Tấm gương tiêu biểu của nhân sĩ trí thức chân chính

Lễ kỷ niệm 130 năm ngày sinh Trưởng ban Thường trực Quốc hội Bùi Bằng Đoàn (19/9/1889 – 19/9/2019) vừa diễn ra sáng nay (16-9) tại Hà Nội, do Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Quốc hội, Chủ tịch nước, Chính phủ, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và thành phố Hà Nội tổ chức.

Các đại biểu dự lễ kỷ niệm

Phát biểu tại lễ kỷ niệm, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho biết, lễ kỷ niệm là dịp tri ân và tưởng nhớ công lao, sự cống hiến to lớn của cụ Bùi Bằng Đoàn đối với nhân dân và cách mạng Việt Nam.

“Cụ Bùi Bằng Đoàn chính là một tấm gương tiêu biểu của một nhân sĩ yêu nước chân chính, hết lòng phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân. Tinh thần làm việc tận tụy, hy sinh vì nước, vì dân; sống khiêm tốn, giản dị, không màng danh lợi, phú quý của Cụ là tấm gương sáng để các ĐBQH, cùng cán bộ, đảng viên và toàn thể nhân dân ta học tập”– Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân tâm niệm.

Noi gương Cụ, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho rằng, trong mọi hoạt động và trên từng cương vị công tác, mỗi cán bộ, đảng viên và toàn thể nhân dân ta phải luôn đặt lợi ích của đất nước, của dân tộc, của nhân dân và của Đảng lên trên hết; tăng cường sự đoàn kết thống nhất để giữ vững nền độc lập, tự do của dân tộc, vì hạnh phúc của nhân dân.

“Chúng ta nguyện đi theo con đường cách mạng mà Đảng, Dân tộc, Chủ tịch Hồ Chí Minh và các bậc tiền bối trong đó có cụ Bùi Bằng Đoàn đã lựa chọn, ra sức xây dựng nước Việt Nam dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh; xứng đáng với sự cống hiến, hy sinh của các anh hùng tiên liệt vì sự trường tồn, phát triển của quốc gia và dân tộc”– bà Ngân nhấn mạnh.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân phát biểu tại lễ kỷ niệm

Sinh ra và lớn lên trong hoàn cảnh đất nước bị xâm lược, với tấm lòng yêu nước thương dân sâu sắc, từ lúc còn là một vị quan của Triều đình nhà Nguyễn cho đến khi trở thành nhà lãnh đạo chủ chốt của Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, cụ Bùi Bằng Đoàn luôn nêu cao tinh thần vì nước, vì dân, xả thân vì nghĩa lớn.

Cụ là một trong những tấm gương tiêu biểu của tầng lớp nhân sĩ, trí thức Việt Nam đi từ chủ nghĩa yêu nước đến với sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Đảng và dân tộc.

Khi làm quan trong triều đình Huế, cụ Bùi Bằng Đoàn nổi tiếng là một vị quan thanh liêm, chính trực. Ngay trên công đường, Cụ cho treo Bảng thông báo công khai "không nhận quà biếu" và nghiêm cấm người nhà nhận quà biếu. Điều này thể hiện rõ phẩm chất đạo đức “liêm”, “chính” của một bậc danh Nho chân chính.

Đối với nhân dân, Cụ có mối quan hệ tình sâu, nghĩa nặng, bất luận trong hoàn cảnh nào, Cụ cũng đứng về phía nhân dân, hết lòng bảo vệ người dân. Cụ cũng có công lớn trong việc cải tiến các hoạt động của Bộ Hình, đặc biệt là hoạt động của các tòa án và nhân sự theo hướng tân tiến khi làm Hình bộ Thượng thư, đồng thời tham gia Viện Cơ mật - cơ quan cao nhất trong hệ thống quyền lực dưới triều vua Bảo Đại.

