BHXH, BHYT vẫn còn khó, theo ông Mai Đức Thắng, mặc dù Luật Hình sự có hiệu lực 01/01/2018 có quy định xử phạt về BHXH, BHYT nhưng hiện nay vẫn chưa có hướng dẫn cụ thể. Nên trong quý I/2019 đã có 23 tỉnh, thành phố chuyển 162 doanh nghiệp nợ BHXH sang Tòa án nhân dân, nhưng đến nay vẫn chưa xử lý được trường hợp nào.

Về vấn đề này, Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Đào Việt Ánh nhấn mạnh: Tình trạng nợ đọng BHXH, BHYT ảnh hưởng nghiêm trong đến quyền lợi của người lao động. Vì vậy, chủ trương của Ngành tăng cường giảm nợ đọng BHXH, BHYT từng tháng, duy trì tỷ lệ nợ thấp liên tục các tháng trong năm, bảo đảm quyền lợi cho người lao động, phấn đấu cuối năm 2019 số nợ thấp hơn năm 2018. Thời gian qua, BHXH Việt Nam thực hiện tốt chức năng thanh tra chuyên ngành đạt hiệu quả cao, qua thanh tra đã thu được 50% số tiền nợ BHXH, và sẽ tiếp tục tăng cường hơn nữa công tác thanh tra, kiểm tra thời gian tới.

Về xử lý hình sự đối với các đơn vị, doanh nghiệp nợ đọng BHXH, Phó Tổng Giám đốc Đào Việt Ánh cho rằng, cực chẳng đã BHXH Việt Nam mới chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra khởi kiện, xử lý hình sự đối với các doanh nghiệp nợ đọng, đây là biện pháp cuối cùng. BHXH Việt Nam vẫn ưu tiên phương án thảo luận, tháo gỡ vướng mắc để giải quyết nợ đọng BHXH, bảo đảm quyền lợi cho người lao động. Nhưng đối với đơn vị, doanh nghiệp cố tình trốn đọng, nợ đọng, BHXH Việt Nam sẽ chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra để khởi kiện. Những vưỡng mắc trong xứ lý hình sự trong nợ đọng BHXH, BHYT, BHXH Việt Nam đang phối hợp với các cơ quan có liên quan để sớm ban hành hướng dẫn để xử lý hình sự về tôi vi phạm BHXH, BHYT.

Quyền lợi của người tham gia BHYT được đảm bảo

Tại hội nghị những con số đưa ra cho thấy tầm quan trọng của chính sách BHYT, bảo đảm tốt quyền lợi người tham gia, góp phần chăm sóc sức khỏe nhân dân. Theo đó, tính đến ngày 25/3/2019 thống kê trên Hệ thống thông tin giám định BHYT có 36,69 triệu lượt khám, chữa bệnh BHYT; số tiền đề nghị BHXH thanh toán 19.330 tỷ đồng. Trong đó, có 764 lượt khám, chữa bệnh nội trú được quỹ BHYT chi trả số tiền từ 200-500 triệu đồng/đợt điều trị nội trú. Có 37 lượt khám, chữa bệnh nội trú, có chi phí trên 500 triệu đồng/đợt điều trị, trong đó có 07 lượt khám, chữa bệnh có chi phí trên 1 tỷ đồng/đợt điều trị.

Toàn cảnh buổi hội nghị

Làm rõ hơn về quyền lợi người tham gia BHYT được đảm bảo, đại diện Ban Thực hiện chính sách BHYT, Trung tâm Giám định BHYT và Thanh toán đa tuyến khu vực phía Bắc, Ban Sổ - Thẻ thông tin về kết quả ứng dụng CNTT, cải cách hành chính đối với việc bảo đảm quyền lợi người tham gia BHYT. Theo đó, đáng chú ý, hiện nay thẻ BHYT không ghi ngày hết hạn đây là một trong nhưng tiến trình để tiến tới thẻ BHYT điện tử. Vì vậy, người tham gia BHYT giờ đây có thể chủ động tra cứu quá trình tham gia BHYT, giá trị sử dụng của thẻ BHYT trên Cổng thông tin trực tuyến của BHXH Việt Nam.

Bên cạnh đó, Hệ thống giám định cung cấp các chức năng hỗ trợ các cơ sở y tế tra cứu thông tin thẻ BHYT, sử dụng máy quét trực tiếp thẻ BHYT (QR code) để tự động nhận thông tin trên thẻ cập nhật vào phần mềm quản lý khám, chữa bệnh, giúp giảm đáng kể thời gian chờ khám, chữa bệnh của người dân. Bệnh viện có thể tra cứu, cập nhật thông tin thay đổi đối với các trường hợp gia hạn thẻ, thay đổi quyền lợi theo các quy định mới hoặc đủ điều kiện miễn cùng chi trả, giúp người bệnh được bảo đảm đầy đủ quyền lợi khám, chữa bệnh khi đang điều trị tại bệnh viện.

Theo Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Đào Việt Ánh, hiệu quả của việc ứng dụng công nghệ thông tin đóng góp vào sự thành công của chính sách an sinh xã hội, nâng cao hiệu quả quản lý quỹ và đảm bảo quyền lợi cho người dân. Hiện nay, việc ứng dụng CNTT đã bao phủ gần hết các hoạt động trong khám, chữa bệnh BHYT, giúp người dân có thẻ BHYT được thuận tiện hơn, quyền lợi được bảo đảm. BHXH Việt Nam sẽ tiếp tục tiến tới thực hiện thẻ BHYT điện tử trong tương lai, điều này sẽ là bước tiến quan trọng, tạo thuận lợi cho người dân có thẻ BHYT.

Việt Nga