Tận dụng cơ hội thúc đẩy xuất khẩu sang châu Mỹ

Theo Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải, dư địa thị trường khu vực châu Mỹ còn rất lớn, doanh nghiệp (DN) Việt Nam cần có chiến lược tiếp cận, tận dụng cơ hội thúc đẩy xuất khẩu sang thị trường này.

Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải.

Phóng viên (PV): Thứ trưởng có thể khái quát về bức tranh quan hệ kinh tế, thương mại giữa Việt Nam với các nước khu vực châu Mỹ trong thời gian qua?

Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải: Châu Mỹ là một thị trường rộng lớn với dân số hơn 1 tỷ. Trong những năm qua, quan hệ kinh tế, thương mại giữa Việt Nam với các nước khu vực châu Mỹ đã không ngừng phát triển. Châu Mỹ liên tục là châu lục đạt mức tăng trưởng kim ngạch thương mại cao nhất trong các đối tác của Việt Nam. Giá trị thương mại hai chiều giữa Việt Nam và các nước châu Mỹ trong vòng 10 năm qua đã tăng 3,5 lần, từ 28 tỷ USD vào năm 2011 lên 96,8 tỷ USD vào năm 2019; trong đó, xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam sang châu Mỹ đạt 73,6 tỷ USD và nhập khẩu từ châu Mỹ đạt hơn 23,2 tỷ USD. Bước sang năm 2020, mặc dù bị ảnh hưởng do tác động của dịch Covid-19, nhưng trong 9 tháng năm 2020, kim ngạch thương mại hai chiều giữa hai bên vẫn đạt 69,3 tỷ USD, tăng 11,8%, trong đó xuất khẩu của Việt Nam tăng 15,9% so với cùng kỳ năm 2019. Hiện nay, những mặt hàng có thế mạnh xuất khẩu của Việt Nam như điện tử, các linh kiện điện tử, gỗ và các sản phẩm gỗ cũng như mặt hàng nông sản, thực phẩm và rất nhiều mặt hàng khác của Việt Nam có thể có chỗ đứng vững chắc và được người tiêu dùng châu Mỹ đón nhận.

PV: Vậy đâu là những nền tảng thúc đẩy trao đổi thương mại giữa Việt Nam và các nước khu vực châu Mỹ?

Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải: Thời gian qua, để thúc đẩy quan hệ hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư, Việt Nam đã ký nhiều thỏa thuận, hiệp định với các nước trong khu vực châu Mỹ. Đây là nền tảng tích cực cho phát triển hợp tác kinh tế-thương mại giữa Việt Nam và châu Mỹ. Điển hình như: Hiệp định Thương mại song phương với Hoa Kỳ năm 2000; Hiệp định Thương mại tự do với Chile năm 2011; Hiệp định Thương mại với Cuba năm 2018; Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) năm 2018. Hiện nay, Hiệp định Thương mại tự do với Khối thị trường chung Nam Mỹ (Mercosur) cũng đang được trao đổi về khả năng đàm phán... Phải nói thêm rằng, trong CPTPP đã có 4 quốc gia thuộc châu Mỹ (Peru, Chile, Canada, Mexico). Do đó, đây là những cơ hội rất lớn đối với Việt Nam nói chung, đặc biệt là DN Việt Nam nếu biết chớp cơ hội sẽ đưa được sản phẩm có thế mạnh, có chất lượng vào thị trường hết sức rộng lớn này.

Đáng chú ý, Việt Nam đã thành lập các cơ chế đối thoại với nhiều đối tác tại khu vực như Hội đồng Thương mại và Đầu tư Việt Nam-Hoa Kỳ; các ủy ban liên chính phủ, Ủy ban Hỗn hợp và Hội đồng Thương mại tự do với 10 nước Mỹ Latin. Các cơ chế này đã trở thành một kênh quan trọng để các bên trao đổi thông tin, rà soát những nội dung hợp tác và thảo luận các biện pháp nhằm thúc đẩy quan hệ kinh tế, thương mại và đầu tư.

Hoa Kỳ là một trong những thị trường trọng điểm của Tổng công ty May 10. Ảnh: MINH ĐỨC

PV:Trong bối cảnh dịch bệnh đang diễn biến phức tạp trên thế giới, đâu là những cơ hội và khó khăn đối với DN Việt Nam khi tiếp cận thị trường này, thưa Thứ trưởng?

Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải: Dịch Covid-19 đã tác động đến các nền kinh tế trên toàn cầu, trong đó có các DN Việt Nam. Tuy nhiên, đối với thị trường châu Mỹ, bước đầu các DN Việt Nam đã thâm nhập được và thị trường này còn rất nhiều tiềm năng. Đây thực sự là cơ hội, nhất là khi Việt Nam đã tham gia rất nhiều hiệp định thương mại tự do với các quốc gia thuộc khu vực châu Mỹ. Quan trọng hơn, người dân châu Mỹ rất có thiện cảm với các sản phẩm, hàng hóa của Việt Nam. Với sự năng động của DN và sự hỗ trợ của các cơ quan Chính phủ Việt Nam, hàng hóa của Việt Nam khi vào thị trường châu Mỹ sẽ được phát triển và có chỗ đứng sâu hơn nữa.

Tuy nhiên, trở ngại của các DN Việt Nam khi tiến sâu vào thị trường châu Mỹ đó là khoảng cách xa xôi về địa lý. Hiện nay, chưa có tuyến vận tải hàng hóa và hành khách trực tiếp; ngoài ra, ngôn ngữ cũng là trở ngại lớn đối với DN Việt Nam. Bởi ở châu Mỹ, phần lớn người dân nói tiếng Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha.

PV: Theo Thứ trưởng, để thâm nhập sâu hơn vào thị trường châu Mỹ, DN Việt Nam cần lưu ý gì?

Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải: Để hỗ trợ DN Việt Nam có thể thâm nhập sâu vào thị trường châu Mỹ, Bộ Công Thương tổ chức rất nhiều hoạt động phổ biến kiến thức về thị trường, về sản phẩm; tổ chức nhiều hoạt động xúc tiến thương mại, hỗ trợ cho DN Việt Nam tổ chức các đoàn sang khảo sát thị trường, gặp gỡ các đối tác tại những sự kiện xúc tiến thương mại cũng như trực tiếp gặp gỡ những DN của các nước trong khu vực châu Mỹ để có thể thúc đẩy mối quan hệ kinh tế thương mại giữa hai nước.

Về phía DN Việt Nam, ngoài việc chú trọng phát triển những mặt hàng truyền thống, các DN cần mở rộng thêm danh mục các sản phẩm xuất khẩu vào châu Mỹ. Hiện nhiều mặt hàng chúng ta có thế mạnh nhưng đối với thị trường châu Mỹ thì mới chỉ bước đầu thâm nhập. Thị trường châu Mỹ rất chuộng mặt hàng thực phẩm, đồ uống, trái cây... của Việt Nam. Ngoài ra, lĩnh vực về công nghệ thông tin, máy tính, linh kiện điện tử cũng là những mặt hàng tiềm năng vào thị trường này.

Rào cản nữa là các DN Việt Nam cũng chưa nắm được quy định về nhập khẩu hàng hóa, quy định về chất lượng an toàn thực phẩm và nhiều quy tắc đặc thù của thị trường này. Chính vì vậy, việc tìm hiểu về phong tục, tập quán, kinh nghiệm kinh doanh, mặt hàng là hết sức quan trọng, là vấn đề sống còn đối với các DN Việt Nam.

PV: Trân trọng cảm ơn ông!

KHÁNH AN (thực hiện)