TANDTC tổ chức Hội thảo Công tác phát triển án lệ

PGS.TS Nguyễn Hòa Bình, Ủy viên Bộ chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Chánh án TANDTC phát biểu khai mạc Hội thảo. Ảnh Hải Đăng

Tham dự Hội thảo có các đồng chí Phó Chánh án TANDTC, các thành viên Hội đồng Thẩm phán TANDTC; các chuyên gia pháp lý, nhà khoa học…; ông Kim Tae Joon, Giám đốc "Dự án Tăng cường năng lực và nâng cao chất lượng xét xử tại Tòa án Việt Nam" (KOICA); ông Yokomaku Kosuke, Cố vấn trưởng JICA tại Việt Nam. Ông Edagawa Mitsushi, Chuyên gia dài hạn JICA tại Việt Nam.

PGS.TS Nguyễn Hòa Bình, Chánh án TANDTC cho biết: Thực hiện mục tiêu nâng cao chất lượng xét xử theo tinh thần cải cách tư pháp, trong những năm vừa qua, TANDTC đặc biệt quan tâm đến công tác phát triển án lệ để các Tòa án nghiên cứu, áp dụng trong xét xử. Hội thảo “Công tác phát triển án lệ” giúp TANDTC nhìn lại chặng đường 5 năm hình thành và phát triển của hoạt động phát triển án lệ.

Chánh án Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh, có được thành tựu trong công tác phát triển án lệ nêu trên phải kể đến tinh thần trách nhiệm của các Tòa án, các đơn vị thuộc TANDTC trong hoạt động rà soát, đề xuất bản án, quyết định là nguồn để phát triển án lệ; sự nhiệt tình, tâm huyết của các thành viên Hội đồng tư vấn án lệ, các chuyên gia, nhà khoa học, nhà hoạt động thực tiễn quan tâm đến công tác phát triển án lệ; sự nỗ lực, cố gắng của Vụ Pháp chế và Quản lý khoa học với tư cách là đơn vị thường trực tham mưu, giúp Chánh án, Hội đồng Thẩm phán TANDTC trong công tác rà soát, lựa chọn, công bố và áp dụng án lệ.

Ông Kim Tae Joon - Giám đốc Dự án KOICA trình bày tham luận tại Hội thảo. Ảnh Hải Đăng

Kể từ khi ban hành Nghị quyết số 03/2015/NQ-HĐTP ngày 28/10/2015 về quy trình lựa chọn, công bố và áp dụng án lệ đến nay, TANDTC đã công bố được 43 án lệ, trong đó có 07 án lệ về hình sự, 23 án lệ về dân sự, 08 án lệ về kinh doanh, thương mại, 01 án lệ về lao động, 02 án lệ về tố tụng dân sự, 02 án lệ về hành chính. Quy trình lựa chọn, công bố và áp dụng án lệ cũng được nghiên cứu, đổi mới, thể hiện qua việc Hội đồng Thẩm phán TANDTC ban hành Nghị quyết số 04/2019/NQ-HĐTP ngày 18/6/2019 thay thế Nghị quyết số 03/2015/NQ-HĐTP, trong đó bổ sung quy trình thông qua án lệ theo thủ tục rút gọn, đơn giản hóa quy trình rà soát, phát hiện bản án, quyết định là nguồn án lệ, nhằm hướng tới mục tiêu ban hành được nhiều án lệ có chất lượng hơn nữa, đáp ứng yêu cầu của thực tiễn xét xử.

Khi các án lệ được công bố, các Tòa án đã chủ động nghiên cứu để áp dụng khi giải quyết các vụ việc tương tự, bảo đảm những vụ việc có tình tiết, sự kiện pháp lý tương tự nhau phải được giải quyết như nhau; qua đó bảo đảm áp dụng thống nhất pháp luật trong xét xử tại các Tòa án. Theo số liệu thống kê, từ khi ban hành án lệ đến ngày 12/4/2021, đã có 1.021 bản án, quyết định của các Tòa án đã viện dẫn, áp dụng án lệ.

Toàn cảnh Hội thảo. Ảnh Hải Đăng

Trình bày tham luận tại Hội thảo, các chuyên gia, nhà khoa học đã thảo luận, đưa ra những góc nhìn mới về công tác xây dựng án lệ trong thời đại chuyển đổi số, hay nhìn từ góc độ của Luật sư. Ông Kim Tae Joon, Giám đốc KOICA chia sẻ về hoạt động phát triển án lệ tại Hàn Quốc và kinh nghiệm cho Việt Nam. Các tham luận đưa ra được những giải pháp nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc đó để trong giai đoạn tới có nhiều án lệ được thông qua hơn nữa, nâng cao chất lượng các án lệ được ban hành.

