Tăng cường công tác hậu kiểm
Thời gian qua, nhờ công tác cải cách hành chính được đẩy mạnh, thủ tục thành lập doanh nghiệp (DN) ngày càng thông thoáng, Luật DN và các văn bản hướng dẫn thi hành quy định đơn giản hóa hồ sơ, trình tự, thủ tục thành lập DN, thông tin trong hồ sơ do DN tự kê khai và tự chịu trách nhiệm, thời gian giải quyết thủ tục được rút ngắn, DN có quyền tự do kinh doanh những ngành nghề mà pháp luật không cấm… cho nên số lượng DN ra đời ngày càng tăng mạnh.
Thời gian qua, nhờ công tác cải cách hành chính được đẩy mạnh, thủ tục thành lập doanh nghiệp (DN) ngày càng thông thoáng, Luật DN và các văn bản hướng dẫn thi hành quy định đơn giản hóa hồ sơ, trình tự, thủ tục thành lập DN, thông tin trong hồ sơ do DN tự kê khai và tự chịu trách nhiệm, thời gian giải quyết thủ tục được rút ngắn, DN có quyền tự do kinh doanh những ngành nghề mà pháp luật không cấm… cho nên số lượng DN ra đời ngày càng tăng mạnh.
Cùng với đó, thủ tục hành chính (TTHC) liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh đã được các cơ quan chức năng công khai trên trang điện tử của từng cơ quan, giữa các cơ quan cũng đã liên thông TTHC, DN có thể dễ dàng thực hiện một số TTHC trong đăng ký thuế và một số lĩnh vực khác trên Cổng thông tin quốc gia về đăng ký DN, Cổng thông tin đăng ký thuế và các cổng thông tin khác mà không cần phải đến trụ sở cơ quan nhà nước để thực hiện thủ tục, nộp hồ sơ và nhận kết quả qua dịch vụ bưu chính công, kê khai và nộp thuế qua mạng điện tử. Nhờ đó, DN đã giảm bớt được nhiều khoản chi phí, thời gian đi lại, tạo điều kiện thuận lợi để DN tập trung vào hoạt động sản xuất, kinh doanh.
Tuy nhiên, sự "đổi mới" này đã bị không ít cá nhân lợi dụng để thành lập nhiều DN hoặc lợi dụng việc tạm ngừng, ngừng hoạt động, giải thể, phá sản DN để gian lận thuế, trốn thuế, chiếm đoạt tiền của Nhà nước hoặc lừa đảo khách hàng. Những DN hoạt động trong lĩnh vực du lịch, giới thiệu việc làm, bất động sản… có hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tiền của khách hàng đã không còn xa lạ. Nguyên nhân chủ yếu là do công tác kiểm tra DN sau thành lập còn chưa chặt chẽ, có nơi còn lơ là, chưa thường xuyên, hiệu quả thấp; cơ chế phối hợp kiểm tra, xử lý hoạt động của DN giữa các cơ quan quản lý chức năng cũng còn lỏng lẻo; chế tài xử lý và mức xử phạt còn thấp, chưa đủ mức răn đe.
Trước thực trạng đó, mới đây, UBND thành phố đã kiến nghị Chính phủ và các bộ, ngành về cơ chế, chính sách đối với công tác quản lý DN sau đăng ký thành lập (hậu kiểm). Cụ thể, kiến nghị Chính phủ ban hành nghị định về thanh tra, kiểm tra DN; trong đó quy định rõ các loại kiểm tra, giám sát hoạt động của DN, việc lập và phê duyệt kế hoạch kiểm tra, văn bản kết luận, xử lý…; quy định đình chỉ hành vi vi phạm; quy định chế tài đối với trường hợp DN cố tình né tránh hoặc không hợp tác, không tiếp đoàn kiểm tra, không cử người đại diện có thẩm quyền tiếp đoàn kiểm tra, không cung cấp hoặc cung cấp không kịp thời các hồ sơ, tài liệu liên quan… Còn trong xử lý vi phạm hành chính, Chính phủ cần bổ sung việc đình chỉ hoạt động kinh doanh của DN không chấp hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính…; đình chỉ hoạt động của DN do DN, người đại diện theo pháp luật của DN thường xuyên để xảy ra vi phạm hành chính trong hoạt động của DN. Hơn nữa, cần đình chỉ sản xuất, kinh doanh, bắt buộc di dời, thu hồi giấy chứng nhận đăng ký DN khi DN không tuân thủ các quy định của Luật Ðất đai, Luật Nhà ở, Luật Quy hoạch đô thị, Luật Bảo vệ môi trường, quy hoạch đô thị…; tăng mức phạt đối với tổ chức, DN, cá nhân, hộ kinh doanh vi phạm nhiều lần cùng hành vi.
Các sở, ngành, địa phương cần thường xuyên trao đổi, phối hợp cung cấp, công khai thông tin, từ đó tạo thuận lợi cho DN trong tiếp cận thông tin, rút ngắn thời gian thực hiện TTHC. Tăng cường đối thoại giữa các cơ quan quản lý nhà nước với DN, các hộ kinh doanh để nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành các quy định của Nhà nước trong các hoạt động của DN. Việc thực hiện nghiêm công tác hậu kiểm DN sẽ góp phần hình thành một môi trường kinh doanh lành mạnh, công bằng, bảo đảm trật tự an toàn xã hội.
