Tân Thủ tướng Nhật Bản Suga có giúp Tokyo giành được 'vương miện tài chính' của Hồng Kông?

Đã bị hoảng sợ bởi tình trạng bất ổn đã xảy ra ở Hồng Kông trong vài năm qua, các công ty càng lo ngại về luật an ninh quốc gia gây tranh cãi - có hiệu lực vào 30-06 - và hệ lụy của việc Bắc Kinh thắt chặt kiểm soát đối với một thành phố lâu nay được hưởng các quyền tự do rộng rãi.

Vijay Deol, giám đốc điều hành En World có trụ sở tại Tokyo, cho biết đại dịch covid-19 đột ngột đóng cửa các yêu cầu ban đầu về Nhật Bản, khi các công ty ưu tiên duy trì dung môi trước khi chuyển địa điểm hoạt động. Nhưng ông Deol hy vọng các phương pháp tiếp cận sẽ bắt đầu lại ngay sau khi cuộc khủng hoảng sức khỏe được kiểm soát và các hạn chế đi lại được dỡ bỏ.

Ông Deol nói với SCMP: “Chúng tôi đã nghe thấy những tình trạng bất bình từ Hong Kong vào đầu năm nay, với các công ty và giám đốc điều hành lo lắng về những thay đổi ở đó và những hạn chế được áp đặt đối với các quyền tự do.”

Ông nói: “Mọi thứ sắp trở nên sôi sục khi covid-19 bùng phát. Virus có nghĩa là việc di dời một doanh nghiệp lớn hiện nay là không khả thi vì nhiều công ty đang ở chế độ sống sót, nhưng đây chắc chắn là điều sẽ xuất hiện trở lại trong các phòng họp khi khủng hoảng kết thúc.”

Đây sẽ là “khúc nhạc” đến tai của chính phủ Nhật Bản và chính quyền thành phố Tokyo, cả hai đều có tham vọng lớn biến thủ đô Nhật Bản thành trung tâm tài chính của khu vực châu Á - Thái Bình Dương và sánh ngang với London và New York.

Trong vòng vài ngày sau khi được bầu làm thủ tướng vào cuối tháng 9, Yoshihide Suga đã ra lệnh thành lập một hội đồng chuyên gia để tìm ra cách thu hút các tổ chức tài chính ở nước ngoài và nhiều chuyên gia tài chính nước ngoài hơn, cũng như các giám đốc điều hành hàng đầu từ các công ty đa quốc gia lớn.

Chính phủ đã xác định một số lĩnh vực cần được chú ý và sửa đổi pháp lý nếu kế hoạch có hiệu lực, và các nhà chức trách sẽ biết rằng hai nỗ lực trước đây để kêu gọi các nhà điều hành nước ngoài đã không thành công vì không phải tất cả các thay đổi đều có thể được thực hiện.

Thách thức lớn nhất liên quan đến thuế doanh nghiệp và thuế cá nhân, ví dụ như khoản bồi thường điều hành dựa trên hiệu suất được trả bởi các công ty quản lý tài sản không được coi là khoản khấu trừ ở Nhật Bản. Điều đó đã không khuyến khích cấp cao nhất của các giám đốc điều hành đóng trụ sở tại Tokyo, trong khi các công ty cũng không được khuyến khích vì họ không thể giảm thu nhập chịu thuế và do đó phải đối mặt với gánh nặng thuế doanh nghiệp cao hơn.

Ban hội thẩm chính phủ dự định xem xét các cách giải quyết vấn đề này, với một khả năng là trạng thái “nước ngoài” sẽ tách biệt với hệ thống thuế hiện có của Nhật Bản.

Các chuyên gia nước ngoài cũng rất cảnh giác với thuế thừa kế của Nhật Bản, lên đến 55% tài sản của họ - và cũng bao gồm tài sản ở nước ngoài của một người nếu họ đã sống ở Nhật Bản trong 10-15 năm trước đó.

Trò đùa của nhiều người xa xứ lâu năm là mặc dù Nhật Bản có thể là một nơi tuyệt vời để sống, nhưng đó lại là một nơi cực kỳ đắt đỏ để chết. Do đó, chính phủ hiện đang xem xét để các tài sản ở nước ngoài được giữ trước khi một người đến Nhật Bản được miễn thuế thừa kế.

Chính phủ đang kêu gọi những thay đổi đối với cả thuế doanh nghiệp và thuế cá nhân để được đưa vào luật cho năm tài chính 2021, bắt đầu từ tháng 4 năm sau.