Cũng tại Hội thảo, TANDTC tiến hành sơ kết, đánh giá kết quả đạt được trong 05 năm thực hiện công tác phát triển án lệ 2016-2021; đồng thời chỉ ra những khó khăn, vướng mắc trong hoạt động lựa chọn, công bố và áp dụng án lệ; đưa ra định hướng phát triển án lệ giai đoạn 2021-2030; vinh danh và khen thưởng cho 17 tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác phát triển án lệ trong thời gian qua.

Danh sách 17 tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác phát triển án lệ

I. Tập thể

1. Vụ Pháp chế và Quản lý khoa học Tòa án nhân dân tối cao;

2. Phòng Tổng kết thực tiễn xét xử và phát triển án lệ Vụ Pháp chế và Quản lý khoa học Tòa án nhân dân tối cao;

3. Tòa án nhân dân tỉnh Hà Tĩnh.

II. Cá nhân

1. TS. Nguyễn Văn Quyền, Chủ tịch Hội luật gia Việt Nam - Thành viên Hội đồng tư vấn án lệ;

2. TS. Nguyễn Sơn, nguyên Phó Chánh án Tòa án nhân dân tối cao - Thành viên Hội đồng tư vấn án lệ;

3. TS. Phan Chí Hiếu, Thứ trưởng Bộ Tư pháp - Thành viên Hội đồng tư vấn án lệ;

4. Luật sư, TS. Phan Trung Hoài, Phó Chủ tịch Liên đoàn Luật sư Việt Nam - Thành viên Hội đồng tư vấn án lệ:

5. PGS. TS. Nguyễn Tất Viễn, nguyên Ủy viên chuyên trách - Ban Chỉ đạo cải cách tư pháp trung ương - Thành viên Hội đồng tư vấn án lệ năm 2016-2017;

6. PGS.TS. Phạm Duy Nghĩa, Giám đốc Chương trình Thạc sỹ Chính sách công, Trường Chính sách công và Quản lý Fulbright, Trưởng khoa Luật Đại học Kinh tế thành phố Hồ Chí Minh - Thành viên Hội đồng tư vấn án lệ:

7. Ths. Nguyễn Hồng Hải, Phó Cục trưởng Cục đăng ký quốc gia giao dịch bảo đảm, Bộ Tư pháp;

8. TS. Phạm Quý Tỵ, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban tư pháp của Quốc hội, nguyên Thứ trưởng Bộ Tư pháp;

9. PGS.TS. Đỗ Văn Đại, Trưởng khoa Luật Dân sự Đại học Luật thành phố Hồ Chí Minh - Thành viên Hội đồng tư vấn án lệ;

10. TS. Nguyễn Văn Nam, Phó Trưởng khoa Khoa Luật, Học viện An ninh nhân dân - Thành viên Hội đồng tư vấn án lệ;

11. TS. Hoàng Thị Quỳnh Chi, Vụ trưởng Vụ Pháp chế và Quản lý khoa học Viện Kiểm sát nhân dân tối cao - Thành viên Hội đồng tư vấn án lệ;

12. Đại tá Vũ Quốc Thắng, Phó Chánh Văn phòng Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an (C01) - Thành viên Hội đồng tư vấn án lệ;

13. Đại tá Nguyễn Thanh Huy, Phó Cục trưởng Cục Điều tra Hình sự Bộ Quốc phòng - Thành viên Hội đồng tư vấn án lệ;

14. TS. Nguyễn Chí Công, Vụ trưởng Vụ Pháp chế và Quản lý khoa học - Thư ký Hội đồng tư vấn án lệ;

15. Ths. Chu Thành Quang, Chánh án Tòa án nhân dân tỉnh Hà Giang - Thư ký Hội đồng tư vấn án lệ từ năm 2016-2019;

16.Ths. Nguyễn Thị Thu Hương, Phó Trưởng phòng Phòng Tổng kết thực tiễn xét xử và phát triển án lệ Vụ Pháp chế và Quản lý khoa học;

17. Ths. Trần Thị Kim Anh, Thẩm tra viên chính Phòng Tổng kết thực tiễn xét xử và phát triển án lệ Vụ Pháp chế và Quản lý khoa học./

Minh Giang - Thu Trang