Tái tạo được 'tay bám' của virus corona, bước đột phá để chế vắc-xin
Các nhà khoa học Mỹ có một bước đột phá khi lập được mô hình 3D ở kích cỡ nguyên tử của bộ phận mà virus Covid-19 dùng để bám và gây nhiễm cho tế bào con người.
Bộ phận nói trên là protein có tên “spike”, cho phép virus bám vào tế bào. Loại protein này tồn tại trên khắp bề mặt của các chủng virus corona nói chung, cả chủng mới đang hoành hành lẫn họ hàng của nó từng gây dịch bệnh trong quá khứ như SARS hay MERS, theo AP.
Nhóm nghiên cứu từ Đại học Texas ở Austin và Viện Y tế Quốc gia Mỹ (NIH) đã nghiên cứu mã gen của chủng virus corona mới mà các nhà nghiên cứu Trung Quốc công bố, dựa vào đó để tạo một mẫu protein “spike” có thể tồn tại ổn định.
Sau đó họ chụp protein này nhờ công nghệ tối tân mang tên “cryogenic electron microscopy” (tạm dịch: kỹ thuật hiển vi electron siêu lạnh). Công nghệ này, đạt giải Nobel hóa học 2017, dùng các chùm electron để soi cấu trúc phân tử của vi sinh vật, ở nhiệt độ được đông lạnh để chúng duy trì ổn định.
Mô hình 3D ở kích cỡ nguyên tử của protein có tên “spike”, cho phép virus bám vào tế bào con người. Ảnh: AFP.
Thành quả nghiên cứu của họ được đăng trên tạp chí Science.
“Spike thực ra là một kháng nguyên mà chúng ta muốn đưa vào cơ thể người, để dụ hệ miễn dịch tạo ra kháng thể chống lại nó, như vậy khi hệ miễn dịch gặp phải virus thật sẽ sẵn sàng tấn công”, Jason McLellan, nhà nghiên cứu tại Đại học Texas, trưởng nhóm nghiên cứu, nói với AFP.
Nhiều năm nghiên cứu các chủng virus corona khác là SARS và MERS đã giúp cho nhóm phát triển một phương pháp kỹ thuật cần thiết để giữ cho mẫu protein “spike” được ổn định.
Mẫu protein “spike” mà nhóm nghiên cứu tạo ra đang được Viện Y tế Quốc gia Mỹ (NIH) thử nghiệm như một loại vắc-xin tiềm năng, theo AFP.
Các nhà khoa học tại phòng lab Đại học VirPath ở Lyon, Pháp, đang nghiên cứu cách điều trị virus corona. Ảnh: AFP.
“Đó là mô hình rõ nét về một trong những protein quan trọng nhất của virus corona - một đột phá thực sự để hiểu được cách virus corona tìm và xâm nhập vào tế bào”, nhà virus học Benjamin Neuman của Đại học Texas A&M - Texarkana, nói với AFP.
“Mô hình cho thấy mặc dù ‘spike’ được cấu thành bởi ba protein y hệt nhau - một trong số đó vươn ra xa hơn, như thế cho virus khả năng bám xa hơn”, ông nói.
Mô hình cũng giúp ích cho việc phát triển vắc-xin khi cho biết kích thước và vị trí của một chuỗi phân tử đường mà virus corona dùng để tránh bị hệ miễn dịch con người phát hiện, ông Neuman nói thêm.
