Taliban bất ngờ tuyên bố ngừng bắn tại Afghanistan

Ngày 24-5, tờ Al Jazeera đưa tin, trong một thông báo, phát ngôn viên của Taliban Zabihullah Mujahid cho biết, các tay súng đã được chỉ thị không xâm phạm các khu vực do Chính phủ Afghanistan kiểm soát, đồng thời yêu cầu các lực lượng Chính phủ Afghanistan không được phép xâm phạm các khu vực do Taliban kiểm soát. “Các thủ lĩnh đã chỉ thị cho toàn bộ chiến binh Taliban thực hiện các biện pháp đặc biệt nhằm bảo đảm an ninh cho người dân và không tiến hành bất cứ chiến dịch nào nhằm vào đối phương ở bất cứ đâu”, thông báo nêu rõ.

Hoan nghênh tuyên bố của Taliban, Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani cho biết cũng đã chỉ thị các lực lượng của chính phủ ngừng bắn và “chỉ tự vệ nếu bị tấn công”. Theo BBC, trong một bài phát biểu trực tiếp trên truyền hình, Tổng thống Ashraf Ghani còn tuyên bố sẽ đẩy nhanh tiến độ phóng thích các tù nhân Taliban. “Là một chính phủ có trách nhiệm, chúng tôi cũng mong muốn tiến hành thêm một bước tiến nữa. Tôi tuyên bố việc phóng thích các tù nhân Taliban sẽ được đẩy nhanh và các biện pháp nghiêm túc sẽ được thực hiện”, Tổng thống Ashraf Ghani khẳng định.

Lực lượng an ninh Afghanistan được triển khai gần hiện trường vụ đánh bom xe do Taliban tiến hành ở tỉnh Ghazni, miền Đông Afghanistan ngày 18-5. Ảnh: Tân Hoa xã

Đặc phái viên của Mỹ phụ trách vấn đề Afghanistan Zalmay Khalilzad đã hoan nghênh tuyên bố ngừng bắn bất ngờ giữa Taliban và Chính phủ Afghanistan, đồng thời cho rằng đây là “cơ hội quan trọng không nên bỏ lỡ”. Theo AFP, Đặc phái viên Zalmay Khalilzad cũng nhấn mạnh, Mỹ sẽ góp phần hỗ trợ việc thực thi tuyên bố ngừng bắn. Viết trên trang mạng xã hội Twitter, Tổng thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) Jens Stoltenberg hoan nghênh việc ngừng bắn và hối thúc các bên “nắm bắt cơ hội hòa bình này vì lợi ích của tất cả người dân Afghanistan”.

AFP cho biết, đây là lần thứ hai Chính phủ Afghanistan và lực lượng Taliban bất ngờ cùng tuyên bố ngừng bắn 3 ngày kể từ khi Mỹ đưa quân vào quốc gia Tây Nam Á hồi năm 2001. Nhân dịp lễ Eid al-Fitr hồi năm 2018, hai bên đã từng có động thái tương tự. Việc chính quyền Kabul và Taliban bất ngờ tuyên bố ngừng bắn 3 ngày đã làm dấy lên hy vọng về việc giảm bạo lực lâu dài tại Afghanistan. Tuy nhiên, BBC lưu ý rằng hồi năm 2018, lệnh ngừng bắn đã không được gia hạn thêm.

Tuyên bố ngừng bắn được đưa ra trong bối cảnh tình trạng bạo lực đã không ngừng leo thang tại Afghanistan sau khi Taliban và Mỹ ký thỏa thuận hòa bình hồi tháng 2 vừa qua, mở đường cho việc rút các lực lượng nước ngoài khỏi quốc gia Tây Nam Á. Theo thỏa thuận, Mỹ và các lực lượng nước ngoài cam kết rút quân khỏi Afghanistan trước tháng 7-2021, chấm dứt cuộc chiến dài nhất mà Mỹ từng tham gia. Đổi lại, Taliban đưa ra một số bảo đảm an ninh và tiến hành hòa đàm với Chính phủ Afghanistan.

Cho dù việc Mỹ và lực lượng Taliban ký kết thỏa thuận hòa bình được kỳ vọng là bước đi quan trọng đầu tiên hướng tới hòa bình lâu dài tại Afghanistan, tiến trình hòa bình tại quốc gia Tây Nam Á có thuận lợi hay không lại phụ thuộc rất nhiều vào các kết quả đàm phán giữa lực lượng Taliban và chính quyền Kabul. Nói cách khác, sẽ chưa thể có hòa bình thực sự nếu không có đối thoại và hòa giải chính trị ở Afghanistan, bất kể lực lượng Mỹ có rút khỏi quốc gia này hay không. Tuy nhiên, bạo lực đã gia tăng sau khi Chính phủ Afghanistan và Taliban bất đồng về một số vấn đề, cản trở hai bên khởi động hòa đàm. Theo AFP, giới chức Afghanistan cho biết, Taliban đã tiến hành hơn 3.800 cuộc tấn công, khiến 420 dân thường thiệt mạng và 906 người bị thương kể từ khi ký thỏa thuận hòa bình với Mỹ. Trước tình hình đó, quân đội Mỹ cảnh báo sẽ có những hành động đáp trả nếu các tay súng Taliban không giảm quy mô bạo lực tại Afghanistan.

HOÀNG VŨ