Takano - Nhân chứng quả cảm

Ảnh: Tư liệu

Theo PGS-TS Đoàn Lê Giang, Trưởng khoa VN học: “Takano Isao sinh năm 1943 tại Kobe, Nhật Bản. Năm 1967, ông nhập học Khoa Tiếng Việt Trường đại học Tổng hợp Hà Nội. Tốt nghiệp và về nước làm việc trong Ban Quốc tế ủy viên T.Ư Đảng Cộng sản Nhật Bản. Sau này Takano trở lại VN công tác ở Ban Đại diện của Đảng Cộng sản Nhật Bản tại Hà Nội trong 3 năm từ 1973. Tháng 2.1978, ông được bổ nhiệm làm đặc phái viên báo Akahata (Cờ đỏ) tại Hà Nội. Năm 1979, ông hoạt động với tư cách phóng viên tại chiến tuyến biên giới phía bắc và hy sinh tại Lạng Sơn. Ngày 13.3.1979, VN tổ chức lễ tang Takano Isao tại Hà Nội với lòng thương tiếc vô hạn. Một tuần sau, ngày 20.3, Đảng Cộng sản Nhật Bản tổ chức lễ tang trọng thể tại Tokyo”.

Tại buổi nói chuyện, ông Goro Nakamura, cựu phóng viên chiến trường, đồng hành trong chuyến đi Lạng Sơn với phóng viên Takano Isao trước đây đã có những chia sẻ cảm động về Takano. Ông Goro Nakamura là diễn giả nổi tiếng từng viết rất nhiều bài báo lên án những cuộc xâm lược phi nghĩa ở VN và hơn 25.000 bức ảnh về nạn nhân chất độc da cam giới thiệu tại nhiều nơi trên thế giới. Hiện các tác phẩm của ông cũng đang được triển lãm ở Bảo tàng Chứng tích chiến tranh TP.HCM.

Takano Isao có hai tác phẩm dịch văn học VN sang tiếng Nhật được Nhà xuất bản Shinnihon (Nhật Bản) phát hành lúc còn sống là tiểu thuyết Áo trắng (tựa tiếng Nhật: Shiroi fuku) của nhà văn Nguyễn Văn Bổng và truyện ngắn Mẹ vắng nhà (Kaasan wa orusu) của nhà văn Nguyễn Thi. Mẹ vắng nhà được nữ họa sĩ nổi tiếng Iwasaki Chihiro vẽ tranh minh họa và ra mắt bạn đọc Nhật Bản năm 1972 nhờ công của Takano. Lần tái bản gần đây nhất của quyển sách này tại Nhật là năm 2016. Năm 2008, NXB Phụ nữ cũng đã tái bản tác phẩm này với phần minh họa giống bản tiếng Nhật.

Ngoài hai tác phẩm dịch nói trên, Nhà xuất bản Shinnihon đã phát hành Lạng Sơn, ngày 7 tháng 3 (San gatsu nanoka, Lang Son nite) vào tháng 5.1979, tập hợp những bài viết, phóng sự cũng như thư từ của nhà báo trẻ tuổi, tài năng Takano gửi cho gia đình, bạn bè, cũng như những tài liệu, bài viết của gia đình, bạn bè, đồng nghiệp về một Takano với trái tim yêu người, yêu chính nghĩa, sống nhiệt huyết và lý tưởng.

Quỳnh Trân