Sau Cách mạng Tháng Tám, trong điều kiện đất nước còn muôn vàn khó khăn, với tinh thần đoàn kết dân tộc và tư tưởng “tìm người tài đức” phục vụ cách mạng, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã kiên trì nhiều lần viết thư tay, cử người về Hà Đông (nơi cụ Bùi Bằng Đoàn ở ẩn - PV) để mời Cụ tham gia làm Cố vấn cho Chính phủ.

Nể phục và mến mộ tài đức của Chủ tịch Hồ Chí Minh, cùng với tấm lòng yêu nước, thương dân sâu sắc, cụ Bùi Bằng Đoàn rời quê, dấn thân theo con đường cách mạng. Với tài năng, đức độ và tri thức uyên bác của mình, cụ Bùi Bằng Đoàn đã được Chủ tịch Hồ Chí Minh mời đảm nhiệm nhiều công việc và chức vụ quan trọng. Cụ đã trở thành một trong 10 người nằm trong Ban Cố vấn của Chính phủ mà Hồ Chí Minh đích thân đề nghị trong phiên họp của Chính phủ ngày 14-11-1945 .

Sau này, để bộ máy chính quyền nhà nước thực sự trong sạch, vững mạnh, ngày 23-11-1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký Sắc lệnh số 64 - SL thành lập Ban Thanh tra đặc biệt và cử cụ Bùi Bằng Đoàn làm Trưởng ban.

“Đó là sự lựa chọn thể hiện tầm nhìn sáng suốt và sự tín nhiệm của Chủ tịch Hồ Chí Minh đối với cụ Bùi Bằng Đoàn, đồng thời thể hiện tư tưởng đại đoàn kết dân tộc, nghệ thuật trọng dụng nhân tài của Người trong việc huy động nhân sĩ, trí thức tham gia công cuộc kiến thiết đất nước”– Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nhìn nhận.

Ban Thanh tra Đặc biệt dưới sự chỉ đạo của cụ Bùi Bằng Đoàn đã triển khai và giải quyết nhiều vấn đề quan trọng, mang lại uy tín cho Đảng, Chính phủ, sự tin tưởng của nhân dân đối với chính quyền cách mạng.

Đến tháng 1-1946, cụ Bùi Bằng Đoàn được bầu làm ĐBQH của tỉnh Hà Đông và được tín nhiệm bầu giữ chức Trưởng Ban thường trực QH vào tháng 11 cùng năm đó.

Theo Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, trong thời gian giữ cương vị Trưởng ban Thường trực QH - người đứng đầu cơ quan lập pháp, với sự hiểu biết sâu rộng cả về lý luận và thực tiễn, cụ Bùi Bằng Đoàn đã luôn sát cánh bên cạnh Chính phủ và Chủ tịch Hồ Chí Minh để thực thi những nhiệm vụ mà QH giao phó.

Theo Chủ tịch Quốc hội, tấm gương yêu nước, thương dân, tận tụy với công việc và sự liêm khiết, chính trực của cụ Bùi Bằng Đoàn cùng với những cống hiến to lớn mà Cụ đã để lại cho QH, cho Chính phủ, cho sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc ta sẽ mãi được khắc ghi.

“Xuất phát từ tâm nguyện đặt Tổ quốc lên trên tất cả, với tinh thần “dĩ công vi thượng”, cụ Bùi Bằng Đoàn - một vị quan Thượng thư trong bộ máy của triều đình phong kiến nhà Nguyễn đã vượt qua những định kiến của thời cuộc để tham gia chính quyền cách mạng. Bằng tấm lòng nhiệt thành yêu nước, thương dân và sự cảm phục tài đức của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Cụ đã đem hết sức lực, tài năng phụng sự Tổ quốc và dân tộc. Trong những năm tháng khó khăn, ác liệt của cách mạng Việt Nam, Cụ không quản ngại hy sinh, sẵn sàng đảm trách các chức vụ quan trọng. Trên bất cứ cương vị nào, Cụ cũng tận tâm, tận lực hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ”– Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

Hải Triều