Hôm 05-10, thủ tướng Suga xác nhận rằng chính phủ đang lên kế hoạch cho một động thái như vậy và sẽ thúc đẩy sự đa dạng trong các phòng họp để thu hút tài năng nước ngoài. Nó cũng sẽ giải quyết các vấn đề liên quan đến “yêu cầu cư trú và hỗ trợ hành chính bằng tiếng Anh” để thu hút các tài năng hàng đầu về tài chính và nước ngoài khác, báo The Nikkei đưa tin.

Ủy ban chính phủ cũng sẽ xem xét một loạt sáng kiến có từ thời chính phủ của cựu Thủ tướng Shinzo Abe, người đã tuyên bố vào tháng 6 rằng Nhật Bản sẽ tiếp tục chào đón “tài năng nước ngoài có năng lực chuyên môn và kỹ thuật, bao gồm cả từ Hồng Kông.”

Trong cuộc bầu cử Thượng viện năm 2019, Đảng Dân chủ Tự do cầm quyền đã đưa ra quan điểm kêu gọi Tokyo phát triển thành một trung tâm tài chính quốc tế. Vào thời điểm đó, đảng đã thiết lập một nhóm chiến lược tăng trưởng kinh tế và đưa ra một danh sách các khuyến nghị, trong đó bao gồm việc nới lỏng các quy định ngân hàng hiện hành, cải thiện quản trị và tập trung hơn vào các vấn đề môi trường và xã hội.

Thủ tục cấp phép cho các công ty quản lý tài sản và các doanh nghiệp khác hiện được thực hiện bằng tiếng Nhật, do đó, các đề xuất bao gồm tài trợ bổ sung cho các chuyên gia pháp lý song ngữ, trong khi việc giám sát và kiểm tra các tổ chức tài chính nước ngoài có thể chuyển sang được thực hiện bằng tiếng Anh trước khi kết thúc năm tài chính này .

Các đề xuất cũng bao gồm việc giới thiệu các phong cách làm việc mới, chẳng hạn như làm việc từ xa, do hậu quả của đại dịch covid-19, cũng như một hệ thống theo dõi nhanh và đơn giản để thường trú nhân, giảm thuế, giảm giá thuê công ty và áp dụng thế hệ thứ năm Công nghệ không dây.

Để thu hút các gia đình, nhiều trường quốc tế sẽ được tạo cơ hội thành lập khu học xá ở Tokyo, đồng thời hỗ trợ thêm về thị thực cho nhân viên phụ tá.

Sự kết hợp giữa lực đẩy gây ra bởi những bất ổn ở Hồng Kông và động lực được cung cấp ở Tokyo có thể đủ để thuyết phục một số công ty thực hiện bước nhảy vọt.

Một giám đốc điều hành cấp cao của một công ty tài chính toàn cầu có trụ sở khu vực tại Hồng Kông cho biết: “Chắc chắn là có mối quan ngại nghiêm trọng về những điều chưa biết có thể xảy ra ngay bây giờ.”

Ông nói thêm: “Nếu ĐCSTQ không làm mềm mỏng cách tiếp cận của mình thì cuối cùng có thể sẽ có những ảnh hưởng nghiêm trọng và các doanh nghiệp di cư khỏi Hồng Kông” trong vòng một thập kỷ tới.

Doug Tucker, giám đốc khu vực có trụ sở tại Hồng Kông cho các cố vấn tài chính DeVere Group, tin rằng còn “quá sớm để nói” tác động của những phát triển gần đây trong thành phố sẽ có ý nghĩa như thế nào đối với các công ty quốc tế, nhưng nếu trụ sở chính của ông phải đi đến quyết định chuyển trụ sở tại khu vực Châu Á - Thái Bình Dương, ông hy vọng Tokyo sẽ là điểm đến tiếp theo của mình.

Ông nói: “Tokyo có những nhân viên chất lượng cao và có trình độ học vấn, đó là một thành phố sạch sẽ và an toàn và có một hệ thống luật pháp tốt. Và điều đó đủ để mang lại lợi thế cho Tokyo so với cả Seoul và Singapore, mặc dù thành phố này [Singapore] có lợi thế là tiếng Anh được sử dụng rộng rãi.”

Tuy nhiên, câu hỏi vẫn còn đó là liệu Nhật Bản lần này có thể tiến bộ hơn những đề xuất thay đổi cụ thể trong hệ thống của mình hay không?

Martin Schulz, chuyên gia kinh tế chính sách trưởng của Fujitsu Ltd. đã nói: “Nhưng để làm được điều đó, họ phải quốc tế hóa và số hóa ở tốc độ chiếu sáng.”

Ông nói thêm: “Họ phải tập trung tuyệt đối với tốc độ laser nếu họ muốn đưa tài chính quốc tế vào Tokyo. Và Nhật Bản nói chung cần phải linh hoạt và cởi mở hơn với người nước ngoài.”

Nhã Trúc