Tại Thụy Sĩ, Uber không thể phát triển mạnh được

Cụ thể, tài xế Uber phải chịu sự điều chỉnh của những quy định khác nhau theo từng bang tại Thụy Sĩ khi đi qua các vùng khác nhau, các tài xế Uber bắt buộc phải có giấy phép vận hành nghề taxi. Họ cũng phải đóng bảo hiểm xã hội dù họ không làm việc cho một công ty nào, theo dư luận, đây được coi như một dạng thuế.

Tại sao Uber không thể phát triển mạnh?

Luật pháp Thụy Sĩ rất nghiêm khắc, quy định cực kỳ chặt chẽ về việc phải tham gia đóng các loại hình bảo hiểm khác nhau (người dân Thụy Sĩ hàng năm phải chi tới 21% thu nhập cho các loại bảo hiểm). Riêng với tài xế Uber, họ phải có “Bảo hiểm bất trắc”. Đây là loại hình bảo hiểm chi trả trong trường hợp nếu lái xe chở người lạ hay người nước ngoài, thì phải có bảo hiểm này để đề phòng hành khách có vi phạm pháp luật Thụy Sĩ, lúc đó tài xế sẽ không bị phạt vì liên quan.

Tới nay, chủ Uber vẫn tránh việc đóng thuế Giá trị gia tăng (VAT) và dồn trách nhiệm này lên tài xế. Tại Thụy Sĩ, lái xe sẽ phải đăng ký khai thuế VAT và trả một cách nghiêm túc, và hàng năm, cơ quan thuế đều gửi các biểu mẫu khai và đóng thuế về tới từng hộ gia đình, không “chạy” đi đâu được! Dựa trên việc quản lý thông tin về thu nhập trên hệ thống điện tử, từng người đi làm phải tiến hành khai thuế và đóng thuế thu nhập cá nhân. Nếu không đóng hoặc khai thuế gian dối, sẽ bị phạt tiền rất nặng hoặc đi tù và nhiều hệ lụy tài chính-xã hội khác.

Xe Uber được hoạt động hợp pháp tại thủ đô Jakarta, Indonesia (Ảnh: CNN)

Tài xế cũng phải đóng thuế thu nhập, tiền lãi kiếm được bắt buộc phải khai đóng thuế. Làm tài xế Uber có thể là một nghề phụ với nhiều người nhưng một khi thu nhập từ hoạt động này vượt quá 2.300 CHF (Franc Thụy Sĩ, 1 CHF tương đương 23.723 VNĐ)/năm, người lái xe phải đăng ký với cơ quan thuế và đóng bảo hiểm xã hội. Nếu không làm và bị phát hiện, sẽ bị phạt.

Thụy Sĩ còn đánh một dạng phí đặc biệt đối với tài xế Uber là tiền bản quyền dùng radio vì dùng Uber là dùng thiết bị kết nối internet. Về chia lợi nhuận, tỉ lệ chia giữa hãng Uber và lái xe tương đương như tỉ lệ chia giữa các hãng taxi truyền thống với lái xe của họ. Lưu ý là tài xế Uber có thể không có tiền boa vì tiền đã trừ trong ứng dụng.

Tại bang Zurich, nơi có trung tâm tài chính lớn thứ hai châu Âu và là thành phố đông dân nhất Thụy Sĩ, thì chính quyền quy định rõ, nếu lái xe chỉ dùng ứng dụng Uber đưa đón khách là không hợp lệ và có thể bị phạt đến 10.000 CHF. Nếu tài xế bị phát hiện nói dối hành khách trên xe là bạn mình, có thể bị phạt đến 3 năm tù.

