Tăng cường công tác quản lý Tế bào gốc tại Việt Nam
Ngày 20/9/2024, Hội nghị Đảm bảo chất lượng nghiên cứu ứng dụng trị liệu tế bào và sản phẩm từ tế bào tại Việt Nam đã diễn ra nhằm đánh giá thực trạng hoạt động nghiên cứu ứng dụng tế bào và sản phẩm từ tế bào trong giai đoạn 2020-2024.
Hội nghị do Cục Khoa học công nghệ và Đào tạo – Bộ Y tế phối hợp với Sở Y tế TP Hồ Chí Minh tổ chức. Tham dự hội nghị Thứ trưởng Bộ Y tế - TS.BS.CKII Nguyễn Tri Thức cùng các đại diện đến từ các Cơ quan quản lý, Hội nghề nghiệp, bệnh viện, cơ sở nghiên cứu, cơ sở đào tạo, cơ sở sản xuất, các doanh nghiệp trong cả nước.
Hội nghị đã tập trung thảo luận các văn bản pháp luật trong lĩnh vực nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng kỹ thuật mới, phương pháp mới, nghiên cứu ứng dụng tế bào, đặc biệt để tăng cường quản lý nghiên cứu ứng dụng trên lâm sàng, đảm bảo chất lượng tế bào sử dụng trong nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng; Thống nhất hệ thống văn bản pháp luật trong lĩnh vực nghiên cứu ứng dụng trị liệu tế bào và các sản phẩm từ tế bào. Từ đó tăng cường công tác quản lý chất lượng nghiên cứu ứng dụng tế bào và sản phẩm từ tế bào tại Việt Nam.
Các đại biểu cũng đã nhất trí cao với việc các nghiên cứu ứng dụng tế bào và sản phẩm từ tế bào cần được quản lý, hướng dẫn, tổ chức thực hiện theo quy định tại Luật Dược 2016, Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2023, Nghị định 96/2023/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật khám bệnh, chữa bệnh, Thông tư 32/2023/TT-BYT của Bộ Y tế quy định chi tiết một số điều của Luật khám bệnh, chữa bệnh, Nghị định số 95/2022/NĐ-CP ngày của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Y tế và các văn bản pháp luật hướng dẫn thi hành các Luật, Nghị định này.
TS.BS Nguyễn Ngô Quang - Cục trưởng Cục Khoa học công nghệ và Đào tạo cho biết: “Hiện nay, Bộ Y tế tham khảo những ứng dụng thực tế ở các khu vực, quốc gia để đưa vào nội dung pháp luật với mục tiêu tạo điều kiện phát triển nghiên cứu y khoa mới, kỹ thuật mới, công nghệ mới phục vụ chăm sóc sức khỏe cho người dân, đặc biệt là lĩnh vực công nghệ sinh học, y học tái tạo. Trong đó, lĩnh vực trị liệu từ tế bào và sản phẩm tế bào được Bộ Y tế hết sức quan tâm".
Cục trưởng Nguyễn Ngô Quang nhấn mạnh về việc các đơn vị Y tế cần tuân thủ đúng quy định để đảm bảo tính an toàn và tính hiệu quả tuyệt đối cho người dân. Bên cạnh đó, những vấn đề liên quan đến quy chuẩn kỹ thuật, nâng cao năng lực trình độ đội ngũ nhân lực phục vụ cho lĩnh vực này, chuẩn hóa quy trình và vấn đề liên quan đến đảm bảo chất lượng sản phẩm tế bào trước khi sử dụng trên người. “Đó là những yêu cầu quan trọng giúp mang lại hiệu quả, an toàn một cách tuyệt đối khi ứng dụng trị liệu tế bào gốc tại Việt Nam”.
Là một trong số ít bệnh viện tiên phong đầu tư nghiên cứu ứng dụng tế bào gốc trong điều trị và hỗ trợ điều trị bệnh, Trung tâm Tế bào gốc - Bệnh viện đa khoa Tâm Anh đã được Bộ Y tế cấp phép hoạt động từ 7/2019.
Trung tâm được đầu tư bài bản về hệ thống trang thiết bị hiện đại, đồng bộ, sử dụng các kỹ thuật tiên tiến nhất trong y sinh giúp xử lý, phân tích, đánh giá chuẩn xác chất lượng của từng mẫu tế bào như: Hệ thống xử lý tế bào gốc tạo máu tự động Sepax 2 với quy trình khép kín và đạt hiệu quả thu nhập cao nhất hiện nay; Hệ thống máy phân tích tế bào theo dòng chảy BD FACSCanto II có chứng chỉ IVD dùng cho lâm sàng;
Hệ thống thu nhận hình ảnh tế bào EVOS M5000 mới nhất có cấu tạo gồm kính hiển vi soi ngược và camera kỹ thuật số, tích hợp ứng dụng huỳnh quang; Hệ thống cảnh báo tự động đảm bảo việc nuôi cấy, sản xuất và lưu trữ tế bào an toàn nhất… Trung tâm hoạt động toàn diện, khép kín ngay tại Bệnh viện, từ thu thập mẫu, tiếp nhận, xử lý, bảo quản, lưu trữ, nuôi cấy, sản xuất cho đến ứng dụng điều trị bệnh.
“Tiềm năng ứng dụng của tế bào và các sản phẩm từ tế bào là không thể phủ nhận. Ngày càng có nhiều nghiên cứu ứng dụng tế bào gốc trong trị liệu. Số lượng thử nghiệm lâm sàng cũng ngày càng tăng. Liệu pháp dựa trên tế bào là liệu pháp tiên tiến, đã có nhiều báo cáo về tính an toàn và hiệu quả trong điều trị.
Tương lai của liệu pháp tế bào rất nhiều triển vọng theo xu hướng chung của thế giới, Việt Nam cũng có nhiều nghiên cứu ứng dụng tế bào gốc trong trị liệu. Tuy nhiên, tế bào và sản phẩm từ tế bào là một sản phẩm phức tạp nhất trong các loại thuốc trị liệu. Vì vậy, cần có thời gian nghiên cứu và theo dõi chặt chẽ” - Tiến sĩ Thẩm Thị Thu Nga, Giám đốc Trung tâm Tế bào gốc Tâm Anh cho biết
Hiện nay, Trung tâm Tế bào gốc, Hệ thống BVĐK Tâm Anh triển khai áp dụng dịch vụ đã được cấp phép là Lưu trữ tế bào gốc máu dây rốn, mô dây rốn; Phối hợp cùng Viện nghiên cứu Tamri, nghiên cứu trên lâm sàng ứng dụng tế bào gốc trung mô từ mô dây rốn trong điều trị thoái hóa khớp; kết hợp với huyết tương giàu tiểu cầu trong điều trị viêm khớp dạng thấp, thoái hóa khớp và các bệnh tự miễn khác. Các nghiên cứu này bước đầu cho hiệu quả điều trị khả quan về mặt lâm sàng, an toàn mang lại sự hài lòng cho người bệnh.