Mọi lái xe sử dụng Uber kiếm tiền đều phải có giấy phép lái xe Taxi và gắn thiết bị tachographs, đây là thiết bị theo quy chuẩn châu Âu để biết được tốc độ xe, biết người lái xe đã cầm lái được bao lâu. Thiết bị này còn cho phép giám sát việc tuân thủ giờ làm việc của tài xế vì luật pháp Thụy Sĩ quy định mỗi tài xế một tuần làm tối đa 53h, và không quá 13h/ngày, phải nghỉ ngơi sau mỗi 4,5h lái xe trong vòng từ 20-60 phút…

Biểu tình chống taxi Uber tại Geneve, Thụy Sĩ (Ảnh: Getty)

Chính vì những quy định trên nên giá Uber ở Thụy Sĩ khá cao và khiến ngành công nghiệp vận tải này phát triển không quá nóng. Nếu đi trên đường phố tại Thụy Sĩ, cũng dễ dàng thấy rằng taxi tại đây rất ít và chi phí rất cao do taxi được xếp hạng là một phương tiện vận tải công cộng, cũng có đường đi riêng như xe bus và phải đóng nhiều loại thuế khác nhau mới có thể hoạt động.

Đó là những lý do xe taxi Uber khó phát triển tại đất nước trung lập này.

Uber bị chính phủ Mỹ điều tra vì dùng phần mềm bí mật

Đến thời điểm 4/12, Cục Điều tra liên bang Mỹ (FBI) vẫn tiếp tục điều tra mọi hoạt động của Uber trên đất Mỹ. Trước đây, đài CNN dẫn nguồn từ báo Washington Post tối 5/5 (giờ VN) cho biết, FBI đã mở cuộc điều tra hình sự đối với hãng cung cấp dịch vụ taxi Uber. Nếu bị buộc tội, Uber sẽ bị cấm hoạt động một thời gian khá lâu và nộp phạt hàng trăm ngàn USD.

Theo FBI, vụ điều tra liên quan đến việc lãnh đạo Uber đã sử dụng phần mềm bí mật để qua mặt nhà chức trách tại các khu vực bị hạn chế, hoặc cấm hoạt động trên khắp lãnh thổ Mỹ và khu vực Mỹ Latin. FBI khẳng định rằng hành động này không chỉ gây hại về kinh tế, xã hội, mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến an ninh của Mỹ.

Thành lập từ năm 2009 tại Mỹ, hiện Uber đã có mặt tại hàng trăm quốc gia trên thế giới, thu hút đông đảo khách hàng vì giá rẻ và xe rất tiện nghi, lái xe lại được dạy phải đối đãi hòa nhà với khách. Sự phát triển nhanh chóng của Uber đã gây ra phản ứng mạnh mẽ của các hãng taxi vì cho rằng hình thức taxi này không tuân thủ các quy tắc của taxi truyền thống, do vậy, Uber có khá nhiều đối thủ chú ý muốn triệt hạ con đường làm ăn đang phất lên của hãng này.

Uber bị chính phủ Mỹ điều tra vì dùng phần mềm bí mật (Ảnh: CNN)

Thông tin của báo Washington Post cùng các báo Mỹ có tiếng tăm khác như Time, The New York Times... cho biết cuộc điều tra đang ở giai đoạn đầu. Hồi tháng 3, báo The New York Times là tờ đầu tiên khám phá ra phần mềm Greyball, trong đó Uber dùng dữ liệu khách hàng để xác định và qua mặt giới chức phát hiện và phạt tài xế của họ tại những địa điểm cấm hoạt động.

Uber là dịch vụ sử dụng một ứng dụng trên smartphone để kết nối hành khách với những chiếc xe cá nhân đang rảnh rỗi. Nhờ đó, hành khách có thể đi xe với giá thấp hơn giá mà các hãng taxi đưa ra. Tại nhiều bang của Mỹ như Pennsylvania, Virginia..., Uber đã bị chính quyền ra lệnh ngừng hoạt động.

Rõ ràng việc FBI nhảy vào cuộc điều tra hình sự sẽ gây tổn thất lớn cho Uber. Còn nếu sau này bị kết tội, Uber sẽ nộp phạt hàng trăm ngàn USD, tạm ngưng hoặc ngưng vĩnh viễn những dịch vụ đưa đón khách hàng.

Khánh Phương